Qaraqalpaqstan awil xojalig’i ha’m agrotexnologiyalar instituti

O’ZBEKSTAN RESPUBLIKASI AWIL XOJALIG’I MINISTIRLIGI
QARAQALPAQSTAN AWIL XOJALIG’I HA’M AGROTEXNOLOGIYALAR
INSTITUTI

«_______________________________________________________________________»

fakulteti
«______________________________________________________________________
___________________________________________» qa’nigeligi

O’Z BETINSHE JUMISI

Orinlag’an: ________________
Qabillag’an: ________________

No’kis – 2022 jil

Tema: Biznes etikanin’ normalari ha’m olardin biznestegi ahmiyeti

Kirisiw 3
Biznes etiket tu’rleri 4
Etiket qaǵıydaları hám olardıń biznesmenler ushın áhmiyeti 5
Biznesde etikanıń áhmiyeti 7
Juwmaq 9
Paydalanilg’an adebiyatlar 10

Kirisiw

Isbilermenlik etikasi ámeliy bilim tarawı retinde XX ásirdiń 1970-jıllarında AQSh hám Batıs Evropada qáliplesken. Biraq, biznestiń etikalıq tárepleri 60 -jıllarda izertlewshilerdińni tartıldı. Ilimiy jámiyetshilik hám biznes álemi professional biznesmenlarning biznes iskerliginde “etikalıq sanasına”, sonıń menen birge, “korporatsiyalarning jámiyet aldındaǵı juwapkerligini” asırıw zárúr degen juwmaqqa keldi. Mámleket byurokratiyasi hám túrli korporatsiyalar juwapker shaxsları ortasında korrupciya jaǵdayları kóbeyip baratırǵanına bólek itibar qaratildi. Isbilermenlik etikasining ilimiy pán retinde rawajlanıwda prezident R. Nikson administraciyasınıń eń kózge kóringen wákilleri qatnasqan ataqlı “Uotergeyt” málim rol oynadı. 1980-jıllardıń baslarına kelip, AQSHdagi kópshilik biznes mektepleri, sonıń menen birge, birpara universitetler óz oqıw programmalarına biznes etikasini kirgizdiler. Házirgi waqıtta Rossiyanıń ayırım universitetleriniń oqıw programmalarına biznes etikasi stul da kiritilgen. Umumjahon etikalıq principler hám isbilermenlik etikasining óz-ara baylanıslılıǵı boyınsha eki tiykarǵı kózqaras ámeldegi: 1) ápiwayı etika qaǵıydaları bizneske tiyisli emes yamasa kemrek dárejede qollanıladı.; 2) isbilermenlik etikasi universal universallıqqa tiykarlanadı etikalıq normalar ah (hadal bol, jamanlıq etpe, sózin tut hám taǵı basqa ) biznestiń jámiyettegi ayriqsha social rolin esapqa alǵan halda kórsetilgen. Teoriyalıq tárepten, ekinshi kózqaras tuwrılaw dep esaplanadı. Axirg’I waqitlarda mámleketimizde etika hám ekonomika ortasındaǵı munasábetler máseleleri aktiv talqılaw etile basladı.