Qarshi davlat universiteti kimyo – biologiya fakulteti noorganik kimyo kafedrasi mavzu: Uchuvchan suyuq aralashmalarnnng termodinamikasi. Gibbs-Konovalov va Vrevskiy qonunlari. VI. 11. Uchuvchan suyuq aralashmalar termodinamikasi

Ushbu haroratda yuqori bug‘ bosimiga ega bo‘lgan suyuqlikka uchuvchan suyuq modda deyiladi. Ikkala komponenti uchuvchan suyuqliklardan iborat bo‘lgan eritmalar uchuvchan suyuq aralashmalar deyiladi (neft va toshko‘mirni qayta ishlash mahsulotlari bunga misol bo‘ladi). Uchuvchan aralashmalar ikki xil bo‘ladi: umumiy bug‘ bosimining eritma tarkibidan bog‘lanishida ekstremal nuqtalar bo‘lmagan va ekstremal nuqtalarga ega bo‘lgan bog‘lanishli aralashmalar. Gibbs-Konovalov qonunlari suyuqlik bilan bug‘ning tarkibi orasidagi munosabatlarni o‘rnatganligi sababli, ularning ahamiyati juda katta. Masalan, rektifikatsiya jarayonlari suyuqlik-bug‘ muvozanati o‘rnatilganda suyuqlikning va bug‘ning tarkiblari teng emasligiga asoslangan. Ushbu hodisalarni ifodalashda Gibbs-Dyugem va Dyugem-Margulis tenglamalari ahamiyatli, chunki uchuvchan aralashmalar, asosan, noideal (real) eritmalardir. Ammo, avvalam-bor, ikkala fazaning muvozanat tarkibini ko‘rib chiqish foydalidir. O‘zining bug‘i bilan kontaktda bo‘lgan ideal suyuq eritmalar uchun ham tarkiblar turlicha bo‘lishi mumkin ekan. Raul qonuniga binoan рi = хi pi0, bu yerda хi eritmaning tarkibini ifodalaydi. Bug‘ning tarkibini уi bilan belgilaylik. Holat tenglamasini V= sonst da Dalton qonuni ko‘rinishida yozishimiz mumkin: