Ona tili darslarining tiplari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

Шахноза:
Ona tili darslarining tiplari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

{=Yangi materialni o‘rgatish va mustahkamlash ;

o‘tganlarni takrorlash va malaka hosil qilish; bilim va malakalarni umumlashtirish; bilim va malakalarni tekshirish
~O‘tilgan mavzuni so‘rash, yangi mavzuni bayon qilish, yangi mavzuni mustahkamlash
~O‘quvchilar bilimini baholash , o‘quvchilar bilimini kengaytirish va mustahkamlash
~O‘tilgan mavzuni so‘rash , uy vazifasi ustida ishlash, yangi bilim berish}
Jufti bor jarangli undoshlar berilgan qatorni aniqlang.

{=d , g
~y , l

~m , n
~r , ng}
Jufti yo‘q jarangli undoshlar qaysi qatorda berilgan?

{=l , y
~z , j

~b , d
~g , v}
Qaysi qatorda jufti bor jarangsiz undoshlar joylashtirilgan?

{=sh , p
~q , h

~g , g’
~A va D javoblar to’g’ri}
Diktant so‘zining ma’nosi -

{=aytib bermoq , aytib turmoq , so‘zlamoq , gapirmoq

~o‘ylamoq , fikrlamoq , yozmoq , o‘qimoq
~o‘tkazmoq , eshittirmoq , izlamoq , chizmoq
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Ta’limiy diktant turlarining soni –

{=8 ta
~5 ta

~6 ta
~7 ta}
3-sinfda lug‘at diktantdagi so‘zlar soni –

{=10 – 12 so‘z

~8 so‘z
~12 – 15 so‘z
~17 -19 so‘z}
4-sinfda lug‘at diktantdagi so‘zlar soni –

{=12 – 15 so‘z

~10 – 12 so‘z
~14 – 16 so‘z
~8 – 10 so‘z}
2-sinfda lug‘at diktantdagi so‘zlar soni –

{=8 so‘z
~12 – 15 so‘z

~10 – 12 so‘z
~to‘g‘ri javob berilmagan}
2-sinfda o‘quv yili oxirida tekshirish diktantidagi so‘zlar soni –

{=35 – 40 ta

~25 – 30 ta
~45 – 55 ta
~55 – 65 ta}
4-sinfda o‘quv yilining birinchi yarmi oxirida tekshirish diktantidagi so‘zlar soni –

{=65 – 70 ta

~25 – 30 ta
~55 – 65 ta
~45 – 55 ta}
3-sinfda o‘quv yilining oxirida tekshirish diktantidagi so‘zlar soni -

{=45 – 50 ta

~35 – 45 ta
~55 – 65 ta
~65 – 70 ta}
Saylanma diktant nima uchun o’tkaziladi?

{=o’quvchilarda imloviy ziyraklikni oshirish maqsadida

~o’quvchilarning nutqini o’stirish maqsadida
~o’quvchilarning fikrlash qobiliyatini shakllantirish maqsadida.
~o’tilgan mavzuni qanday o’zlashtirganliklarini aniqlash maqsadida}
Diktant maqsadiga ko‘ra necha turli bo‘ladi?

{=2
~4

~3
~7}
4 – sinfda ta’limiy diktantning qaysi turidan keng foydalaniladi?

{=Ijodiy diktant va saylanma diktant

~Saylanma diktant va rasm diktant
~Erkin diktant va o’z diktant
~Izohli diktant va ta’kidiy diktant}
1-sinf Ona tili darsligining muallifi –
{=G‘afforova T. va boshqalar
~Qosimova K. va boshqalar
~Fuzailov S. va boshqalar
~Ikromova R. va boshqalar}
2-sinf Ona tili darsligining mualliflari –

{=Qosimova K. va boshqalar

~Ikromova R. va boshqalar
~G‘afforova T. va boshqalar
~Fuzailov S. va boshqalar}
3-sinf Ona tili darsligining mualliflari –

{=Fuzailov S. va boshqalar

~Ikromova R. va boshqalar
~Qosimova K. va boshqalar
~G‘afforova T. va boshqalar}
4-sinf Ona tili darsligining mualliflari –

{=Ikromova R. va boshqalar

~G‘afforova T. va boshqalar
~Qosimova K. va boshqalar
~Fuzailov S. va boshqalar}
,, O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari “ qachon tasdiqlangan?

{=1995-yil 24-avgust

~1993-yil 2-sentabr
~1995-yil 21-dekabr
~1996-yil 1-sentabr}
,, Matnning umumiy mazmunini saqlagan holda ayrim so‘z yoki so‘z

birikmalarini boshqa so‘z yoki so‘z birikmalari bilan almashtirib yozish “ ta’limiy diktantning qaysi turiga xos?

{=Erkin diktant
~Lug‘at diktant
~O‘z diktant yoki yoddan yozuv
~Ko‘rsatish diktanti}
“ Xususiy xato “ –

{=ayrim o‘quvchilarda uchraydigan xatolardir

~ko‘pchilik o‘quvchilarda uchraydigan xatolardir
~bunday xatolar yo‘q
~A va B javoblar to‘g‘ri}
Diktantda qaysi xatolar hisobga olinmaydi?
{=A , B , D javoblardagi holatlarda
~o‘quvchilarga o‘rgatilmagan qoidalar yuzasidan qilingan xatolar;
~gap oxirida nuqta qo‘yilmagan bo‘lsa-yu , keyingi gapni bosh harf bilan yozsa;
~gap ma’nosini buzmagan holda biror so‘zni boshqa so‘z bilan almashtirib yozsa}
,, 1-sinfda ona tili darslari “ nomli o‘quv-metodik qo‘llanmaning mualliflari –

{=Xudoyberganova M. va boshqalar

~Qosimova K. va boshqalar
~Shodmonqulova D. va boshqalar
~G‘ulomova X. va boshqalar}
,, 2-sinfda ona tili darslari “ nomli o‘quv-metodik qo‘llanmaning mualliflari –

{=Qosimova K. va boshqalar

~Shodmonqulova D. va boshqalar
~Xudoyberganova M. va boshqalar
~G‘ulomova X. va boshqalar}
,, 3-sinfda ona tili darslari “ nomli o‘quv-metodik qo‘llanmaning mualliflari –{=Xudoyberganova M. va boshqalar

~G‘ulomova X. va boshqalar

~Qosimova K. va boshqalar
~Shodmonqulova D. va boshqalar}
,, 4-sinfda ona tili darslari “ nomli o‘quv-metodik qo‘llanmaning mualliflari –

{=Shodmonqulova D. va boshqalar

~Xudoyberganova M. va boshqalar
~G‘ulomova X. va boshqalar
~Qosimova K. va boshqalar}
,, Boshlang‘ich sinflarda ona tili o‘qitish metodikasi “ nomli qo‘llanmaning muallifi kim?

{=Qosimova K.

~Roziqov O.
~Ikromova R.
~Shodmonqulova D.}
O‘quvchilar nutqiga qo‘yilgan talablar qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

{=yuqorida ko‘rsatilganlarning barchasi

~mazmundor , mantiqiylik
~aniq , boy , tushunarli
~ifodali , to‘g‘ri}
Fikrni bayon etish ehtiyojini amalga oshirishga qaratilgan , tugallangan mavzuni ifodalaydigan , mantiqiy va grammatik qoidalar asosida tuzilgan , mustaqil , tugallangan va o‘zaro bog‘langan , ma’noli qismlarga bo‘linadigan nutq –

{=bog‘lanishli nutq deyiladi

~hikoya deyiladi
~ichki nutq deyiladi
~tashqi nutq deyiladi}
O‘qib berilgan namunaviy matn mazmunini ma’lum tayyorgarlikdan so‘ng yozma qayta hikoyalash –

{=bayondir

~inshodir
~hikoyadir
~ertakdir}
Insho material manbaiga ko‘ra necha turga bo‘linadi?

{=3 turga

~2 turga
~5 turga
~4 turga}
Insho janriga ko‘ra –

{=yuqorida sanalganlarning barchasi

~hikoya tarzidagi insho
~tasvir tarzidagi insho
~muhokama tarzidagi insho}
Rasm asosidagi inshoning nechta turi mavjud?

{=3 ta turi

~2 ta turi
~4 ta turi
~5 ta turi}
Og‘zaki yoki yozma insho ustida ishlash necha bosqichga bo‘linadi?

{=3 bosqichga

~2 bosqichga
~4 bosqichga
~5 bosqichga}
Nutqiy xatolar –

{=yuqorida sanalganlarning barchasi

~lug‘aviy-uslubiy xatolar
~morfologik-uslubiy xatolar
~sintaktik-uslubiy xatolar }
Maktabda lug‘at ustida ishlash metodikasining asosiy yo‘nalishlari nechta?
{=4 ta
~2 ta
~3 ta
~5 ta}
Tilda mavjud bo‘lgan barcha so‘z va iboralarning yig‘indisi –

{=lug‘at tarkibi yoki leksika deyiladi

~olinma so‘zlar deyiladi
~iboralar deyiladi
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Ikki jildlik ,, O‘zbek tilining izohli lug‘ati “ dagi so‘zlar miqdori –

{=55 000
~50 000

~65 000
~60 000}
Besh jildlik ,, O‘zbek tilining izohli lug‘ati “ dagi so‘zlar miqdori –

{=80 000
~60 000

~70 000
~75 000}
Talaffuzi, yozilishi har xil bo‘lgan, bir umumiy tushuncha (ma’no) ifodalaydigan so‘zlar –

{=ma’nodosh ( sinonim ) so‘zlardir

~shakldosh ( omonim ) so‘zlardir
~zid ma’noli ( antonym ) so‘zlardir
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Berilgan javoblar orasidan undalmaga berilgan ta’rifning eng to‘lig‘i va to‘g‘risini belgilang.

{=So‘zlovchining nutqi qaratilgan shaxs va narsalarni ifodalagan so‘zlarga undalma deyiladi.

~Undalma gapning boshi, o‘rtasi, oxirida keladi.
~So‘zlovchining nutqi qaratilgan shaxsni ifodalagan so‘zga undalma deyiladi.
~Undalma gapning o‘rtasida kelgan bo‘lsa, uning ikki tomoniga vergul qo‘yiladi.}
Berilgan gaplarning qay birida murakkab va shaxsga qaratilgan undalma qatnashgan?

{=Ey aziz bolalar, Vatanga munosib posbon bo‘lib yetishing.

~O‘g‘lim, dadangning ishi ko‘payib ketdi.
~Bahor , ketma bizning bog‘lardan.
~Quyosh , nurlaringni to‘ka ber tinmay.}
Keltirilgan qoidalarning qay birida undalmaning o‘rni to‘liq ko‘rsatilgan?

