Qaraqalpaqstan Respublikasi



Download 38,04 Kb.
bet2/8
Sana29.03.2022
Hajmi38,04 Kb.
#515864
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
2 5332463053470439471

No’kis qalasi
Nókis — Qaraqalpaqstan Respublikasınıń paytaxtı. Nókis Qaraqalpaqstan Respublikasınıń orayında jaylasqan bolıp, Ámúdáriyanıń oń jaǵasında jaylasqan. Ol teńizdiń betinen 76 metr biyiklikte jaylasqan. Qalanıń batıs hám shıǵıs tárepleri Qızılqum shóli menen qorshalǵan. Arqa bólegi Ámúwdáriyanıń deltasına tiyip turadı. Qızketken kanalı pútkil qaladan ótip turadı. Klimatı kontinentallı. 1930-jılı 12-noyabr kúni húkimet tárepinen paytaxttı Tórtkúlden Nókiske almastırıw haqqında másele qabıllandı. 1939-jılı Nókis qalası paytaxt boldı. Qala Ózbekistan respublikasınıń arqasında, Aral teńizine jaqın, úsh — QaraqumQızılqum hám taslı shól —Uʻstirt platosı, haʻm de keyingi jılları qosılǵan tórtinshisi — Aralqum hám Aqqum shólleri qorshawında jaylasqan.
Birinshi bolıp Nókis maydanlarında biziń eramızǵa shekemgi 3-4 ásirlerde adamlar jasay baslaǵan. Shursha qalasın tariyxı, Nókis maydanlarında adamlar 2000 jıldan aslam ómir súrgenligin aytadı.Arxeologiyalıq qazılıwlar, Shursha qalası biziń eramızǵa shekemgi 4-ásirde áyyemgi Xorezm mámleketiniń tiykarǵı bólegi bolıp esaplanǵanın kórtedi. Nókis — qala atı. Nókis Qaraqalpaq násiliniń ulıwma atı bolıp esaplanadı. Tariyxıy ádebiyatlarda bul at salıstırmalı kemnen-kem esletiledi. Jergilikli adamlardıń maǵlıwmatları boyınsha „Nókis‟ ataması „toǵız adam‟ degen mánini bildiriwshi, persidlik at „Nukus‟ atamasına tiykarlanǵan eken. Bul at ta tarixıy bir ápsanaǵa tiykarlanǵan.
Házirgi waqıtta islep shıǵarıwdıń tiykarǵı bólegi paytaxtta jaylasqan. Olar zamanagóy úskeneler menen támiynelengen, islep shıǵarılıp atırǵan ónimler jergilikli xalıq tárepinen talaplar qanıqtırıp atır, taǵı da eksport qılınıp atırǵan tovarlar ólshemi de artıp atır. Házirgi waqıtta bárshe talaplarǵa juwap beriwshi transportlıq sistema da iske túsirilgen. Temir jol baylanıs sisteması qayta ońlanıp, Ushqudıq stantsiyası qosılgʻanna keyin, Tashkent penen Nókis qalaları arasındaǵı aralıq táwiraq qısqardı. Bunnan basqa da Nókis qalasınan zamanagóy samalyotlarda kóplegen jónelisler qaray ushıw imkaniyatına iye.
ÓzR Pánler akademiyası Qaraqalpaqstan bólimi, 345 pán kandidatları, 30 pán doktorları. 4 joqarı oqıw orınları: Qaraqalpaqstan mámleketlik universitetiNókis mámleketlik pedogogikalıq institutı, Tashkent pediyatriya institutı Nókis filiali, Tashkent mádeniyat institutı Nókis filialı, 16 arnawlı bilimlendiriw orınlar. 80 akademiyalıq litseyler hám kásip-óner kolledjleri. 43 orta arnawlı mektepler. 45 oqıwǵa shekemgi orınlar.
5 zamanagóy úskeneler menen támiynlengen sawalandırıw máskenleri, 8 qalalıq poliklinikalar. Bul baǵdar boyınsha 551 shıpakerler, 1660 orta meditsina xizmetkerleri jumıs islep atır.
Shama menen 230 sport zallar hám sport maydanları, sonıń menen birge qalalıq stadion, qalalıq sport zal, 2 tennis kortları, awır atletika zalları, gúres zalları, ippodrom, júziw basseynleri, grebli mektebi hám t.b.
Amiwda’rya rayoni

Download 38,04 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish