Qarshi davlat universiteti ijtimoiy fanlar kafedrasi

Deduktiv xulosa -umumiy chin asoslardan shu umumiylikka kiruvchi xususiylik va yakkalik haqida yangi bilim beruvchi xulosa shakli.
Deduktsiya (lot. Deductio – xulosa chiqarish) – keng ma`noda xulosa chiqarishning asosiy usullaridan va tadqiqot metodlaridan biri.
Definitsiya (lot. definitio - ta`rif) – tushunchani ta`riflash.
Deklorativ (lot. decloratio – ariza, izohlash) umumiy qoidaga asoslangan, biroq konkret asoslarga ega bo`lmagan umumiy tarzdagi fikr.
Demagog (gr.demagogos) – siyosat sohasida yolg’on va`dalar bilan halq ommasi
Demagogiya – halq ommasiga yolg’on va`dalar bilan ularning hissiyotiga ta`sir etish orqali siyosatda muayyan maqsadlarni amalga oshirish usuli.
Demonstratsiya (lot. demonstratio - ko`rsatish) – isbotlash jarayoning tarkibiy qismi bo`lib, isbotlash usulini, ya`ni isbotlashning qanday amalga
Deni Didro (1713-1784 yy.) – fransuz yozuvchisi va faylasufi.
Deontik mantiq – normativ tilning mantiqiy tuzilishini o`rganadigan mantiq. SHuningdek, u normativ tushunchalar haqidagi ta`limot hamdir. Deontik mantiqmodallik mantiqsining bir qismi sifatida ham qaraladi. U mantiq «albatta», «ruxsat etilgan», «befarq», «ta`qiqlangan» kabi xususiyatlarning funktsiyalarini o`rganadi. Deontik mantiq buyruq formasidagi ifodalarni o`rganadi.
Deontik modallik – «albatta», «ruxsat», «baribir» kabi modallik usullarini o`z ichiga olgan fikrlarga harakteristika berishdan iborat. Deontik modallik huqukshunoslik, etika kabi fanlarning ham o`rganish ob`ektidir.
Destruktiv dilemma (lot. destructivus – ruxsat beruvchi) –Oddiy va murakkab ko`rinishda bo`ladi.
Determinizm va indeterminizm (lot. determinare – belgilash, aniqlash) –
Dezinformatsiya –noto`g’ri axborot berish,odamlarni chalg’itirsh, yolg’on xabar tarqatish.
Dialektik mantiq – tafakkur harakatining umumiy qonunlari va formalari haqidagi fikr bilan ob`ektiv reallikni bilish yo`llari to`g’risidagi, ya`ni falsafiy kategoriyalarning o`zaro aloqadorligini tatdiq etadigan fandir.