Qaytar jarayonlar uchun termodinamika 2-qonuni

Qaytar jarayonlar uchun termodinamika 2-qonuni

Reja;

• 1.Termodinamika ikkinchi qonuning ta’riflari
• 2.Entropiya haqida qisqacha ma’lumot.
• 3.Qaytar jarayonlar uchun termodinamika 2-qonuni

4.Termodinamik potensiallar

Termodinamika 2-qonuni ta’riflari

• 1.Issiqlik hech qachon sovuq jismdan issiq jismga o’z-o’zidan o’tmaydi(R.Klauzius 1850y).
• 2.Ikkinchi turdagi abadiy dvigatel yasash mumkin emas(V.Ostvald).
• 3.Hech bir qurilma o’zi bilan bir xil energetik darajadagi sistemadan issiqlik olib ish bajara olmaydi.
• 4.Issiqlik idishning sovishi hisobidan mexanik ish bajara oladigan davriy ravishda ishlaydigan mashina qurib bo’lmaydi(Kelvin Plank).
• 5.Har qanday izolyatsiyalangan sistemada vaqt o’tishi bilan tartibsizlik darajasi ortib boradi.

Termodinamika 2-qonuni ta’riflari

• Termodinamika ikkinchi qonunining dastlabki kashfiyotchisi S.Karno bo’lib hisoblanadi.U issiqlikning ishga aylanish sharoitlarini o’rganib(1824y) shunday xulosaga keldi:Issiqlik mashinalarida manbadan olingan issiqlik miqdori to’la-to’kis ishga aylanmaydi.Uning bir qismi sovutgichga beriladi.
• Agar manbadan olingan issiqlikni Q1 bilan, sovutgichga berilgan issiqlikni Q2 bilan belgilasak, ular orasidagi farq Q1-Q2 ish (A) ga aylangan issiqlik miqdori bo’ladi.Mashinaning foydali ish koeffisienti quyidagi tenglama orqali ifodalasak bo’ladi:n=Q1-Q2/Q1=A/Q1

Termodinamika 2-qonuni ta’riflari

Issiqlik mashinasining foydali ish koeffisienti ishchi jismning tabiatiga bog’liq bo’lmay, faqat haroratlar farqi bilan belgilanadi(Karno-Klauzius teoremasi).Bu teorema termodinamika ikkinchi qonuni bilan quyidagicha ifodalanadi:n=T1-T2/T1

Bunda T1-issiqlik manbaining harorati

T2-sovutgichning harorati.

Entropiya haqida qisqacha ma’lumot

• Termodinamika 2-qonuni ta’riflari shuni ko’rsatadiki,ularning barchasi o’z-o’zidan boradigan jarayonlar masalan,gazning kengayishi,issiq jism atrof haroratigacha sovishi va h.k.ning yo’nalishini xarakterlaydi.O’z-o’zidan boradigan jarayonlarning borish sharoitini yoki muvozanat qaror topishini aniqlash nazariy va amaliy jihatdan katta ahamiyatga ega.
• Ikkinchi qonunda ta’kidlanganidek,issiqlikni(molekulalarning tartibsiz harakatining) ishga (molekulalarning tartibli harakatiga)to’liq aylanmaydi,lekin ish to’liq issiqlikka aylanadi.M:gaz siqilgan paytda quyidagilar sodir bo’ladi: