Qaraqalpaq tili mámleketlik til. Qaraqalpaq jazıwı hám onıń tariyxı Joba

Birlik
Kóplik
I bet oqı, isle	I bet oqıyıq, isleyik
II bet oqıń, isleń	II bet oqıń, isleń, oqıńız, isleńiz, oqıńlar, isleńler, oqıńızlar, isleńizler
III bet oqısın, islesin	III bet oqısın, islesin

Házirgi qaraqalpaq tilinde feyildiń buyrıq meyiliniń morfologiyalıq formaları tómendegishe:

Birlik	Kóplik
I bet	I bet -ayıq//-eyik, -yıq//-yik
II bet -ıń//-iń, -ń	II bet -ıń//-iń, -ń (lar), -ıńız, -ińiz, -ńız//-ńiz
III bet –sın//-sin	III bet –sın//-sin

Tilek meyil. Is-hárekettiń isleniwine sóylewshiniń tilek-niyetlerin, intasın, árman etiwin, ótinish, soranıw hám t.b. qatnasların bildiredi. Tilek meyil mánisindegi feyiller ele islenbegen, biraq isleniwi tiyis bolǵan is-háreketti ańlatadı. Tilek meyildiń morfologiyalıq kórsetkishleri -ayın//-eyin, -ǵay//-gey, -qay//-key affiksleri bolıp esaplanadı. Mısalı, alayın, kómekleseyin, barǵay, kelgey, barǵayman, ótkeymen.

Shárt meyil. Shárt meyil forması ekinshi bir tiykarǵı is-hárekettiń isleniw ya islenbew shártin bildiredi. Shárt meyil qatnasqan gápte, kóbinese eki is-háreket boladı. Ol tiykarınan -sa//-se affiksi arqalı bildiriledı Paxtanı erte ekseń, utasań. Shárt meyil tómendegishe betlenedi.