{=Undalma gapning boshi, o‘rtasi, oxirida keladi.

~Undalma gapning boshida keladi.
~Undalma gapning oxirida keladi.
~Undalma gapning o‘rtasida keladi.}
Punktuatsiya qanday prinsiplarga asoslanadi?

{=yuqorida sanalganlarning barchasi

~semantik prinsipga
~sintaktik prinsipga
~intonatsion prinsipga}
,,Punktuatsiya ham , yozuv kabi, kishilar orasidagi aloqaning muhim vositalaridan biri sanaladi“. Matn muallifini aniqlang.

{=Shoabdurahmonov Sh.

~Abdurahmonov G.
~Nazarov K.
~Egamberdiyev B.}
,,Tinish belgilari fikrni aniq va tez uqib olishga hamda o‘zgalarga uqtirishga yordam beradi“. Matn muallifi kim?

{=Abdurahmonov G‘.

~Shoabdurahmonov Sh.
~Nazarov K.
~Egamberdiyev B.}
Imloviy ( orfografik ) mashqlarga qaysilar kiradi?

{=yuqorida sanalganlarning barchasi

~grammatik-imloviy ( orfografik ) tahlil
~ko‘chirib yozuv; diktantlar
~leksik-grammatik tahlil; bayonlar}
Ko‘rib idrok qilingan so‘z , gap , matnni yozma shaklda berish –

{=ko‘chirib yozuvdir

~diktantdir
~saylanma diktantdir
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Boshlang‘ich sinflarda insho tahlili va xatolar ustida ishlash uchun qancha vaqt ajratiladi?

{=15 – 25 daqiqa

~5 – 10 daqiqa
~10 – 15 daqiqa
~15 – 20 daqiqa}
Ona tili mashg‘ulotlarini tashkil etishda qanday reja turlaridan foydalaniladi?

{=Yillik va yarim yillik reja

~Choraklik reja
~Mavzuiy reja
~yuqorida sanalganlarning barchasi}
Talaffuzga asoslangan yozuv qoidalari qaysi prinsipga kiradi?

{=Fonetik

~Shakliy
~Morfologik
~to‘g‘ri javob berilmagan}
So‘zning eng kichik , bo‘linmaydigan ma’noli qismi –

{=morfemadir

~o‘zak morfemadir
~affiksal morfemadir
~to‘g‘ri javob berilmagan
So‘zlarni leksik-grammatik turkumlarga ajratishda qanday belgilarga asoslanadi?

{=yuqorida sanalganlarning barchasi

~leksik ma’nosi
~morfologik
~sintaktik}
Boshlang‘ich sinflarda ,, Sifat “ mavzusi qanday izchillikda o‘rganiladi?

{=yuqorida sanalganlarning barchasi

~sifat bilan dastlabki tanishtirish
~sifat haqida tushuncha berish
~shu grammatik mavzu bilan bog‘liq holda ayrim sifatlarning yozilishini o‘zlashtirish}
1-sinfda o‘quv yili oxirida tekshirish diktantidagi so‘zlar soni –

{=15-20 so‘z

~25 – 30 so‘z
~35 – 45 so‘z
~to‘g‘ri javob berilmagan}
4-sinfda o‘quv yilining oxirida tekshirish diktantidagi so‘zlar soni –

{=75 – 80 ta so‘z

~45 – 55 ta so‘z
~55 – 65 ta so‘z
~65 – 70 ta so‘z}
Diktantlar maqsadiga ko‘ra necha turli bo‘ladi?
{=2 turli
~3 turli
~5 turli
~7 turli}
Ovozdor ( sonor ) tovushlar berilgan qatorni aniqlang.

{=m , n , l

~b , d , j
~k , g , g‘
~f , p , t}
O‘zbek tilida qaysi harflar ikkitadan nutq tovushini ifodalaydi?

{=ch , ng

~sh , h
~ j , s
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Tutuq belgisi qaysi o‘rinlarda qo‘llanilishini belgilang.

{=A , B va D javoblardagi o‘rinlarda

~So‘z bo‘g‘inlarini ajratib ko‘rsatish uchun;
~So‘zda a , e , u unli tovushlaridan so‘ng ovoz biroz tutilib , shu unlining cho‘ziqroq talaffuz qilinishini ifodalash uchun;
~Sh harflari ikki tovushni ifodalagani uchun;}
Xato yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

{=Otayu-ona , kattayu-kichik

~Ota-ona , katta-kichik
~Ota-yu ona, katta-yu kichik
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Bo‘g‘in ko‘chirish qoidasiga amal qilingan so‘zlar qatorini ko‘rsating.

{=Ya-ngi , de-ngiz , lan-gar

~Ing-liz , ko‘n-gil , so‘n-gi
~Ton-gi , uzan-gi , bir-in-chi
~A va B javoblar to‘g‘ri}
Bo‘g‘in ko‘chirish qoidasiga amal qilinmagan so‘zlar qatorini aniqlang.

{=Sin-gil , ken-gash , den-giz

~Ikir-chikir , qop-qop , u-bu
~Ra’-no , ma’-no , mudo-faa
~Ko‘-ngil , to-ngi , so‘ng-gi}
U harfi o‘rniga o‘ harfini qo‘yib ma’nosini o‘zgartirish mumkin bo‘lgan so‘zlar qatorini belgilang.

{=Bur , qul , qush

~Tur , ulush , qum
~Sur , buz , bug‘u
~Tuz , tutun , tush}
Qaysi qatordagi so‘zlarda ,, ng “ harflar birikmasi bitta tovushni ifodalashga xizmat qilgan?

{=Ingliz , kongress , Ngiliy

~Mangu , tanga , menga
~Senga , unga , bunga
~Kengash , yangi , yengi}
Lablangan unlilarni aniqlang.

{=o‘ , u
~u, i

~e , o
~to‘g‘ri javob berilmagan}
O‘rta keng unlilar qaysi qatorda joylashganini aniqlang.

{=to‘g‘ri javob berilmagan

~i , u
~o , o‘
~a , e}
Tor unlilar berilgan qatorni belgilang.

{=i , u
~o , o‘

~a , e
~D va B javoblar}
Keng unlilar qatorini aniqlang.

{=o , o‘
~i , u

~a , e
~A va D javoblar}
Lablanmagan unlilar qatorini belgilang.

{=i ,e,a
~o‘, u, o

~to‘g‘ri javob berilmagan
~o‘zbek tilida bunday unlilar yo‘q}
Jarangsiz undosh tovushlar berilgan qatorni aniqlang.

{=s , sh , ch , x

~v , g , l , r
~m , n , d , z
~b , j , g‘ , ng}
Jarangli undosh tovushlar berilgan qatorni belgilang.

{=q , h , j

~k , t , s
~ch , sh , x
~y , g , r}
Bo‘g‘inga noto‘g‘ri ajratilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

{=Yan-gi , ko‘n-gil , ing-liz

~So‘-ngi , si-ngil , tong-gi
~Ko‘ng-li , lan-gar , in-gliz
~To-ngi , mang-lay , tan-ga}
Xato yozilgan so‘zlar qatorini belgilang.

{=xushhabar , xushyor , baxodir

~shox , shoh , uxlamoq
~uhlamoq , hol , xol
~xo‘sh , hush , es-hushli}
Imlo belgilari soni to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni aniqlang.

{=3 ta
~5 ta

~4 ta
~2 ta}
Sonlarning imlosi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni belgilang.

{=2009-yilning 10-yanvari

~25 dekabr 2008 yil
~XII-sessiya
~III-sinf}
Yonma-yon keladigan undoshlar imlosi imlo qoidalarining nechanchi moddasida berilgan?

{=31-modda

~34-modda
~7-modda
~5-modda}
So‘z boshida qo‘llanmaydigan harfiy birikmani belgilang.

{=o‘zbek tilida bunday birikma yo‘q

~sh
~ng
~ch}
Qaysi qatordagi so‘zlar to‘g‘ri yozilgan?
{=O‘rin, o‘rni
~hashak , raxmat
~lovilla , gurilla
~shovilla , bulduruq}
O‘zlashma so‘zlarning o‘zagida yonma- yon kelgan ikki undosh keyingi satrga qanday ko‘chiriladi?

{=birgalikda ko‘chiriladi

~ko‘chirilmaydi
~biri oldingi satrda qoldirilib , ikkinchisi ko‘chiriladi
~o‘zbek tilida bunday qoida yo‘q}
Bir tovushni ko‘rsatuvchi harflar birikmasi –

{=birgalikda ko‘chiriladi

~biri qoldirilib , ikkinchisi ko‘chiriladi
~bunday qoida yo‘q
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Yildan yilga , tomdan tomga kabi birinchi qismi chiqish kelishigida , ikkinchi qismi jo‘nalish kelishigida bo‘lgan birikmalar –

{=ajratib yoziladi

~chiziqcha bilan yoziladi
~to‘g‘ri javob berilmagan
~qo’shib yoziladi}
Belgining ortiq darajasini bildiruvchi ko‘pdan ko‘p , tekindan tekin, yangidan yangi kabilar qanday yoziladi.

{=ajratib yoziladi

~chiziqcha bilan yoziladi
~qo’shib yoziladi
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Marosimni bidiruvchi qo‘shma otlar –

{=qo‘shib yoziladi

~ajratib yoziladi
~chiziqcha bilan yoziladi
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Takror taqlid so‘zlarga qo‘shimcha qo‘shish bilan yasalgan ot va fe’llar –

{=qo‘shib yoziladi

~ajratib yoziladi
~chiziqcha bialn yoziladi
~o‘zbek tilida bunday holat uchramaydi}
Taqlid so‘zlardan fe’l yasovchi -illa qo‘shimchasi so‘z tarkibida v va u tovushi bo‘lganda –

{=-ulla aytiladi va shunday yoziladi

~-illa aytiladi va shunday yoziladi
~bunday qoida yo‘q
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Qaysi so‘zlarga I , II shaxs egalik qo‘shimchalari qo‘shilganda bir y tovushi qo‘shib aytiladi va shunday yoziladi?

{=mavqe , mavzu

~orzu , bobo
~parta , maktab
~kitob , qalam}
Qaysi olmoshlarga -ni , -ning , -niki qo‘shimchalari qo‘shilganda n tovushi aytilmaydi va yozilmaydi?

{=Men , sen

~Kim , nima , qayer
~U , bu , o’sha
~Hamma , barcha}
Qaysi olmoshlarga -da, -dan , -day, -dagi , -ga, -gach, -cha qo‘shimchalari qo‘shilganda n tovushi qo‘shib aytiladi va shunday yoziladi?

