Qayta tiklanuvchi energiya manbalari

 
 
5.3.1. Quyosh haroratidan issiqlik energiyasini olish qurilmalari va vositalari 
 
Hozirgi kunda quyosh kollektorlarining yangidan yangi turlari kashf etilmoqda. 
Ma’lumki quyosh energiyasidan foydalanish eng oddiy usuli, undan issiqlik olishdir. 
Turli jismlar quyosh nuri ostida har xil qiziydi. Kuzatuvlarga qaraganda, ayniqsa qora 
rangli yuzaga ega bo‘lgan jismlar qattiqroq qizish va issiqlikni  yig‘ish xususiyatiga 
ega.  Quyosh  kollektorining  ish  tartibi  ham  shunga  asoslangan.  Quyoshdan  olingan 
issiqlik  maxsus  isiqlikni  akkumulyatsiya  qilish  qurilmasida  yig‘iladi  yoki  qisqa 
muddatda iste’mol qilishda ishlatiladi. 
Kollektor
  so‘zi  lotin  tilidan  olingan  bo‘lib  –  yig‘uvchi,  to‘plovchi  ma’nosini 
bildiradi. 
Quyosh kollektori deb, quyosh energiyasini issiqlik energiyasiga aylantirishga 
xizmat qiluvchi qurilmaga aytiladi. 
Hozirgi  kunda  shaffof  qoplamaga  ega  bo‘lgan  havo  o‘tkazmaydigan  korpusli, 
qora  rangga  bo‘yalgan,  suv  o‘tkazgich  naychalari  singdiruvchan  metall  plastinali va 
korpusining  orqa  hamda  yonbosh  devorlarida  issiqlik  yo‘qolishidan  saqlash 
maqsadida izolyatsiyalangan yassi quyosh kollektorlari keng tarqalgan. 
 Quyoshdan  issiqlik  manbai  sifatida  foydalanish  azaldan  ma’lum.  Insonlar 
tomonidan  foydali  qazilmalardan  energiya  olish  texnologiyasi  peshqadam  o‘rinlarni 
egallagunga  qadar,  suv  va  boshqa  mahsulotlarni  isitishda    quyoshdan  foydalanishni 
yaxshi bilishgan.