Qarshi davlat universiteti ijtimoiy fanlar kafedrasi

Tabiiy iroda – inson erkinligi taraqqiyotidagi boshlang`ich bosqichidir.
Tafakkur – voqelikni abstraktlashtirib va umumlashtirib bilishdan iborat bo`lgan insonning aqliy, nazariy faoliyati.
Tafakkur shakllari – ob`ektiv olamdagi eng umumiy jarayonlarning aks etishi asosida paydo bo`lgan amaliy fikrlashning tuzilishi. U tushuncha, hukm, xulosa chiqarish va hokazolardan iborat bo`ladi.
Tafovut metodi – hodisalarning sababli bog’lanishini tekshirishning induktiv metodlaridan biri. U quyidagicha ifodalanadi: agar hodisa bir holda yuz bersa –yu, ikkinchi holda tafovut qilsa, demak, xuddi shu holatning o`zi hodisaning sababidir.
tahlil qilish asosida tadqiq etish usuli.
Tanlash erkinligi - o’z nuqtai nazarini boshqalarning qarashi bilan solishtiradi, o’ylaydi, munozara qiladi, o’z qarashlarini himoya qiladi. Tanlash afzal deb bilishda foydalanadi. Imkoniyatlar kengligi – erkinlik darajasidir. Agar kishida tanlash imkoniyati bo’lmasa etikaiy faoliyat ham bo’lmaydi.
Taqqoslash – buyum va hodisalarning bir – biriga o`xshashligi va farqini aniqlashga qaratilgan mantiqiy usul.
tasdiqlanib (yoki inkor qilinib) aytilsa, shu turkumdagi ayrim bir bo`lak
tasdiqlaydi yoki inkor qiladi. Bu hukmda predikatlarda u yoki bu belgining
Termin (lot. terminus – oxiri, chegara) – I. So`z va so`zlar birikmasi: masalan,
terminlari, predikati va sub`ektlarining yolg’on yoki chinligi, mantiqiy
Tezis (grek. thesis – holat, tasdiq) – chinligi isbotlanishi lozim bo`lgan fikr.
to`g’risida ham tasdiqlab (yoki inkor qilib) aytiladi».
to`g’risidagi fikr hamda mulohazalarning paydo bo`lishi, shakllanishi, tug’ilishi.
Traditsion mantiq – Arastuning mantiqiy ta`limotiga asoslanadi. Arastu sillogizm nazariyasiga asos solgan. Xulosa chiqarishning deduktiv metodini ishlab chiqdi. Ingliz faylasufi F. Bekon
turib bahs yuritish. Terminlarning ma`nosini bilmasdan yoki aniqlamasdan turib bahs qilinganda ikki tomon ham haq bo`lib chiqishi mumkin. Chunki bahslashuvchi tomonlar bahs mavzusi uchun bir so`z ma`nosining boshqa – boshqa tomonlarini olgan bo`lishlari mumkin.
tushunchalarning hajmini ikkita bir-biriga zid bo`lgan qismga mantiqan bo`lish.