{=bu , shu

~barcha , hamma
~men , biz
~kim , nima}
To‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

{=dardi bedavo , nuqtayi nazar

~tekindan-tekin , ko‘pdan-ko‘p
~tomdan-tomga , qizigandan-qizidi
~yangidan-yangi , dardi sar}
Qaysi qatorda chiziqcha noto‘g‘ri qo‘llangan?

{=tomdan-tomga , tekindan-tekin

~kutaman-a , yashang-e
~to‘ppa-to‘g’ri , qip-qizil
~uyma-uy , rang-barang}
Qaysi qatorda bo‘g‘in ko‘chirish qoidasiga amal qilingan?

{=sing-lim , ko‘ng-li , tong-gi

~Qar-DU , O‘z-MU , a-da-biy
~sin-gil , ko‘n-gil , ton-gi
~pesh-ayvon , o-qi-la , mu-do-faa}
Yonma-yon keladigan unlilar imlosi imlo qoidalarining nechanchi moddasida berilgan?
{=7-moddasida
~4-moddasida
~11-moddasida
~31-moddasida}
Yuklama-qo‘shimchalarning qaysilari so‘zlarga qo‘shib yoziladi?

{=-ov , -gina

~-e , -ey
~-chi , -a
~-ku , -da}
Yuklama-qo‘shimchalarning qaysilari so‘zlarga chiziqcha yordamida yoziladi?

{=-ku
~-mi

~-oq
~-gina}
Xatosiz yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

{=O‘rta Chirchiq , Ko‘hna Urganch

~yangiyo‘l , to‘rtko‘l , xalqobod
~foto-apparat , elektro-texnika
~suv osti , bayram oldi}
–(a)r ( inkori -mas ) qo‘shimchasi bilan tugaydigan qo‘shma ot va qo‘shma sifatlar-

{=qo‘shib yoziladi

~ajratib yoziladi
~chiziqcha bilan yoziladi
~o‘zbek tilida bunday holat uchramaydi}
Murakkab son qismlari –

{=ajratib yoziladi

~qo‘shib yoziladi
~to‘g‘ri javob berilmagan
~A va B javoblar to‘g‘ri}
O‘zbekiston Respublikasining ,, Davlat tili haqida “ gi Qonuniga o‘zgartirishlar va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida “ gi Qonuni qabul qilingan sanani aniqlang.

{=1995-yil 21-dekabr

~1995-yil 24-avgust
~1993-yil 2-sentabr
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Qaysi qatorda jufti yo‘q jarangsiz undoshlar joylashtirilgan?
{=q , h
~sh , p
~g , g’
~A va D javoblar to’g’ri}
2-sinfda o‘quv yilining birinchi yarmida tekshirish diktantidagi so‘zlar soni –

{=25 – 30 ta

~45 – 55 ta
~55 – 65 ta
~35 – 40 ta}
Erkin diktant nima uchun o’tkaziladi?

{=o’quvchilarning nutqini o’stirish, fikrlash qobiliyatini rivojlantirish maqsadida

~o’quvchilarda imloviy ziyraklikni oshirish maqsadida
~o’quvchilarning imloviy savodxonligini shakllantirish maqsadida.
~o’tilgan mavzuni qanday o’zlashtirganliklarini aniqlash maqsadida.}
Rasm diktant nima uchun o’tkaziladi?

{=o’tilgan mavzuni qanday o’zlashtirganliklarini aniqlash maqsadida.

~o’quvchilarda imloviy ziyraklikni oshirish maqsadida
~o’quvchilarning nutqini o’stirish maqsadida
~o’quvchilarning fikrlash qobiliyatini shakllantirish maqsadida.}
,, Ko’rib idrok qilinadigan yoki eshitib idrok qilinadigan va keyin yoziladigan diktant“ ta’limiy diktantning qaysi turiga xos?

{=O‘z diktant yoki yoddan yozuv

~Lug‘at diktant
~Erkin diktant
~Ko‘rsatish diktanti}
,,Ma’lum bir so’zning yozilishini diktant yozishdan oldin yoki keyin izohlanadigan diktant“ ta’limiy diktantning qaysi turiga xos?

{=Izohli diktant

~O‘z diktant yoki yoddan yozuv
~Erkin diktant
~Ko‘rsatish diktanti}
,, Diktovka qilingan matndan qoida asosida yoziladigan so’zlarni yoki so’z birikmalarini ajratib yozish“ ta’limiy diktantning qaysi turiga xos?

{=Saylanma diktanti

~Lug‘at diktant
~O‘z diktant yoki yoddan yozuv
~Erkin diktant}
Insho, hikoya va bayonning tuzilgan rejaga mos kelmasligi xatoning qanday turiga kiradi? {=Tipik xato

~Kompozitsion xato

~Mantiqiy xato
~Uslubiy xato}
So’z birikmasi va gap tuzishda qilinadigan xatolar xatoning qanday turiga kiradi?

{=Sintaktik uslubiy xato

~Kompozitsion xato
~Tipik xato
~Mantiqiy xato}
So’z shaklini, so‘z o‘zgartuvchi va so‘z yasovchi qo‘shimchalarni noto‘g‘ri qo‘llashdan kelib chiqadigan xatolar xatoning qanday turiga kiradi?

{=Morfologik-uslubiy xato

~Tipik xato
~Mantiqiy xato
~Sintaktik uslubiy xato}
Tasvirlanayotgan matndan zarur so’z , ba’zan lavha, dalilning tushib qolishi xatoning qanday turiga kiradi?

{=Mantiqiy xato

~Morfologik-uslubiy xato
~Lug‘aviy-uslubiy xato
~Sintaktik uslubiy xato}
Bir so‘zni qayta-qayta ishlatish xatoning qaysi turiga kiradi?

{=Lug‘aviy-uslubiy xato

~Morfologik-uslubiy xato
~Mantiqiy xato
~Sintaktik uslubiy xato}
Nutqiy xatolar necha turga bo‘linadi?

{=3 turga

~2 turga
~5 turga
~4 turga}
Talaffuzi, yozilishi bir xil bo‘lgan, ammo har xil (ma’no) ifodalaydigan so‘zlar –

{=shakldosh ( omonim ) so‘zlardir

~ma’nodosh ( sinonim ) so‘zlardir
~zid ma’noli ( antonym ) so‘zlardir
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Tushunchaning muhim belgilarini ajratish maqsadida til materiallari tahlil qilinadi. Bu bosqichda ma’lum so‘z va gaplarning leksik ma’nosidan kelib chiqib, abstraktlashtirish amalga oshiriladi va shu til hodisasi uchun tipik hisoblangani ajratiladi. Ushbu bosqich metodika kursining qaysi bo‘limini o‘rganishda uchraydi va u nechanchi bosqichga to‘g‘ri keladi?

{=Grammatik tushunchani o‘zlashtirish, 1-bosqich

~Sinfdan tashqari o‘qish, 3-bosqich
~Grammatik tushunchani o‘zlashtirish, 4-bosqich
~Grammatik tushunchani o‘zlashtirish, 2-bosqich}
Agar bilimni shakllantirish xarakteriga asoslanilsa, grammatik mashqlar qanday guruhlarga bo‘linadi?

{=morfologik mashqlar va sintaktik mashqlar

~taqqoslash va umumlashtirish mashqlari
~sintaktik mashqlar va leksik mashqlar
~leksik-morfologik mashqlar va analitik mashqlar}
Ta’limiy talab qoidasi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping?

{=o‘quvchiga qandaydir bilim berishdan iborat.

~Bu o‘qituvchiga darsni to‘g‘ri tashkil qilish dars maqsadlarini, turini to‘g‘ri belgilash, darsdagi u yoki bu materiallarni o‘quvchiga yetkazib berish usullarini to‘g‘ri tanlash, o‘quvchilar bilimini tekshirish va baholash shakllarini aniqlab olish demakdir.

~Har jihatdan komil insonni tarbiyalash demakdir

~Har bir o‘qituvchi o‘z o‘quvchilarinig xarakter xususiyatlarini mukammal bilishi lozim}
Darsga qo‘yiladigan umumiy talablar necha xil ekanini ko‘rsating?

{=5 xil
~2 xil

~3 xil
~4 xil}
Didaktik talab nima?

{=Bu o‘qituvchiga darsni to‘g‘ri tashkil qilish dars maqsadlarini, turini to‘g‘ri belgilash, darsdagi u yoki bu materiallarni o‘quvchiga yetkazib berish usullarini to‘g‘ri tanlash, o‘quvchilar bilimini tekshirish va baholash shakllarini aniqlab olish demakdir

~Har jihatdan komil insonni tarbiyalash demakdir
~Har bir o‘qituvchi o‘z o‘quvchilarinig xarakter xususiyatlarini mukammal bilishi lozim
~o‘quvchiga qandaydir bilim berishdan iborat.}
Darsning tarbiyaviy talabi nima?

{=Har jihatdan komil insonni tarbiyalash demakdir

~o‘quvchiga qandaydir bilim berishdan iborat.
~Har bir o‘qituvchi o‘z o‘quvchilarinig xarakter xususiyatlarini mukammal bilishi lozim.
~Bu o‘qituvchiga darsni to‘g‘ri tashkil qilish dars maqsadlarini, turini to‘g‘ri belgilash, darsdagi u yoki bu materiallarni o‘quvchiga yetkazib berish usullarini to‘g‘ri tanlash, o‘quvchilar bilimini tekshirish va baholash shakllarini aniqlab olish demakdir}
Darsning psixologik talabi qaysi qatorda ko‘rsatilgan?

{=Har bir o‘qituvchi o‘z o‘quvchilarinig xarakter xususiyatlarini mukammal bilishi lozim.

~Bu o‘qituvchiga darsni to‘g‘ri tashkil qilish dars maqsadlarini, turini to‘g‘ri belgilash, darsdagi u yoki bu materiallarni o‘quvchiga yetkazib berish usullarini to‘g‘ri tanlash, o‘quvchilar bilimini tekshirish va baholash shakllarini aniqlab olish demakdir.
~o‘quvchiga qandaydir bilim berishdan iborat
~Har jihatdan komil insonni tarbiyalash demakdir}
Gigiyenik talab nima?

{=O‘quvchilar salomatligi demakdir. Sinfda yorug‘lik, toza havo har doim yetarli bo‘lishi lozim

~o‘quvchiga qandaydir bilim berishdan iborat.
~Har bir o‘qituvchi o‘z o‘quvchilarinig xarakter xususiyatlarini mukammal bilishi lozim.
~Bu o‘qituvchiga darsni to‘g‘ri tashkil qilish dars maqsadlarini, turini to‘g‘ri belgilash, darsdagi u yoki bu materiallarni o‘quvchiga yetkazib berish usullarini to‘g‘ri tanlash, o‘quvchilar bilimini tekshirish va baholash shakllarini aniqlab olish demakdir.}
Didaktik maqsadga ko‘ra ona tilidan dars turlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang.

{=Yangi mavzuni o‘rganish, bilimni mustahkamlash, bilimlarni hisobga olish darslari, aralash darslar

~Yangi mavzu o‘rganiladigan, aralash darslar, umumlashtiruvchi dars, ta’limiy bayon darslari
~Til dalillarini kuzatish, takrorlash, umumlashtirish, yangi mavzuni o‘rganish
~Tekshirish darsi, umumlashtirish darsi}
Ona tili darslarining tiplari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

{=Yangi materialni o‘rgatish va mustahkoamlash o‘tganlarni takrorlash va malaka hosil qilish; bilim va malakalarni umumlashtirish ; bilim va malakalarni tekshirish

~O‘tilgan mavzuni so‘rash , yangi mavzuni bayon qilish, yangi mavzuni mustahkamlash
~O‘quvchilar bilimini baholash , o‘quvchilar bilimini kengaytirish va mustahkamlash
~O‘tilgan mavzuni so‘rash , uy vazifasi ustida ishlash, yangi bilim berish}
Ona tili darslarining tiplari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

{=Yangi materialni o‘rgatish va mustahkoamlash;o‘tganlarni takrorlash va malaka

hosil qilish ; bilim va malakalarni umumlashtirish ; bilim va malakalarni tekshirish
~O‘quvchilar bilimini baholash , o‘quvchilar bilimini kengaytirish va mustahkamlash
~O‘tilgan mavzuni so‘rash , yangi mavzuni bayon qilish, yangi mavzuni mustahkamlash
~O‘tilgan mavzuni so‘rash , uy vazifasi ustida ishlash, yangi bilim berish}
Kichik yoshdagi o‘quvchilar og‘zaki va yozma nutqni egallashlarida fonetikadan olgan bilimlarining ahamiyati to‘g‘ri qayd etilgan qatorni ko‘rsating.

{=Fonetik bilimga asoslangan holda o‘qish va yozishni bilib oladilar, fonetik bilim so‘zni to‘g‘ri talaffuz qilish asosini tashkil etadi, imloviy malakalarni shakllantirish uchun zamin tayyorlaydi, gapni ohangiga rioya qilib o‘qishga yordam beradi, so‘zning tovush tomonini bilishi esa uning ma’nosini tushunishga yordam beradi.

~So‘zni, uning bo‘g‘in tuzilishini tushunishga yordam beradi, imloviy malakalarni shakllantirish uchun zamin tayyorlaydi, so‘zlarni tovush tomondan tahlil qilishga o‘rgatadi, gaplarni ohangiga rioya qilib o‘qishga, logik urg‘u va gap qurilishidagi to‘xtamlarga rioya qilish uchun zarur.
~Fonetik bilimlar o‘zbek yozuvi fonologik yozuv ekanini, 29 ta harf, 30 ta tovush borligini uqtiradi, ularni to‘g‘ri talaffuz qilish va to‘g‘ri yozishga o‘rgatadi
~Fonetik bilimlar to‘g‘ri talaffuzga o‘rgatadi, tovushlarning turlari, o‘zgarishi, urg‘u, fonetik birliklar haqida ma’lumot beradi}
Muammoli o‘qitish metodiga kim asos solgan?

{=Dyun
~A.V. Tekuchev

~S.G.Shapovalenko
~M. A. Danilov}
Ona tili mashg‘ulotlarini tashkil etishda qanday reja turlaridan foydalaniladi?

{=Yillik va yarim yillik reja

~Haftalik reja
~Kunlik reja
~Rejalashtirilmaydi}
Talaffuzga asoslangan yozuv qoidalari qaysi prinsipga kiradi?

{=Fonetik

~Shakliy
~Morfologik
~Grammatik}
,, 1-sinfda ona tili darslari “ nomli o‘quv-metodik qo‘llanmaning mualliflarini aniqlang:

{=Xudoyberganova M. va boshqalar

~Qosimova K. va boshqalar
~Shodmonqulova D. va boshqalar
~G‘ulomova X. va boshqalar}
,,2-sinfda ona tili darslari“ nomli

o‘quv-metodik qo‘llanmaning mualliflarini aniqlang.

{=Qosimova K. va boshqalar
~Xudoyberganova M. va boshqalar
~G‘ulomova X. va boshqalar
~Shodmonqulova D. va boshqalar}
Matnga mazmunga mos otni qo‘yish, qaysi kelishik ekanini ko‘rsatish talab etilsa, bu qanday mashq turiga kiradi?

{=leksik-morfologik mashq

~analitik mashq
~sintaktik mashq
~taqqoslash mashqi}
Boshlang‘ich sinflarda so‘zlarning morfemik tarkibi ustida ishlash necha bosqichda amalga oshiriladi?

{=4 bosqichda

~2 bosqichda
~5 bosqichda
~3 bosqichda}
So‘zlarning morfemik tarkibi ustida ishlashning nechanchi bosqichida bir xil o‘zakli so‘zlarning xususiyatlari va barcha morfemalarning mohiyati bilan tanishtiriladi?

{=2 bosqichda

~5 bosqichda
~4 bosqichda
~3 bosqichda}
So‘z yasovchi qo‘shimchani ongli o‘zlashtirishning birinchi guruh mashqlari qaysi javobda berilgan?

{=matndan o‘zakdosh so‘zlarni topish, ularning ma’nosidagi farqni aytish

~har xil so‘z yasovchi qo‘shimcha qo‘shish bilan hosil bo‘lgan bir xil o‘zakli so‘zlarning ma’no jihatdan farqini qiyoslash
~bir so‘z yasovchi qo‘shimchani har xil so‘zlarga qo‘shishdan hosil bo‘lgan so‘zlarda so‘z yasovchi qo‘shimchaning ma’nosini qiyoslash
~matnni leksik-grammatik va leksik-stilistik jihatdan tahlil qilish}
So‘z turkumlarini o‘rganish bilan bog‘liq holda so‘zning tarkibi ustida ishlash qaysi sinflarga to‘g‘ri keladi?

{=3-4-sinflarga

~1-2-sinflarga
~2-3-sinflarga
~1-4-sinflarga}
So‘z turkumlarini o‘rganishdagi metodlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni aniqlang.

{=Muammoli metod, yarim izlanishli muammoli metod, tarmoqlash metodi, mustaqil ish metodi, induktiv va deduktik metodlar

~Ot, sifat, son, fe’l haqida tushuncha berish, bu so‘z turkumlariga oid so‘zlarni to‘g‘ri talaffuz qilish va yoza olish, suhbat, darslik bilan ishlash
~So‘z turkumlari: ot, sifat, son, fe’l, ravish haqida tushuncha berish, bu so‘z turkumlariga oid so‘zlardan nutqda to‘g‘ri foydalana olish, ko‘rgazmadan foydalanish
~O‘quvchilarning og‘zaki va yozma nutqini o‘stirish, lug‘atini yangi ot, sifat, son, fe’llar bilan boyitish, so‘zlardan to‘g‘ri foydalanish malakasini o‘stirish, til dalillarini kuzatish, savol-javob.}
Sifatni o‘rganishning 4-bosqichi qaysi davrga to‘g‘ri keladi va uning vazifalari nimalardan iborat?

{=4-bosqich 4-sinfga to‘g‘ri keladi, bu bosqichda sifatlarning ma’no turlari o‘rganiladi, sifat yasovchi qo‘shimchalar bilan tanishtiriladi

~Sifatni o‘rganishning 4-bosqichi 4-sinfga to‘g‘ri keladi. Sifat haqidagi bilimlarni takomillashtiriladi, ozaytirma va kuchaytirma sifatlar haqida ma’lumot beriladi, juft sifatlarning imlosi o‘rgatiladi
~Sifatni o‘rganish hozirgi kunda bosqichlarga bo‘linmaydi
~Sifatni o‘rganishning 4-bosqichi 3-sinfga to‘g‘ri keladi. Sifat darajalari, ko‘m-ko‘k, sap-sariq sifatlarining imlosi o‘rgatiladi}
Sonni o‘rganishning 1-bosqichi qaysi vaqtga to‘g‘ri keladi va unda son qanday o‘rgatiladi?

{=Savod o‘rgatish jarayoniga to‘g‘ri keladi, nazariy tushunchalarsiz amaliy o‘rganiladi

~1-sinfning 2-yarim yilligiga to‘g‘ri keladi, elementar nazariy tushuncha beriladi
~1-sinfga to‘g‘ri keladi.
~Savod o‘rgatish va 1-sinfning 2-yarim yilligiga to‘g‘ri keladi, amaliy o‘rganiladi.}
Boshlang‘ich sinflarda son necha yo‘nalishda o‘rganiladi?

{=5 yo‘nalishda a) ma’nosi; b) morfologik shakllari; v) imlosi; g) sintaktik vazifasi; d) nutq jarayonida qo‘llanilishi

~3 yo‘nalishda: a) talaffuzi va ma’nosi; b) grammatik shakllari va vazifasi; v) imlosi
~4 yo‘nalishda: a) ma’nosi; b) morfologik shakllari; v) sintaktik vazifasi; g) uslubiy qo‘llanilishi.
~2 yo‘nalishda: a) morfologik belgilari; b) sintaktik belgilari}
O‘quvchilar son haqida tushunchaga ega bo‘lmagan vaqtda qaysi metoddan foydalaniladi?

{=Son haqida tushunchaga ega bo‘lmasa, induktiv va analiz metodidan foydalaniladi

~Son haqida tushunchaga ega bo‘lmasa, sintez metodidan foydalaniladi
~Har qanday holatda ham suhbat metodidan foydalaniladi
~Son haqida tushuncha berish biror metod bilan bog‘liq emas.}
O‘quvchilar son haqida tushunchaga ega bo‘lgan vaqtda qaysi metoddan foydalaniladi?

{=son haqida tushunchaga ega bo‘lsa, suhbat, yarim izlanishli metoddan foydalaniladi

~Har qanday holatda ham suhbat metodidan foydalaniladi
~son haqida tushunchaga ega bo‘lsa, to‘liq izlanishli metodidan foydalaniladi
~Son haqida tushuncha berish biror metod bilan bog‘liq emas}
Fe’lning shaxs-son qo‘shimchalari bilan tuslanishi haqidagi tushunchani berish, nutqda fe’ldan ongli foydalanish malakasini rivojlantirish, zamon qo‘shimchalarining talaffuzi va yozilishi haqidagi ko‘nikmani hosil qilish va ularning doim alohida yozilishi haqidagi tushunchani berish qaysi sinfda o‘rganiladi?

{=4-sinfda

~1-sinfda
~2-sinfda
~3-sinfda}
2-sinfda fe’l so‘z turkumi qanday mavzu orqali o‘rgatiladi?

{=Narsa va shaxsni harakatini bildirgan so‘zlar

~“Fe’l-so‘z turkumi”
~Fe’llarning shaxs-son qo‘shimchalari bilan tuslanishi
~Fe’l zamonlari}
4-sinfda fe’l - so‘z turkumi qanday mavzu orqali o‘rgatiladi?

{=Fe’llarning shaxs-son qo‘shimchalari bilan tuslanishi, fe’l zamonlari

~Fe’l-so‘z turkumi
~Bo‘lishli va bo‘lishsiz fe’llar
~Fe’llarning yasalishi}
Kishilik olmoshlarining qaysi xususiyati boshlang‘ich sinflarda o‘rgatiladi?
{=Kishilik olmoshlarining kelishiklar bilan turlanganda so‘z o‘zagida yuz beradigan o‘zgarishlar
~So‘roq olmoshlarining qo‘llanishi
~Kishilik olmoshlarining hayvon nomlari bilan almashinib qo‘llanishi
~Ba’zan narsani bildirishi}
So‘zning tarkibi ustida ishlashga tayyorgarlik qaysi sinfga to‘g‘ri keladi?

{=Savod o‘rgatish davriga

~1-2-sinflarga
~1-4-sinflarga
~2-3-sinflarga}
So‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimchalar qaysi sinfda o‘rganiladi?

{=3-4-sinflarga

~1-2-sinflarga
~1-4-sinflarga
~2-3-sinflarga}
Matnni aytib turishdan oldin u yoki bu imlo qoidasining izohlanishi ta’limiy diktantning qaysi turiga kiradi?

{=Ta’kidiy diktanti

~Lug‘at diktant
~O‘z diktant yoki yoddan yozuv
~Erkin diktant}
Diktant yozib bo‘lingandan keyin u yoki bu imlo qoidasining izohlanishi ta’limiy diktantning qaysi turiga kiradi?

{=Izohli diktant

~Lug‘at diktant
~Erkin diktant
~Ta’kidiy diktanti}
Xususiy xato

{=ayrim o‘quvchilarda uchraydigan xatolardir

~ko‘pchilik o‘quvchilarda uchraydigan xatolardir
~O‘qituvchining xatosi
~bunday xatolar uchramaydi}
Diktantda qaysi xatolar hisobga olinmaydi?

{=gap oxirida nuqta qo‘yilmagan bo‘lsa-yu, keyingi gapni bosh harf bilan yozsa;

~gap oxirida nuqta qo‘yilgan bo‘lsa-yu, keyingi gapni kichik harf bilan yozsa;
~gap ma’nosini buzgan holda biror so‘zni boshqa so‘z bilan almashtirib yozsa;
~o‘quvchilarga o‘rgatilmagan qoidalar yuzasidan qilingan xatolar;}
Lug‘aviy-uslubiy xato, morfologik-uslubiy xato, sintaktik-uslubiy xatolar qanday xato hisoblanadi?

{=Nutqiy xato

~Xususiyxato
~Umumiy xato
~Xato hisoblanmaydi}
Berilgan javoblar orasidan undalmaga berilgan ta’rifning eng to‘lig‘i va to‘g‘risini belgilang.

{=So‘zlovchining nutqi qaratilgan shaxs va narsalarni ifodalagan so‘zlarga undalma deyiladi.

~Undalma gapning boshi , o‘rtasi , oxirida keladi.
~Undalma gapning o‘rtasida kelgan bo‘lsa , uning ikki tomoniga vergul qo‘yiladi
~So‘zlovchining nutqi qaratilgan shaxsni ifodalagan so‘zga undalma deyiladi}
,,Punktuatsiya ham, yozuv kabi, kishilar orasidagi aloqaning muhim vositalaridan biri sanaladi“. Matn muallifini aniqlang.

{=Shoabdurahmonov

~Abdurahmonov G‘ Sh.
~Nazarov K.
~Egamberdiyev B.}
,,Tinish belgilari fikrni aniq va tez uqib olishga hamda o‘zgalarga uqtirishga yordam beradi “ . Matn muallifi kim?

{=Abdurahmonov G‘.

~Egamberdiyev
~Shoabdurahmonov Sh.
~Nazarov K}
Imloviy (orfografik) mashqlarga qaysilar kiradi?

{=yuqorida sanalganlarning barchasi to‘g‘ri

~grammatik-imloviy orfografik tahlil
~ko‘chirib yozuv; diktantlar
~leksik-grammatik tahlil; bayonlar}
Ko‘rib idrok qilingan so‘z, gap , matnni yozma shaklda berish –
{=ko‘chirib yozuvdir
~diktantdir
~saylanma diktantdir
~erkin diktantdir}
So‘zning eng kichik , bo‘linmaydigan ma’noli qismi –
{=morfemadir
~o‘zak morfemadir
~affiksal morfemadir
~Qo‘shimchadir.
So‘zlarni leksik-grammatik turkumlarga ajratishda qanday belgilarga asoslanadi?

{=leksik
~morfologik

~sintaktik
~yuqorida sanalganlarning barchasi to‘g‘ri
Boshlang‘ich sinflarda ,, Sifat “ mavzusi qanday izchillikda o‘rganiladi?

{=sifat bilan dastlabki tanishtirish, sifat haqida tushuncha berish, shu grammatik mavzu bilan bog‘liq holda ayrim sifatlarning yozilishini o‘zlashtirish)

~Sifat so‘z turkumi, shu grammatik mavzu bilan bog‘liq holda ayrim sifatlarning yozilishini o‘zlashtirish
~sifat haqida tushuncha berish, sifat so‘z turkumi
~sifat bilan dastlabki tanishtirish, sifatlarning yasalishi}
Berilgan gaplarning qay birida murakkab va shaxsga qaratilgan undalma qatnashgan?

{=Ey aziz bolalar , Vatanga munosib posbon bo‘lib yetishing

~O‘g‘lim, dadangning ishi ko‘payib ketdi
~Bahor , ketma bizning bog‘lardan
~Quyosh , nurlaringni to‘ka ber tinmay}
O‘quvchilar nutqini o‘stirish uchun shartlar qaysi javobda to‘g‘ri berilgan

{=nutqni yuzaga chiqish uchun talab nutqning mazmuni, materiali bo‘lishi lozim.shartlar belgilanmagan

~bolaga maktab va tengqurlari orasida nutq muhiti yaxshi bo‘lishi lozim
~adabiy muhit bo‘lishi lozim}
O‘quvchilar nutqiga qo‘yilgan talabni to‘g‘ri ko‘rsatib bering.

{=o‘quvchilar nutqi mazmundor, mantiqiy to‘g‘ri, aniq, til vositalariga boy bo‘lishi lozim

~nutqning adabiy til normalriga mos, to‘g‘ri bo‘lishi alohida ahamiyatga ega
~og‘zaki nutq eshituvchiga, yozma nutq esa uni o‘quvchiga tushunarli bo‘lishi lozim
~mazmuni aniq ifodalash uchun o‘quvchi nutqi til vositalariga boy bo‘lsin}
Maktabda lug‘at ustida ishlash metodikasining asosiy yo‘nalishlari nechta?

{=4 ta
~2 ta

~3 ta
~5 ta}
Tilda mavjud bo‘lgan barcha so‘z va iboralarning yig‘indisi qaysi qatorda ko‘rsatilgan?

{=lug‘at tarkibi yoki leksika deyiladi

~olinma so‘zlar deyiladi
~iboralar deyiladi
~to‘g‘ri javob berilmagan}
Fikrni bayon etish ehtiyojini amalga oshirishga qaratilgan, tugallangan mavzuni ifodalaydigan, mantiqiy va grammatik qoidalar asosida tuzilgan, mustaqil, tugallangan va o‘zaro bog‘langan, ma’noli qismlarga bo‘linadigan nutq qanday nutq deyiladi?

{=bog‘lanishli nutq deyiladi

~hikoya deyiladi
~ichki nutq deyiladi
~tashqi nutq deyiladi}
O‘qib berilgan namunaviy matn mazmunini ma’lum tayyorgarlikdan so‘ng yozma qayta hikoyalash

{=bayondir

~inshodir
~hikoyadir
~ertakdir}
Insho material manbaiga ko‘ra necha turga bo‘linadi?

{=3 turga

~2 turga
~5 turga
~4 turga}
Rasm asosidagi inshoning nechta turi mavjud?

{=3 turga

~2 turga
~5 turga
~4 turga}
Og‘zaki yoki yozma insho ustida ishlash necha bosqichga bo‘linadi?

{=3 bosqichga

~2 bosqichga
~4 bosqichga
~5 bosqichga}
Bir so‘zni qayta-qayta ishlatish, shevaga xos so‘zlardan foydalanish nutqiy xatoning qaysi biriga kiradi?
{=lug‘aviy-uslubiy xato
~Sintaktik–uslubiy xato
~Morfologik-uslubiy xato
~Xato hisoblanmaydi}
Tasvirlanayotgan voqea-hodisa uchun zarur bo‘lgan so‘z, zarur lavha,

dalilning tushib qolishi qanday xatohisoblanadi?

~Mantiqiy xato
~lug‘aviy-uslubiy xato
~Sintaktik –uslubiy xato
~Morfologik- uslubiy xato}
Adabiy –nutqiy kompetensiya nima?

{=Tinglab tushunish, fikrni og‘zaki bayon qilish, fikrni yozma bayon qilish

~matndagi so‘z va gaplarning ma’nolarini tushuna oladi, asar mazmunidan ta’sirlana oladi.
~o‘rganilgan asarning nomi,muallifi, mazmuni va qahramonlarini ajrata oladi
~o‘qilgan asar mazmuniga oidsavol va topshiriqlarga javob bera oladi}
Badiiy asarni tahlil qilish kompetensiyasi nima?

{=matndagi so‘z va gaplarning ma’nolarini tushuna oladi, asar mazmunidan ta’sirlana oladi

~monologik va diologik nutqda o‘z fikrini aniq ifodalay oladi
~Yozma va bosma harflarni, ular ifodalaydigan tovushlarni to‘g‘ri talaffuz eta oladi
~maktab kutubxonasidan foydalana oladi}
Nutqiy kompetensiya nima?

{=berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi

~Ona tilidan nutq tovushlarini farqlay oladi, bo‘g‘in, ko‘chirish qoidalariga amal qila oladi.
~ yozma nutqda tinish belgilarini to‘g‘ri qo‘llay oladi
~mavzuga oid yangi so‘zlarni og‘zaki va yozma nutqda qo‘llay oladi}
Lingvistik kompetensiya nima?

{=Ona tilidan nutq tovushlarini farqlay oladi, bo‘g‘in, ko‘chirish qoidalariga amal qila oladi

~Matnni tushunib o‘qiy oladi
~Xabar, tasvir asosida 5-6 gapdan iborat matn yarata oladi
~Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi}
3-sinfda nechta so‘zdan iborat bo‘lgan matndan bayon olinadi.

{=40-60 so‘zdan

~30-40 so‘zdan
~70-90 so‘zdan
~60-70 so‘zdan}
4-sinfda nechta so‘zdan iborat bo‘lgan matndan bayon olinadi.

{=70-90 so‘zdan

~30-40 so‘zdan
~40-60 so‘zdan
~60-70 so‘zdan}
Nutq nima?

{=B,D. Javoblar to‘g‘ri

~so’zlar orqali ma’lum fikr bayon qilish nutq hisoblanadi
~so’zlash orqali ma’lum fikr bayon qilish nutq hisoblanadi
~yozish orqali ma’lum fikr bayon qilish nutq hisoblanadi
Bir tovushi bilan farq qiladigan so
zlar berilgan javobni toping}

{=borlik, borliq, torlik

~kalom, qalam, malak
~sohib, hisob, solib
~jodu, jodi, juda}
Tovushlarning ortiqligi bilan farqlanadigan so
zlar berilgan javobni toping.

~alam, qalam, a’lam

~adab, abad, odob
~stol, ustol, ustul
~mulk, molik, komil}
Qaysi javobda nutq a’zosi nomi noto
g
ri berilgan?

{=xalqasimon, piramidasimon, qalqonsimon va nayzasimon tog

aylar, un paychalari
~o
pka, bronxlar, nafas yo
li
~burun bo
shlig
i, markaziy nerv sistemasi.
~til, tanglay (qattiq va yumshoq), kichik til, lab va tishlar}
So
z ma’nosini farqlashda urg
uning qaysi turi ishtirok etadi?

{=leksik urg

u
~logik urg
u
~gap urg
usi
~ma’no urg`usi}
Ona tili o’qitish metodikasi qanday fanlar qatoriga kiradi?

{=Pedagogik fan

~Ilmiy nazariy fan
~Ilmiy-tabiiy fan
~Tabiiy fan}
Ona tili o’qitish metodikasining predmeti ko’rsatilgan javobni toping.

{=Ona tilini o‘rgatish yo‘llari va vositalarini, og’zaki nutqni, o‘qish va yozishni, imlo qoidalarini hamda grammatikani egallash

~Ta’lim berish jarayonida ona tilini egallash
~Ta’lim berish jarayonida barkamol shaxsni tarbiyalash
~Ona tilining tovush tuzilishi va grafikasini egallash}
Boshlang’ich sinf ona tili o’qitish metodikasi qanday masalalarni o‘rganadi.

{=Nimani o’qitish kerak? Qanday o’qitish kerak? Nega huddi mana shunday o’qitish kerak? savollariga javob beradi

~Amaliy fan sifatida o’quvchiga ta’lim va tarbiya berish vazifasini bajaradi
~O’quvchilar og’zaki va yozma nutqining to’g’ri shakllanishiga g’amxo’rlik qiladi
~Boshlang’ich sinf o’quvchilarining nutqini o’stiradi}
Nimani o’qitish kerak? savoliga javob bo’lgan qatorni aniqlang.

{=Ta’lim mazmunini ishlab chiqadi, dastur, darslik va qo’llanmalar yaratib beradi, ularning samaradorligini tekshiradi

~Ta’lim metodlarini, usullari, ish turlarini, yozma ishlar, mashqlar tizimini ishlab chiqadi
~Eng foydali metodlarni ilmiy nuqtai nazardan o’rganish, tanlangan metodlarni asoslash, tavsiyalarni eksperimentdan o’tkazish
~Interfaol usullarni qo’llagan holda o’qitish metodini ishlab chiqadi}
Qanday o‘qitish kerak? savoliga javob bo’lgan qatorni aniqlang.

{=Ta’lim metodlarini, tamoyillari, usullari, dars va uning turlarini, yozma ishlar, mashqlar tizimini ishlab chiqadi.

~Eng foydali metodlarni ilmiy nuqtai nazardan o’rganish, tanlangan metodlarni asoslash, tavsiyalarni eksperimentdan o’tkazish.
~Interfaol usullarni qo’llagan holda o’qitish metodini ishlab chiqadi.
~Ta’lim mazmunini ishlab chiqadi, dastur, darslik va qo’llanmalar yaratib beradi, ularning samaradorligini tekshiradi}
Nega xuddi mana shunday o‘qitish kerak? Savoliga javob bo‘lgan qatorni aniqlang.

{=Eng foydali metodlarni ilmiy nuqtai nazardan o’rganish, tanlangan metodlarni asoslash, tavsiyalarni eksperimentdan o’tkazish. Ta’lim metodlarini, tamoyillari, usullari, dars va uning turlarini, yozma ishlar, mashqlar tizimini ishlab chiqadi.

~Interfaol usullarni qo’llagan holda o’qitish metodini ishlab chiqadi.
~Ta’lim mazmunini ishlab chiqadi, dastur, darslik va qo’llanmalar yaratib beradi, ularning samaradorligini tekshiradi}
Ona tili o’qitish metodikasi asosiy bo’limlari ketma-ket, izchil tartibda berilgan javobni toping.

{=Savod o’rgatish metodikasi, husnixat metodikasi, o’qish metodikasi, grammatika va imlo metodikasi, bog’lanishli nutqini o’stirish metodikasi

~Savod o’rgatish metodikasi, o’qish metodikasi, grammatika va imlo metodikasi, o’quvchilarning nutqini o’stirish metodikasi
~Savod o’rgatish metodikasi, sinfda o’qish metodikasi, sinfdan tashqari o’qish metodikasi, fonetika, so’z yasalishi, o’quvchilarning nutqini o’stirish metodikasi, grammatika va imlo metodikasi
~O’qish metodikasi va nutq o’stirish, savod o’rgatish metodikasi va nutq o’stirish, grammatika va imlo, nutq o’stirish metodikasi}
Ona tili o’qitish metodikasi bog’liq bo’lgan fanlar qaysilar?

{=Pedagogika-psixologiya, umumiy pedagogika, psixolingvistika, didaktika Pedagogika, didaktika, psixologiya, falsafa, tilshunoslik

~Adabiyotshunoslik, arxeologiya
~San’atshunoslik, etnografiya}
Ona tili o’qitish tamoyillarini toping.

{=Nutq organlarining o’sishiga, nutq malakalarining to’g’ri rivojlanishiga e’tibor berish, til ma’nolarini tushunish, tilga sezgirlikni o’stirish, nutqning ifodaliligiga baho berish, og’zaki nutqni yozma nutqdan oldin o’zlashtirish

~Til materiyasiga e’tibor berish, til ma’nolarini tushunish.
~Tilga sezgirlikni o’stirish, so’zning lug’aviy ma’nosini tushunish
~Imloviy sezgirlikni o’stirish}
Nazariy tekshirish metodi nimalarga tadbiq etiladi?

{=Izlanishning asosiy yo’nalishini belgilash, masala tarixini o’rganish, o’zaro bog’liq fanlar tekshirish metodlarini o’rganish, amaliy yo’l bilan olingan materiallarni analiz qilish va umumlashtirish uchun

~O’qituvchilarning ish tajribasini o’rganish va ommalashtirish uchun
~Yangi dastur va darsliklarning muvofiqligini tekshirishga, uning qay darajada foydaliligini aniqlash uchun
~Tajriba jarayonida to’plangan metodlarni ilmiy o’rganish uchun}
Eksperiment o’z vazifasiga ko’ra...

{=Yangi metod, yangi darsliklarning muvofiqligini, metod va qo’llanmaning qay darajada foydaliligini, muvofiqligi va samaradorligini aniqlaydi.

~ Metodlarning muvofiqligi, foydaliligi, samaradorligini aniqlaydi
~Ko’rgazma va tavsiyalarning samaradorligini aniqlaydi
~Darslik, dastur, qo’llanmalarning muvofiqligi, foydaliligi, samaradorliligini tekshiradi}
Ona tili o’qitish metodikasining tekshirish metodlari berilgan javobni belgilang.

{= Nazariy tekshirish metodi, empirik tekshirish metodi

~Og’zaki metod, yozma metod, suhbat metodi
~Muammoli yarim izlanish metodi, tushuntirish metodi, suhbat metodi
~Savol-javob metodi, eksperiment metodi, ko’rgazmali metod
Empirik metod nimalarni aniqlash uchun tatbiq etiladi?}

{=Ilg’or o’qituvchilar tajribasini o’rganish va baholash, ommalashtirish, o’quvchilarni o’qitish jarayonini kuzatish, o’qituvchi va o’quvchini faoliyatini aniqlash uchun

~Masala tarixini aniqlash maqsadida
~Masalaning metodik asosini aniqlash maqsadida
~Hozirgi fanlarga oid masalani aniqlash maqsadida}
Boshlang’ich sinf ona tili dasturining asosiy bo’limlari to’g’ri berilgan qatorni aniqlang.

{=Savod o’rgatish va nutq o’stirish, sinfda, sinfdan tashqari o’qish va nutq o’stirish, fonetika, grammatika, imlo va nutq o’stirish

~Uqtirish xati, «O’qish va nutq o’stirish», «O’qish ko’nikmalari», «Matn ustida ishlash»
~Uqtirish xati, «Grammatika, imlo va nutq o’stirish», «Tovushlar va harflar», «So’z», «Gap», «Bog’lanishli nutq»
~Uqtirish xati, «O’qish, STO’ va nutq o’stirish», «Grammatika va nutq o’stirish», «Husnixat va nutq o’stirish»}
Boshlang’ich sinf ona tili dasturi necha qismdan iborat.

{=2 qism
~3 qism

~4 qism
~1 qism}
Ona tili o’qitish metodikasining metodologik asosini nima tashkil etadi?

{=Borliqni bilish nazariyasi

~Lug’at boyligi
~Tilning mavjudligi
~Barcha qonun-qoidalar}
Ona tili o’qitish metodikasi bilish nazariyasidan tashqari yana qanday fanlarning ma’lumotlariga asoslanadi?

{=Psixologiya, pedagogika

~ Matematika, ona tili
~ Musiqa, geografiya
~Pedagogika, anatomiya}
O’zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida”gi qonuni qachon qabul qilingan va unda boshlang’ich ta’lim necha yil deb belgilangan?

{=1997, 1-4-sinflar

~1996, 1-3-sinflar
~1998, 1-2-sinflar
~1993, 1-4-sinflar}
Savod o’rgatishning asosiy metodi ko’rsatilgan javobni belgilang.

{=Analitik-sintetik tovush metodi

~Suhbat metodi
~Muammoli yarim izlanish metodi
~Suhbat va tushuntirish metodi}
Analitik-sintetik tovush metodi savod o’rgatishga tashkiliy tomondan qanday turlarga bo‘linadi?

~Tashkiliy tomondan 2 davrga bo’linadi, alifbegacha tayyorgarlik davri, alifbe davri, bunda yozuvga va o’qishga o’rgatish parallel olib boriladi

~Tashkiliy tomondan 3 davrga bo’linadi, bunda oldin o’qishga, so’ng yozuvga o’rgatiladi, oldin kichik, so’ng bosh harfdan yozdiriladi
~Savod o’rgatish yakka tartibda olib boriladi
~Tashkiliy tomondan savod o’rgatish aprelgacha davom etadi, 3 bosqich: harf-tovush o’rganilmaydigan bosqich, unli tovush va harf o’rganiladigan bosqich va alifbo bosqichlariga bo’linadi}
Differinseal yondashuv deganda nima tushuniladi?

{=O‘quvchilar guruhlarga bo‘linadi, har bir guruhning saviyasiga va imkoniyatiga mos topshiriqlar beriladi.

~Yozuv ko’nikmasi, o’qish ko’nikmasi oshiriladi
~O’qish ko’nikmasi, yozuv ko’nikmasi, og’zaki bog’lanishli nutqi shakllantiriladi.
~Yozuv ko’nikmasi: harflarning bosma yoki yozma shaklini yoza olishi, o’z ismini yoza olishi, barcha gaplarni yoza olishi, so’z va gapni o’qiy olishi}
Savod o’rgatish mashqlarining turlari qaysi javobda berilgan?

{=Analiz mashqlari, sintez mashqlari, artikulyatsiya va burro talaffuz mashqlari

~To’g’ri va burro talaffuz mashqlari
~Matnni gaplarga ajratish mashqlari, bo’g’inlarni tovushlarga ajratish mashqlari
~Tovush-harf tahlili mashqlari}
Savod o’rgatish jarayonida o’quvchilar amaliy o’zlashtiradigan bilimlar tizimi berilgan javobni belgilang.

{=Grammatika va imlodan ayrim materiallarni amaliy o’zlashtiradilar, gaplarni va atoqli otlarni bosh harf bilan yozishni, so’zlarning talaffuzi va yozilishini taqqoslash orqali ayrim harflar imlosini o’zlashtiradilar, ular “jarangli va jarangsiz undoshlar”, “o’zakdosh so’zlar” kabi mavzularni o’zlashtirishga tayyorlanadi ~To’g’ri yozuvga o’rgatuvchi imloviy bilimlarni amaliy o’zlashtiradilar

~ So’zlarni ajratib va qo’shib yozishni, chiziqcha bilan yozishni o’zlashtiradilar
~So’zlarni, gaplarni, matnni orfoepik to’g’ri o’qiy olishi, tahlil qilingan 2-3 ta gapni yoddan yoza olishni o’rganadilar}
“Ustodi avval” alifbo darsligi qachon bosmadan chiqqan?

{=1902-yil

~1909- yil
~1900-yil
~1931-yil}
Yozuv darsida o’quvchilar egallaydigan amaliy imloviy bilimlar majmui ko’rsatilgan javobni belgilang.

{=Talaffuzi yozilishidan farq qilmaydigan so’zlarni to’g’ri yozishni, gapda so’zlarni alohida yozishni, bo’g’in ko’chirishni bosh harf bilan kishilarning, shahar, ko’cha, hayvonlarning nomlarini yozish.

~Jarangli va jarangsiz undoshli so’zlarni to’g’ri yozishni, alohida va chiziqcha bilan yoziladigan so’zlarni, bo’g’inga bo’lib va bo’g’in ko’chirish qoidasiga ko’ra yoziladigan so’zlarni, bosh harflar imlosini

~Chiziq va qisqa aytiladigan undoshli so’zlarni, jarangli va jarangsiz undoshli so’zlarni, bo’g’in ko’chirish va bosh harflar imlosini

~Qo’shma so’z, sodda so’z, juft so’zlarining yozilishini, bo’g’in ko’chirilishi, bosh harflar imlosini}
Savod o’rganish jarayonidagi yozuv darslarida o’tkaziladigan diktant turlari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?

{=Ko‘chiruv yozuv diktanti, rasm diktant, yoddan yozuv diktanti

~Ta’limiy diktant va tekshirish diktanti
~Tekshirish diktanti, harfiy diktant, bo’g’in diktanti
~Harfiy diktant va ta’limiy diktant}
Oz komplektli maktablarda savod o’rgatishda qanday mustaqil ishlardan foydalaniladi?

{=Rasm chizish, harf terish kartoni va abakda analitik-sintetik ishlarni bajarish, bo’g’inlar kassasidan foydalangan holda so’z tuzish, ichda o’qish, yozuv daftarida yozish, hikoya tuzish

~Ichda o’qish, rasmga qarab hikoya tuzish
~ Kesma harflardan alifbedagi matnni tuzish
~ O’qituvchi bergan savolga javob tayyorlash}
“Alifbe” darsligini tuzishda qanday xususiy mezonlarga asoslaniladi?

{= barcha javoblar to’g’ri

~g’oyaviylik, bayonning ilmiyligi, tushunarliligi
~ ko’rsatmalilik, onglilik
~o’quv materialining hayot bilan aloqadorligi}
“Alifbe” darsligi tuzilishida e’tibor qaratiladigan ilmiy-pedagogik tamoyillar...

{=Alifbe hajmi savod o’rgatishga ajratilgan vaqtga mos bo’lishi, badiiy didni o’stirish va tarbiyalash tamoyili asosida tuzilishi, hajmi, qog’ozi, barcha tasvirlari, shakl va mazmun birligiga rioya qilishi, soddadan murakkabga tamoyili asosida tuzilishi

~Tashqi tomondan o’quvchini o’ziga jalb qila oladigan, rasmlarga boy, o’quvchilarning badiiy va estetik didini o’stira oladigan va ilmiy bo’lishi
~O’quvchining yoshi va psixologik xususiyatlariga mos bo’lishi, foydalanishda qulay, osondan qiyinga tamoyili asosida yaratilishi
~Bolaga borliq haqida to’la bilim berishi, osondan murakkabga tamoyili asosida yaratilishi, rasmlarga boy bo’lishi}
Savod o’rgatish jarayonida differentsial yondashuvda topshiriqlar qay tarzda beriladi?

{=Uchala guruh uchun asosiy o’quv materiali “Alifbe” darsligi hisoblanadi

~1-guruh uchun “Alifbe” va qo’shimcha topshiriqlar, 2-guruh uchun alifbedagi matnlar, jadvallar, 3-guruh uchun ham alifbe materiallaridan foydalaniladi
~1-guruh uchun “Alifbe” ning materiali, 2-guruh uchun alifbedagi matn, 3-guruh uchun alifbedagi so’zlar ustunchasi
~1-guruh “Alifbe” va qo’shimcha topshiriqlar, tarqatma materiallar, 2-guruh uchun alifbe materiali, 3-guruh uchun jamoaviy tayyorgarlikdan so’ng yaxshi o’zlashtiradigan o’quvchilardan alifbe materialini o’qitish}
Savod o’rganish jarayonida o’quvchilar nazariy ma’lumotlarsiz amaliy o’zlashtiradigan imloviy bilimlar majmuasini belgilang.

{=«Alifbe» va «Yozuv daftari» dagi so’z va gaplarni yozma va bosma shaklda yoza olish

~Bosh harflar bilan yoziladigan, qo’shib, ajratib, chiziqcha bilan yoziladigan so’zlarni yozish, bo’g’inlab ko’chirish; so’zlarning satrga sig’may qolgan qismini 2-yo’lga bo’g’inlab ko’chirish
~Kishilarning ismlarini, joy va hayvonlarga qo’yilgan nomlarni, gaplarning 1-so’zini bosh harf bilan yozilishini, gapda so’zlarni alohida yozishni, talaffuzi yozilishidan farq qilmaydigan so’zlarni yozish
~Hamma kichik va katta harflarni yoza olish, so’zlarni va gaplarni husnixat talablariga rioya qilgan holda yoza olish }
Savod o’rgatish davrida imlo ustida ishlashning ongli bo’lishini ta’minlaydigan metodik ishlar...

{= bo’g’in – tovush, tovush − harf tahliliga va tahlil qilingan bo’g’in yoki so’zni sintez qilishga, so’z tuzish va tuzilgan so’zni bo’g’inlab o’qish va yozish, yozganlarini namunaga qarab tekshirish

~Bo’g’in – tovush, tovush – harf tahlili
~ So’zlarni to’g’ri talaffuz qilish, ularni tovush va harf tomondan analiz qilish
~Tahlil qilingan so’zning ma’nosini izohlash}
Yozuv darslarida o’quvchilar egallashi lozim bo’lgan malakalar izchil berilgan qatorni belgilang.

{=Partada to’g’ri o’tirish, ruchkani 3 barmoq orasida ushlash, daftarni parta ustida 65º qiyalikda tutish, alifbodagi kichik va katta harflarni grafik jihatdan to’g’ri shakllantirish va ulash, so’z va 2-3 so’zli gap yozish, ko’chirib yozish, diktovka bilan yozish, ijodiy yozish

~Alifbodagi barcha harflarning bosh va kichik shaklini to’g’ri ulab yozish, 2-3 so’zli gaplarni o’qituvchi yordamida yozish, ko’chirib yozish, diktovka bilan yozish
~Partada to’g’ri o’tirish, daftarni to’g’ri qo’yish, ruchkani to’g’ri ushlash, yozuv yo’li ichida yozish
~Partada to’g’ri o’tirish, erkin rasm chiza olish, kichik va katta harflarni yoza olish, so’zlarni to’g’ri yoza olish}
Yozuv malakasi qanday malaka va u qaysi malakalar bilan bog’liq?

