|
1-Suwret Dem aliw bag’i bas plani.
Bas planda Bassiyin basketbol oynaw jeri biysetkalar.Fantanlar. Nabes. Ham tereklerden ibarar bas planda darya boyinda jaylasqan darya boui burshatka fanarlardan ha’m musir taslaw ushin qutilar jaylasqan.
KO’P QIRLI DEM ALIW BAG’LARI HA’M OLARDI WAZIYPASINA QARAP SHO’LKEMLESTRIW.
Qalasazliq tarixinda taza istraxat bagi turi payda boldi,taza ulken kokilimzarlastirilgan massiv emes ulken madeniy bolim aliw ташкилотлари, сиесий-тарбия jumislari madeniy dem aliw menen birgelikte shilkemlestiriw isleri alip barildi.
Bunday baglerdi payda etiw ham лойихалашда 1950 jillarga shekem меъморлар istraxat baglarinda dem aliw ham хордик shigariw menen birgeikte jamaat бино ham inshatlardi bag aymaginda rejelestirdi.Biraq маданий –истирохат baginan ba tajribesi soni korsetti, istraxat bagi aymaginda qala микиесидаги tamasha korsetiwshi, sawda qiliwshi,ham ulken минбарли (трибунали) stadionlar ham har turli бино ham inshaatlar istraxat bagi aymagina ornalassa istraxat baginin uliwmaliq kokilemzarlastiriw rolin keytiredi.
Istraxat baglarinda ахолининг dem aliwi ushin en kerekli bolgan бино ham inshatlardi ilaji barinsha kem rejelestiriw kerek. Istraxat baginda teatr, sirk, kinoteatr, konsert zali ham sport zallari ham ахоли kop keletugin kuni menen isleytugin бино ham inshatlardi usinis etiw usinis etilmeydi.
Bul sholkemlerdin waziypasi tabiat qoyninda dem aliwga baylanisli emes, ham usi menen birgelikte ol бинолар qalalarda oz orni ham oz waziypasi bar, sonin ushin bul биноларни qala yamasa rayon жамоа oraylarinda jaylastirilsa juda jaqsi boladi.
Istraxat bagin korkem korsetetin binalardan mawsimlik isleytugin jazgi usti ashiq ham jarti ashiq teatr, kino teatr konsetr zallari, rejelestirilse jaqsi boladi
Istraxat baglarin rejelestiriwde tomendegi фаолият дойраларига таксимлаш тавсия этилади.
1.Qidiriw ham tinish dem aliw shenberi – 53-63 %.
2.Sport shenberi - 15-20 %.
3.Оммовий тадбирлар, turli oyin kulgi qurilmalari shenberi –10 -15 %.
(массових меропрятий, атрокциолови. др.)
4.Balalr shenberi - 7 -12 %
5.Xojaliq shenberi. – 3 -5 %.
Istraxat bagi aymagindagi ulima olshemi 100 aniqlawda bagga kelip dem aliwshi har bir adam ushin – 60 м dan kem bolmagan maydan qabil qiliniwi kerek, ham tomendegishe aniqlanadi.
Bul jerde Н -kelip dem aliwshilar sani (adam):
Fум – bagtin uliwmaliq maydani
Q - har bir kelip dem aliwshi adamlar maydan mugdai, м.
Qala istraxat baglarinda jaz aylari, dem aliw kunleri bagga kelip dem aliwshilar qaraganda tomendegilerdi payda etedi:
-- Kishi ham ortasha qalalar ushin – 8 - 10 %.
-- Ulken ham juda ulken qalalar ushin – 10 - 14 %.
-- Ulken qalalar ushin - 14 - 15 %.
Qis ayina kelip dem aliwshilar sani jaz ayina kelip dem aliwshilar saninin 30 % payda etedi. Bahar ham guz aylarinda 50-60 % atrapinda payda etedi.
Qala israxat bagina izbe-izlikte keliwshiler kofitsenti 1,5-2,0 ga ten.
Sonday qilip bagga kelip dem aliwshilar sani tomendegishe aniqlanadi.
Bul jerde N – qala xalq sani.
n – bagga kelip dem aliwshilar protsenti %.
К- izbe-iz keliwshiler kofisenti.
