Qarshi davlat universiteti jahon tarixi kafedrasi tarix falsafasi va tarix o

II. O’tilgan mavzuni takrorlash:
Ilgarigi o’tilgan mavzuni qisqa takrorlash, mavzu bo’yicha savol va topshiriqlarni talabalarning og’zaki javoblarini tinglash shaklida o’tkaziladi.
III. Yangi mavzuning qisqacha bayoni:
Metod yunoncha-metodos so'zdan olingan bo'lib, izlanish, bilish yo'li, nazariya, ta’limot, biror narsaga yo'l ma’nosini anglatadi. Aniq vazifani yechishga bo'ysundirilgan, borliqni amaliy yoki nazariy o'zlashtirish yo'llarining yig'indisidir. Shuningdek, maqsadga erishishning aniq, qisqa va maqbul yo'li hisoblanadi. Metod-tarixiy tadqiqotlar jarayonida aniq maqsadga olib boruvchi usullar va jarayonlar yig'indisidan iborat. o'qitish metodi esa ta’lim jarayonida o'qituvchi va o'quvchilarning ma’lum maqsadga erishishga qaratilgan birgalikdagi faoliyat usullari yoki ta’limda maqsadga erishish, masalalarni hal qilish yo'llari, usullari tushuniladi. o'qitish metodi tarkibida usullar alohida ajralib turadi. Usul–metodning tarkibiy qismi, metodni amalga oshirishda bir martagina qo'llaniladigan va alohida qadam hisoblanadi.
Ta’lim metodlari o'quv tarbiya jarayonining tarkibiy qismi bo'lib, ularsiz ta’lim maqsadi, vazifalarini amalga oshirish, o'quv materiallari mazmunini o'zlashtirish mumkin emas. Ta’lim metodi vositasida o'qituvchi va o'quvchining faoliyati o'zaro muvofiqlashadi. Ta’lim metodi - o'qituvchi va o'quvchilarning ma’lumot mazmuniga yo'naltirilgan faoliyatni tartibga solish yo'lidir.
Ta’lim metodlari tizimi deb, eng muhim umumiy belgilari bilan o'zaro bog'langan, bir-biriga ta’sir ko'rsatadigan metodlar guruhiga aytiladi. Bu metodlarning umumiy muhim belgilari - o'qitish va o'rganish usullari hamda o'qituvchi va o'quvchilarning tafakkur faoliyatidan iboratdir. o'qitish metodlari usullari va o'quvchilar tafakkur faoliyatining turli shakllari o'rtasidagi o'zaro aloqa va ularning bir-biriga ko'rsatadigan ta’siri asosida bir tizimdagi metodlarning o'zaro bog'liqligi yuzaga keladi. Ta’lim tizimi tajribasida ko'rsatmali o'qitish deyarli hech qachon o'qituvchining bayonisiz qo'llanilmaydi, o'qituvchining bayoni ham doim ko'rsatmali vositalarga suyanadi. o'quvchilarning texnika vositalari, matnlar va boshqalar ustidagi amaliy faoliyati ta’limning ko'rsatmali va og'zaki usullari bilan chambarchas bog'liq bo'ladi.
Tarix o'qitish metodlari klassifikatsiyasi haqida pedagoglar turli fikrlarni bildirganlar. Bir-biri bilan bog'langan o'qitish metodlarini quyidagi guruhlarga ajratish mumkin: 1) og'zaki o'qitish metodi, (hikoya, monolog, dialog, suhbat, syujetli hikoya, tahlil qilib tushuntirish, tarixiy manbalar bilan ishlash; tarixiy adabiyotlar, tarixiy hujjatlarni izohlash)
Og'zaki bayon metodi – o'qituvchining xotirasiga mo'ljallab tashkil etiladi, tuzilish jihatidan ularning tarkibi bir xil: o'qituvchi tushuntiradi, o'quvchilar tinglaydilar.
Hikoya. Bayon shaklidagi hikoyada o'qituvchi o'quv materiali mazmunini turlicha aytadi, uning asosiy va ikkinchi darajali xususiyatlarini izohlaydi.
Ma’ruza jarayonida o'quvchilarning faolligi, tashabbuskorligini oshirish maqsadida o'qituvchi o'z nutqini ko'rsatmali qurol, muammo va topshiriqlar bilan uyg'unlashtiradi. Ko'rinib turibdiki, boshqa metodlar, xususan ko'rsatmali va amaliy metodlar ham jalb etilmoqda. o'quv materialiga oid iboralarga izoh berish, ayrim o'rinlarda o'quvchilarning o'zlariga xulosa chiqarishni taklif etish o'quvchilarning o'quv-bilish faoliyatining samarasini oshiradi.
Suhbat. Suhbat o'qituvchi o'quvchining o'zaro ta’siri dialog shaklidagi ta’lim metodidir. Unda mavzu mazmuniga xos, atroflicha o'ylangan, birbiriga bog'liq savollarni qo'yish va savollarga javob izlash hamda javob qaytarish yo'llari bilan o'qituvchi va o'quvchi faoliyati o'zaro muvofiqlashadi. Suhbat evristik ham bo'ladi. ya'ni, bunda o'quvchilarning tafakkuriga mo'ljallangan usul bo'lib, unda o'zaro ta’sir o'qituvchi savollari o'quvchilarning javoblari shaklida amalga oshiriladi.