{=Yozuv malakasi grafik malaka bo’lib, tovush va harfning to’g’ri nisbatini belgilash, grafik va orfografik qoidalarga rioya qilishni, yozuvning ongligini talab etadi; u o’qish malakasi bilan bog’liq

~Yozuv malakasi o’qish va fikrlashga bog’liq malaka
~Yozuv nutqqa oid malaka, tafakkur qila olish, imlo xatolarisiz yoza olish bilan bog’liq
~Yozuv malakasi qo’l-harakati, ko’rish va eshitish sezgisiga oid malaka bo’lib, u orfografik malaka bilan uzviy bog’liq}
Ta’limiy talablar, tarbiyaviy talablar

{=O’qish va yozuv darslariga qo’yiladigan talablar:

~Umumdidaktik talablar, maxsus metodik talablar
~O’quvchilarning imkoniyati, bilim va ko’nikma darajasini fikrlash faoliyatini hisobga olishga oid talablar
~Ko’rgazmalilikka o’rgatish}
O’qish va yozuv darslariga qo’yiladigan umumdidaktik talablar

{=Dars tarbiyalovchi xarakterda bo’lishi, ta’limiy maqsadni amalga oshirishi, izchil va istiqbolli bo’lishi, samarali xilma-xil metod va usullar tanlanishi, dars materiali ilmiy va o’quvchilarning saviyasiga mos bo’lishi

~Nutq ifodali, obrazli, aniq, mantiqiy to’g’ri bo’lishi; yozuvning mazmunli va savodli bo’lishi, tilga sezgirlikni tarbiyalashi
~ Aqliy mehnatga o’rgatuvchi usullardan foydalanish
~O’rganiladigan mavzularning ilmiyligiga, izchilligiga rioya qilish va o’quvchilar talabini hisobga olish}
O’qish va yozuv darslariga qo’yiladigan maxsus metodik talablar: ...

{=Nutqning ifodali, obrazli, aniq, mantiqiy to’g’ri bo’lishi, yozuvning mazmunli va savodli bo’lishi, tilga sezgirlikni tarbiyalashi

~ Dars tarbiyalovchi xarakterda bo’lishi, ta’limiy maqsadni amalga oshirishi, izchil va istiqbolli bo’lishi, samarali xilma-xil metod va usullar tanlanishi, dars materiali ilmiy va o’quvchilarning saviyasiga mos bo’lishi
~ Aqliy mehnatga o’rgatuvchi usullardan foydalanish
~O’rganiladigan mavzularning ilmiyligiga, izchilligiga rioya qilish va o’quvchilar talabini hisobga olish }
Burro talaffuz (diksiya) mashqlari...

{=Baland talaffuzni, talaffuz tempini, nuqsonli talaffuz qilinadigan undosh tovushli so’zlarning talaffuzini, murakkab tovush birikmalarining to’g’ri talaffuzini mashq qilish

~Nutqni gapga, gapni so’zga, so’zni bo’g’in, bo’g’inni tovushga ajratish va tovushni aniq talaffuz qilish
~ Tovushni yakka holda aniq, burro talaffuz qilish va so’z tarkibida adabiy-orfoepik talaffuz qilish
~ Tovushdan bo’g’in, bo’g’indan so’z, so’zdan gap hosil qilish}
Tovush ustida ishlashda sintez mashq turlari qaysi javobda berilgan?

{=O’rganilgan tovush-harfdan kesma harf va bo’g’inlar asosida bo’g’in, so’z, gap tuzish va o’qishni mashq qilish

Nutqni bo’laklarga bo’lish
~Nutq bo’lagidan kerakli til birligini ajratish va uning xususiyatlarini aniqlash
~Matndan gapni, gapdan so’z, bo’g’in va tovushni ajratish, tovushning xususiyatlarini o’rganish}
Tovush ustida ishlash jarayonidagi analiz mashq turlari qayd etilgan javobni toping.

{= Nutq(gap)dan so’zni ajratish, so’zni bo’g’inga bo’lish va urg’uli bo’g’inni ajratish; o’rganiladigan yangi tovushni ajratish

~ Nutqni turlarini farqlash
~ O’rgatilgan tovush-harflardan kesma harf va bo’g’inlar asosida bo’g’in, so’z, gap tuzish, o’qishda ularning tarkibini o’zgartirish va o’qishni mashq qilish
~Nutqdan kerakli so’zlarni tanlab olish}
Boshlang’ich sinf o’quvchilari egallashi lozim bo’lgan fonetik-grafik ko’nikmalar to’g’ri berilgan javobni toping.

{=Tovushlar va harflar, unli va undosh tovushlar, jufti bor jarangli va jufti yo’q jarangsiz undoshlar

~Tovushlar va harflar, unli va undosh tovushlar
~Jarangli va jarangsiz undoshlar, so’zni bo’g’inga bo’lish
~So’zlarni bo’g’inga bo’lish, urg’uli bo’g’inni ajratish}
So’zning tovush tarkibini bilishning qanday ahamiyati bor?

{= So’zlarni to’g’ri talaffuz qilish, so’zdagi harflarni tushirib qoldirmay yoki o’rnini almashtirmay yozish malakasini shakllantirish uchun kerak

~O’qish va yozishni tezroq egallashga yordam beradi
~Ta’limning keyingi bosqichlarida o’qishni muvaffaqiyatli davom ettirish imkonini beradi
~So’z turkumlarini o’rganishda so’zlarni tarkibiy qismlarga ajrata olish malakalarini shakllantiradi}
O’qish va yozuv malakasi...

{=nutqqa oid malaka

~tilga oid malaka
~til va nutqqa oid malaka
~ ichki va tashqi nutqqa oid malaka}
“Ustodi avval” kitobining muallifi kim?

~ Saidrasul Saidazizov)

~Rustambek Yusuf B)
~Munavvarqori Abdirashidxonov
~Muxtor Bakirov}
“Adibi avval” kitobining muallifi kim?

{= Munavvarqori Abdirashidxonov

~Rustambek Yusuf
~ Saidrasul Saidazizov
~ Muxtor Bakirov}
“Savod” kitobining muallifi kim?

{~Muxtor Bakirov

~Rustambek Yusuf
~Munavvarqori Abdirashidxonov
~Saidrasul Saidazizov}
“Ta’limi avval” kitobining muallifi kim?

{=Rustambek Yusuf

~ Munavvarqori Abdirashidxonov
~ Saidrasul Saidazizov
~Muxtor Bakirov}
“Raxbari avval” kitobining muallifi kim?

{~M. Faxriddin

~ Rustambek Yusuf
~Munavvarqori Abdirashidxonov
~Muxtor Bakirov}
“Til ochgich” kitobining muallifi kim?

{=Hasanali Nosiriy

~Rustambek Yusuf
~ Munavvarqori Abdirashidxonov
~Saidrasul Saidazizov}
“O‘rtoq” nomli alifbening muallifi kim?

{=Vyatkin

~ Munavvarqori Abdirashidxonov
~ Saidrasul Saidazizov
~ Muxtor Bakirov}
Eski maktabda husnixat qoidalarini o‘rgatishda qaysi qo‘llanmadan foydalanilgan?

{=“Mufradot”

~“Savodi ta’lim”
~ “Ustodi avval”
~ “Savodi ta’lim” va “Ustodi avval”}
Husnixat talablarida yozish uchun daftar stol yoki parta ustida necha gradus qiyalikda turishi kerak?

{=25 gradus qiyalikda

~ 15 gradus qiyalikda
~ 17 gradus qiyalikda
~ 19 gradus qiyalikda}
“Savodi ta’lim” risolasining muallifini belgilang?

{= Munis
~Ibrat

~ Furqat
~Avaz O‘tar o‘g‘li}
Asosiy yozuv qurollariga qaysilar kiradi?

{~ binafsha rang sharikli ruchka, yumshoq qora qalam va bo‘r

~binafsha rang sharikli ruchka
~yumshoq qora qalam va bo‘r
~ qattiq qora qalam va bo‘r}
Yozish vaqtidako‘z bilan daftar orasidagi masofa qancha bo‘lishi lozim?

{=30-35 sm

~7-10 sm
~12-15 sm
~20-25 sm}
O‘qish va yozish jarayonida parta ustining qiyaligi necha gradus bo‘lishi talab etiladi?

{=25 gradus qiyalikda

~5 gradus qiyalikda;
~ 9 gradus qiyalikda;
~ 13 gradus qiyalikda}
O‘quvchilar yozayotganda va o‘qiyotganda yorug‘likning qaysi tomondan tushishi maqsadga muvofiq?

{=chap tomondan

~ o‘ng tomondan
~ tik tomondan
~orqa tomondan}
Xattaxta (doska) qoida bo‘yicha eniga va bo‘yiga qancha bo‘lishi zarur?

{=eniga 1200 mm, uzunligi 3000 mm

~ eniga 1000 mm, uzunligi 2000 mm
~ eniga 1500 mm, uzunligi 3500 mm
~eniga 900 mm, uzunligi 1800 mm}
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun xattaxta poldan qancha yuqoriga o‘rnatilgan bo‘lishi lozim?

{=85 sm
~95 sm

~ 65 sm
~ 75 sm}
Parta ustining pastki qirrasi bilan suyanchiq orasidagi masofa, ya’ni ko‘krak qafasi bilan uning qirrasi orasidagj masofa qancha bo‘lishi kerak?

{=5 sm
~ 2 sm

~ 8 sm
~ 10 sm}
“Yozuv daftari”dagi qiya chiziqlar oralig‘i, qiyaligi va kichik harfiar yoziladigan satr chizig‘i oraliqlari mos ravishda qancha bo‘lishi lozim?

{=25 mm, 65 gradus, 5 mm;

~ 15 mm, 60 gradus, 4 mm;
~ 30 mm, 70 gradus, 7mm;
~to‘g‘ri javob berilmagan}
O‘quvchi yozayotganda ruchkaning uchi bilan barmoqlar oralig‘i masofasi qancha bo‘lishi kerak?

{=10-12 mm

~ 4-6 mm
~ 14-16 mm
~6-8 mm}
Qaysi kichik harflar o‘zidan keyingi harfga yuqori qismidan tutashtiriladi?
{= о, о‘, v
~ u, n, r
~ e, p, sh
~b, f, ng}
Qaysi kichik harflar o‘zidan keyingi harfga o‘rta qismidan tutashtiriladi?
{=b, f
~ o, o‘
~ i, j
~ l, m}
Ikki chiziq orasiga yoziladigan kichik harflarning bo‘yi va eni qancha bo‘lishi kerak?
{=bo‘yi 4 mm, eni 3 mm
~bo‘yi 5 mm, eni 4 mm
~bo‘yi 6 mm, eni 5 mm
~ bo‘yi 3 mm, eni 2 mm}
Ikki chiziqdan yuqoriga ko‘tarilib yoziladigan harflarning bo‘yi qancha bo‘lishi lozim?
{= 8 mm
~ 5 mm
~7 mm
~6 mm}
Ikki chiziqdan pastga tushadigan kichik harflarning bo‘yi qancha bo‘lishi kerak?
{=5 mm
~ 6 mm
~7 mm
~ 8 mm}
Yozma bosh harflarning bo‘yi qancha bo‘lishi kerak?
{= 10 mm
~ 8 mm
~ 12 mm
~ 11 mm}