1.Dem aliw bag’inin’ tiykarg’i bo’legin seyil etiw ha’m tinish dem aliw orinlarina yag’niy tabiyiy sharayati jaxsi bolg’an, ko’rinisli jer duzilisi bolg’an tabiyiy yamasa jasalma suw basseynleri bolg’an baqtin’ orta bo’leginen orin ajiratiliwi kerek.
Tinish dem aliw shen’beri aymag’indagi jol, alleya ha’m maydanlar tig’izlig’i usi shen’ber o’lshemi ha’m kelip dem aliwshilar sanina baylanisli halda aniqlanadi.
Soni esten shig’armaw kerek, maydani birdey bolg’an alleyalardin’ qansha eni kem bolsa, dem aliwshilar jaylasiwi qolay boladi, ha’m sonin’ menen birge kelip dem aliwshilar maydan shegarasida kem boliwi kerek.
Dem aliw bag’inin’ tinish dem aliw shen’berine eni 5m den kem bolg’an alleyalar rejelestirilse qolayli boladi, bunin’ ushin kelip dem aliwshilardin’ ha’r biri ushin alleyalardin’ maydan shegarasi, to’mendegishe qabil etiliwi kerek:
Alleyalardin’ eni 2m ge shekem bolsa 1 adam ushin 11-12 m
Alleyalardin’ eni 3 ge shekem bolsa 1 adam ushin 13-14 m
Alleyalardin’ eni 4 ge shekem bolsa 1 adam ushin 15-17 m
Alleyalardin’ eni 5 ge shekem bolsa 1 adam ushin 18-20 m
Baqqa bir waqitta keliwshiler sani 80-100 adam/Ga ko’p bolmaydi, (Lesopark) tog’ay parki ha’m ( Gidropark) suwg’a baylanisli parklerge keliwshiler sani 10 adam/Ga esabinda boladi.
Tinish dem aliw shen’berine keliwshiler sani, parkke keliwshiler sani, parkke keliwshiler saninin’ 25% in quraydi.
2 ha’m 3. Sport shen’beri, tu’rlishe oyin ku’lgi qurilmalari ha’m basqada oyin maydanlari ha’mde balalar oyin maydanlari shen’berine ko’p adam keliwin esapqa alip olardi parkke kiriw ornina jaylastiriw kerek.
Sport shen’beri aymag’i ha’m tinish dem aliw shen’beri aymag’i arasinda filter waziypasin atqariwshi territoriya boladi, sebebi bul sport shen’berinde tiykarinan shawqimli, uliwmaliq oyinlarg’a qizig’iwshi en’ ko’p adamlardi ozine tartadi.
Bul shen’berdegi ha’r bir sektordi bir birine baylanistiriwshi elementlerden biri bul parktegi bas alleya ha’m baqtin’ orayliq maydani boliwi mu’mkin ha’m usi shen’berde parkke keliwshiler xizmet qiliwshi mekemelerdi usi alleya ha’m maydanlarg’a jaylastiriw usinis etiledi, yag’niy (kafe, restoran, muzqaymaq pavilionlari ha’m basqalar.)
O’zine ko’p tamashagoylerdi tartatug’in imarat ha’m inshaatlar jazg’i teatr, kinoteatr, oying’a tu’siw maydani ha’m basqalardi baqqa kiriwshi oring’a jaqin jaylastiriw kerek, sebebi baq aymag’in ku’tilmegen o’tkinshi adamlardan azat etedi.
Sport shen’beri, uliwmaliq jiyin, tu’rli oyin-ku’lgi atraktsionlari shen’beri jaylasqan uchastkag’a, ko’p alleya ha’m maydanlar, imarat h’am inshaatlar jaylasqanlig’i ushin u’lken itibar Bergen halda jaylastiriw kerek.
Bul shen’berde shart-sharayatti jaqsilaw ushin ha’reket etiw kerek, imarat ha’m inshaatlardi sheklewge, piyadalar jo’nelisi, alleyalar ha’m maydanlar u’stki qatlamin asphalt ha’m topiraqli qatnawdan saqlaw kerek.
Dem aliw bag’inda adamlardin’ dem alip otiriw ushin biysetkalar ornatiw zarur.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
