Qaraqalpaq tili mámleketlik til. Qaraqalpaq jazıwı hám onıń tariyxı Joba

Ráwishtiń mánisine qaray túrleri. Kópshilik ádеbiyatlаrdа ráwishlеr lеksikа-grаmmаtikаlıq mánisinе qаrаy, sаpа (аnıqlаwıshlıq) ráwishlеr hám pısıqlаwıshlıq ráwishlеr bоlıp еki tоpаrǵа bólinеdi¹.

Qaraqalpaq tilinde ráwish ańlatqan mánisi boyınsha tómendegi túrlerge bólinedi.

1. Waqıt ráwishi. İs-hárekettiń iske asıw waqtın bildiredi. Mısalı, keshe, búgin, bayaǵıda, erteń, geyde, mudamı, hár kúni, bir kúni hám t.b.

2. Orın ráwishi. İs-hárekettiń iske asıw ornın, baǵdarın bildiredi. Mısalı, tómen, solmanda, anajaqta, arman, berman, oyaqta, buyaqta hám t.b.

3. Sın ráwishi. İs-hárekettiń qalay, qáytip, qalayınsha isleniw usılın, sının hám onıń hár qıylı hal jaǵdayların bildiredi. Mısalı, tosattan, birge, usılayınsha, solay.

4. Muǵdar-dáreje ráwishi. İs-hárekettiń, zattıń hám ráwishtiń belgisiniń artıq yamasa kemlik dárejesin, muǵdarın, ólshemin bildiredi. Mısalı, kóp, mol, talay-talay, ádewir, onsha, bunshelli, pitegene, sál, taǵı hám t.b.

5. Maqset ráwishi. İs-hárekettiń iske asıw yamasa aspaw maqsetin bildiredi, isleniwge tiyisli bolǵan is-hárekettiń ne maqsette islenip yamasa islenbegenin kórsetedi. Mısalı, jortaǵa, qasaqana, ádeyi hám t.b.

6. Sebep ráwishi. İs-hárekettiń iske asıw sebebin yamasa onıń nátiyjesin bildiredi. Mısalı, biykarǵa, ilajsızdan, jaysha hám t.b.