Qarshi davlat univers

3. Ta'lim tizimidagi ayrim nazariy va amaliy xatolar ma'naviyat

tushunchasining yaxshi o‘rganilmaganiga, ziddiyatli mazmunda qo‘llanilganiga, uning tuzilmasi, tarkibiy qismlari yaxshi aniqlanmaganiga borib taqaladi. Shu sababdan avvalo ilmiy-falsafiy adabiyotlarda, jumladan, mumtoz adabiyotda ma'naviyat qanday talqin qilingani, lug’atlarda va zamonaviy ilmiy adabiyotlarda “ma’naviyat” tushunchasi tahlil etilishi, ular o’rtasidagi ziddiyatlarni o‘rganish lozim.
Mumtoz allomalar – Abu Nosir Forobiy, Jalolidddin Rumiy, Aziziddin Nasafiy, Alisher Navoiy asarlarida “ma'naviyat” va “ma'naviy” tushunchasi bilan bir qatorda “ruhoniyat”, “maoniy”, “fozil”, “axloqiy”, “komillik” va “komil inson” tushunchalarini ham qo‘llagan. “Ma'naviyat” tushunchasi mumtoz adabiyotda ko‘proq diniy mazmunda ishlatilgan. Forobiyning “Fozil odamlar shahri” asarida esa “ma’naviylik” va “komillik” tushunchasi o’rniga “fozillik” tushunchasi qo’llanilgan va boshqa mutafakkirlardan farqli Forobiy mazkur tushunchani faqat dunyoviy mazmunda qo’llagan.
Turli ilmiy adabiyotlar va lug’atlardagi “ma’naviyat” tusunchasiga berilgan turli ta’riflar, aynan bugunbi kun olimlarimizning qarashlaridagi ziddiyatlar, ba’zi bir yoqlama fikrlar va bir-birini inkor etish kabilar ma’naviyat masalalarini o’qitishda, o’quv dastur va darsliklarni yaratishda ayrim chalkashliklarga sabab bo’lmoqda.