Qarshi davlat universiteti a dabiyotshunoslik kafedrasi bibliografiyashunoslik

2. Bibliografik mahsulotlar.Bibliografik mahsulot tushunchasi umumlashma tushuncha. Bibliografik mahsulot bu rasmiy xujjatli bibliografik axborot bо‘lib, bir vaqtning о‘zida uni tayyorlash jarayonining natijasi va iste’molchilarga xizmat kо‘rsatish vositasi hamdir.
Bibliografik mahsulot tushunchasi negizida о‘zida minglab bibliografik yozuvlarni aks ettiruvchi bibliografik qо‘llanmalar yotadi.
Bibliografik mahsulotlar tizimini yaratish va bibliografik sо‘roqlarni bajarish kutubxonalar faoliyatining an’anaviy yо‘nalishlaridan biri.
Bibliografik qо‘llanmalarning asosiy turi bibliografik kо‘rsatkichlar, bibliografik rо‘yhatlar va bibliografik sharxlardir.
Bibliografik xizmat kо‘rsatish adabiyotlarning kundalik va retrospektiv kо‘rsatkichlar, referativ jurnallar, bibliografik va axborot ma’lumotlar bazasi, monografiya va dissertatsiyalarga tuzilayotgan adabiyotlar rо‘yhati kabi tayyor bibliografik mahsulotlariga asoslanadi.
Bibliografik kо‘rsatkichlar murakkab tuzilishga va ma’lumot-qidiruv apparatiga ega bо‘lgan bibliografik qо‘llanmalardir. U tor, aniq mavzuni, masalani, yoki keng, atroflicha muammoni, bilim sohasiga bag‘ishlangan xujjatlarni va boshqa materiallarni aks ettiradi. Shuning uchun kо‘rsatkichlar bir qancha bо‘limlardan iborat bо‘ladi. Har bir bо‘limdagi bibliografik yozuvlar ma’lum bir belgilangan tartibda joylashtiriladi. Kо‘rsatkichlar о‘ziga xos qidiruv-ma’lumot apparatiga ega bо‘ladi. Masalan, kirish sо‘zi, sо‘zboshi, mundarija va yordamchi apparatlar.
Bibliografik kо‘rstkichlarning shakllaridan bosma kataloglar, nashriyotlarning yillik mavzuli rejalari, nashriyot kataloglari, bibliografik byulletenlar, kitob palatalarining yilnomalari, biobibliografik kо‘rsatkichlarni kо‘rsatish mumkin. Biobibliografik kо‘rsatkichlar uchun uchta tarkibiy element xarakterlidir: bular- biografik ma’lumot, muallif asarlarining va asarlari nashrlarining tavsiflari, uning hayoti va ijodiga oid adabiyotlar rо‘yhati.
Bibliografik kо‘rsatkichlarning yana bir turi jurnallar va badiiy asarlar sarlavhalarining kо‘rsatkichlaridir.