Qala bag'lari ha'm Dem aliw oraylari

Sport inshaat aymag’in abadanlastiriw

O’simliklerdin’ tu’ri ha’m olardin’ ja’mleniwi sport inshoati atirapina egiliwine qarab ko’kelemzarlastiriw rejesi ha’r-tu’rli boliwi mumkin.O’simliklerdin’ ol yamasa bul turin qabil etiw onin’ o’lshemine jer u’stinin’ duzilisine , o’simlik egilip atqanda hawa-rayi ha’m topiraq quramina baylanisli.

Ja’mlengen sport aymag’inda o’simliklerdin’ turin tan’lawda itibar beriw kerek:

-Sport maydani atirapina egilgen terekler sonday egiliw kerek, tereklerden tusetug’in saya sport maydanina tu’spesin.

-Iyne japiraqli o’simlikler, tuqimlari ko’p o’siwshi, japiraqlarin erte to’giwshi ha’m ko’p miywe beriwshi tereklerdi ekpew kerek.

- Japiraqli terek ha’m kustaliklerdi tan’lamaw kerek:

Shawqin dawisin azaytiriw, hawa quramin jaqsilaw, Ja’mlengen sport inshaatlarinda salqin ha’m issiliq rejimin saqlaw maqsetinde arnawli o’simlikler egiledi.

Sport kompleksi atirap aymag’in taza tutiw ushin, onin’ atirapina o’simlikler arqali, en’ ko’p za’ha’rli moddalar keletug’in ta’repke 20 metr enine qorg’aw joli, ha’m qalg’an tareplerge 10-metr enine qorg’aw joli payda etiledi. Samal rejimin jaqsilaw ushin samal qaytariwshi qorg’aw joli 10-metr enine boladi, ha’m ju’da qatti samal esse, onda ha’r 200-metr araliqta ja’ne samal qaytariwshi qorg’aniw joli takrarlanadi.

Ulken tribunalar sport inshaatlarin quriw ha’m rejelestiriw tajriybesi soni ko’rsetedi, yag’niy aqirg’i jillarda sol na’rse aniq boldi, tribunalardag’i adamlar otiratug’in jer qisqartila baslandi, ha’m to’mendegiler sebep boladi:

1. 
   Aqirg’i qatardag’ilarg’a ko’riniwi jaman bolmawi ushin:
   
2. 
   Mashina xizmeti qiyinlig’i, adamlar ko’p toplaniwi, (tamashago’yler stadiong’a tamasha ushin ajiratilg’an waqitqa qarag’anda ko’p waqit jog’altadi).
   
3. 
   Ju’da ulken (arenalardi) tribunalardi ekspluatatsiya qiliwg’a ju’da ko’p pul sariplanadi ha’m ol qa’rejetin qaplamaydi.
   

Aqirg’i jillarda ulken jarislar o’tkeriwde, jahan shempionatin ha’m olimpiyadani o’tkizgende waqtinshaliq tribunalardan paydalaniladi, yag’niy Myunxenda olimpiyada oyinlari tamamlang’an keyin, olimpiya suw ha’wizi tribunasinin’ bir bo’legi alip qoyildi, ha’m onin’ tribunag’a siyatug’in orni 7600 tamashagoy jayinan 1600 tamashagoy jayina qisqardi.

Tamashagoyler tribunada otiriw jerinin’ o’lshemlerin to’mendegishe qabil qiliw kerek:

Ashiq bolg’an sport inshaatlari tribunasinan tamashagoylerdi evakuatsiya qiliwda ha’r bir tamashagoy ushin sport inshaatlari ushin bolsa -0,3m tarqatiw maydan boliwi kerek. Ja’mlengen sport inshaatlari aymag’inda evakuatsiya qilatug’in joldin’ eni 500 tamashagoyge 1 m boliwi kerek.

Sport inshaatlarin joybarlag’anda jaris qag’iydalari ko’rsetken to’mendegi o’lshemlerdi saqlaw kerek.

Sport inshaatlarinin’ o’lshemi:
7 Keste.

№	Inshaatlar ha’m maydanlar ati	Maydan o’lshemi М	Ushastka olshemi ga
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.	Futbol maydani Tupli xokkey maydani Shaybali xokkey maydani Regbi maydani Tenis maydani: -biradamliq -ekiadamliq Voleybol maydani Vasketbol maydani Badminton maydani: -biradamliq -ekiadamliq Figurali ushiw maydani	101х64,110х75 105х70 61х30 110х68,6 23,78х8,23 23,78х10,973 18х9 26х14 13,4х5,18 13,4х6,10 60х30	112х75 118х74 61х34 132х75 36х18 40х20 24х15 30х18 15х8 15х8 60х30

Maydan o’lsheminin’ atirapinda qa’wipsizlik orni qaldiriladi, ha’m qaldirilg’an orinnin’ bet qaplamasi qanday bolsa olda sonday boladi.

Sport inshaatlari ha’m maydanlari (gorodok maydaninan sirti) Arqadan qublag’a qarap ulken uk atirapina saat stelkasi aylaniwi boyinsha 5-15⁰ g’a shekem burilip qala aymag’inan sirtinda ha’mme xalq paydalanatug’in orin.

5-15⁰

Ш

Шарќ

ѓ

ЖМ максадда фойдаланиладиган

5-suwret. Sport bag’in (stadionlardi) rejelestiriw.

Misali: (Novomoskovsky qalasindag’i sport bag’i).

1.Dene ta’rbiya uyi, 2-suw ha’wizi bar bina,3-tribunasi bar stadion, 4-shinig’iw qiliw futvol maydani, 5-Sheshiniw xanasi: 6-13-sport maydanshalari: 14-(tir) miltiq atiw orni:15-kafe: 17-kassa, 18-tinish oyinlar povilioni: 19-fontan, 20-kioska,21-turar jay uyi, 22,25,26,-xojaliq ha’wlisi,23-transformator podstantsiya,24-haykel.

6-Suwret. Sport bag’in (stadionlardi) rejelestiriw misali.

(Vladimir qalasindag’i sport bag’i).

1,2-Tribunasi bar stadion, 3-sport povilioni, 4-8-sport maydanlari: 1-(tir) oq atiw orni, 10- shinig’iw qiliw futvol maydani, 11-balalar maydani, 12-qatar ustunlar, 13-(attraksion) turli oyin kulgi qurilmalar 14-15-bas kiriw jeri maydani menen, 16,17-lestnitsa ha’m tribunag’a shig’iw jeri,18-tribuna aldindag’i maydan, 19-ashiq teatr, 20-tantsa maydani, 21-teatr, 22-restoran, 23-bufet, 24-kitap oqiw jeri, 25(solyariy)quyash vannasi qabil qilatug’in jer, 26-povilion, 27-ha’jetxana, 28-30 mamuriy-xojaliq hawlisi ha’m kura.