Qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar

Oxirgi zarurat

 

Qilmishning jinoiyligini istisno etuvchi holatlardan yana biri oxirgi zaruratdir.

O`zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 38-moddasida:

NOTA BENE!

Oxirgi zarurat holatida, shaxsning yoki boshqa fuqarolarning shaxsiga yoxud huquqlariga, jamiyat yoki davlat manfaatlariga tahdid soluvchi xavfni qaytarish uchun qonun bilan qo`riqlanadigan huquq va manfaatlarga zarar yetkazgan holda sodir etilgan qilmish, basharti, shu xavfni o`sha holatda boshqa choralar bilan qaytarishning iloji bo`lmasa hamda yetkazilgan zarar oldi olingan zararga qaraganda kamroq bo`lsa, jinoyat deb topilmaydi, deb belgilab qo`yilgan.

Oxirgi zarurat quyidagi holatlarda vujudga kelishi mumkin:

1. 
   1.               shaxsning xulq-atvori;
   

1. 
   2.                ekstrimal shart-sharoitlardagi shaxs organizmining fiziologik holati;
   
2. 
   3.                hayvonlarning tajovuzi;
   
3. 
   4.                harakatdagi mashina va mexanizmning tuzalmas holati;
   
4. 
   5.                tabiiy, texnogen va shunga o`xshash favqulodda holatlar.
   

Jinoyat qonuni bilan qo`riqlanadigan ijtimoiy munosabatlarga xavf solayotgan tajovuzni yo`qotish bilan bog`liq bo`lgan harakatlar jinoyat qonuni bilan qo`riqlanadigan boshqa ijtimoiy munosabatlarga zarar keltirishdan iborat bo`lgani kabi, oxirgi zarurat qonuniyligining ham asosiy shartlari mavjuddir. Bu shartlarni tahdid solayotgan xavfga va undan himoyalanishga tegishli bo`lgan shartlarga ajratish mumkin.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Oxirgi zaruratning tahdid solayotgan xavfga nisbatan huquqiy shartlari haqida gapirganda, uning ijtimoiy xavfliligi, mavjudligi va haqiqiyligi kabi belgilariga to`xtalib o`tish lozim.

Oxirgi zaruratning tahdid solayotgan xavfga nisbatan huquqiy shartlari: