Сиз ҳечам оломондан, нураб кетган сўқмоқлардан ҳоли, алоҳида жойда ҳордиқ чиқариш ҳақида ўйлаб кўрганмисиз

Qora materiya va qora energiya mavjudligi haqidagi gipotezalar. Quyoshning sharqdan chiqib g'arbga botishini bolalikdan yaxshi bilamiz, keyinchalik maktab kurslaridan malum bo'ldiki, quyosh ham oddiy yulduz ekan. U juda ham katta va juda ham yorug' yulduz chunki u barcha yulduzlardan ko'ra bizga eng yaqin joylashgan yulduzdir. Quyoshga eng yaqin joylashgan yulduz -Proksimadan yorug'lik bizgacha to'rt yilda yetib keladi. Agarda astronomlardan Proksimagacha masofa qancha deb so'ralsa ular to'rt yorug'lik yili deyishadi. To'rt yorug'lik yili ozmi ko'pmi? Albatta ko'p. Solishtirish maqsadida shuni aytish mumkinki, Quyosh nuri Yerga atigi sakkiz minutda yetib keladi. Bundan ko'rinadiki, yulduzlargacha bo'lgan masofa inson tasavvuriga sig'mas darajada uzoqdir.

Quyosh ham Proksima ham hamda yana yuz milliarddan oshiq boshqa yulduzlar birgalashib bizning Galaktika - Somon yo'li deb ataluvchi ulkan masshtabdagi yulduzlar sestimasini hosil qiladi. Bizning galaktika galaktikalarning spiral sinfiga mansubdir. Galaktikamiz tarkibida yorqin yosh yulduzlardan iborat, spiral yengli gardish markazida katta zichlikdagi yulduz to'dalari mavjud. Barcha yulduzlar yadro atrofida aylanadi. Quyosh sistemasi Gallaktikamiz markazidan 28000 yorug'lik yili masofada joylashgan va Galaktika markazi atrofida sekundiga 220 km/s tezlik bilan harakatlanib, uning atrofini 230 mln yilda bir marta aylanib chiqadi. Somon yo'li galaktikasiga qo'shni spiral galaktika -Andromeda tumanligiga juda o'xshab ketadi.

Somon yo'li, Andromeda tumanligi hamda 30 ga yaqin galaktikalarning Mahalliy. guruhi deb nomlangan to'dani tashkil qiladi. Galakrikalar to'dalari yulduz to'dalaridan farqli bo'lib, ular nisbatan zichroq joylashgan - ular orasidagi masofalar galaktikalarning o'lchamlari kabidir. Katta masofalarda galaktika to'dalari chuzinchoq tuzulmalar o'ta tudalarni hosil qiladi, o'ta tudalar orasi esa bo'shliqdan iboratdir. Bu kabi ulkan masofalarni o'z ichiga olgan bo'shliqlarni astronomlar Voidlar (voids-ingiliz tilida bo'shliq ma'nosini anglatadi), bu voidlarda hech qachon yulduzlar paydo bo'lmaydi chunki u yerda modda miqdori judaham kamdir.