Qarshi kurashning

15

---

II bob. JAHON DINLARI TIZIMIDA ISLOM
Jahon dinlari. 
Milliy, irqiy mansubligidan qat’i nazar, butun Yer 
yuzi b o ‘ylab yoyilgan dinlarni jahon dinlari deb atash keng tarqalgan. 
Hozirda xristianlik, islom va buddaviylik ana shunday dinlardan 
hisoblanadi.
Bugungi kunda xristianlik 254 ta mamlakatda tarqalgan bo‘lib, unga 2 
milliard kishi e’tiqod qiladi. Islomga 172 ta mamlakatda yashovchi 1,3 
milliard, buddaviylikka esa 86 ta m am lakatda istiqomat qiluvchi 700 
m illion kishi e’tiqod qiladi.
Xristianlik
Jahon dinlaridan biri bo‘lgan xristianlikda pravoslavlik, katoliklik 
va protestantlik kabi uch yo‘nalish mavjud bo ‘lib, ularning har biri o ‘z 
navbatida turli oqim, guruh va sektalardan iborat.
Xristianlik 0 ‘rta Osiyo mintaqasiga milodning ilk yillaridan kirib 
kela boshlagan. M a’lumotlarga ko‘ra, XX asr boshiga kelib, Turkistonda 
306 ta cherkov faoliyat ko‘rsatib, 391 ming kishi pravoslavlikka e ’tiqod 
qilgan. Bundan tashqari m intaqada 10,1 ming pravoslavlikka mansub 
b o ‘lgan «staroobyardchi»lar, 8,2 m ing lyuteranchilar, 7,8 m ing 
katoliklar, 17,1 mingga yaqin boshqa oqimlarga mansub dindorlar 
istiqomat qilgan.
Katoliklik. 
Katoliklik (yunon. umumiy, jahon) oqimi pravoslavlik 
va protestantlik kabi jahonda keng tarqalgan asosiy yo‘nalishlardan biri 
hisoblanadi. 1054-yilda cherkovlarning bo‘linishidan keyin vujudga keldi. 
Katolik cherkovi qat’iy markazlashgan bo‘lib, yagona jahon markazi — 
Vatikan shahri (davlati) va rahbari — Rim papasi hisoblanadi.
D unyoda 800 millionga yaqin katoliklar bor. Italiya, Ispaniya, 
P o rtu g a liy a , F ra n siy a , B elgiya, P o lsh a , V engriya, C h exiya, 
Slovakiya, Boltiqbo‘yi va boshqa Yevropa mamlakatlari, Avstraliya hamda 
Lotin Amerikasi m am lakatlarida katoliklik hukm ron diniy ta ’lim ot 
hisoblanadi. Vatikan turli o'lkalarda o ‘zining yuzdan ortiq gazeta va 
jurnallarini nashr etadi. Hozirda Vatikan radiosi 32 tilda eshittirishlar 
olib boradi. Shuningdek, «Adjensia Internatsionale Fides (AIF)» nomli 
axborot agentligiga ega.
Bugungi kunda yurtimizda 4 ta Rim-katolik cherkovi va 1 ta markaz 
faoliyat ko‘rsatmoqda.