Qadriyatlar falsafasi

Bu  etti 
donishmand Fales, Pittak, Permandr, Biant, Solon, Kleobul va Xilon.
  Bu 
donishmandlar jamiyat adolat tantana qilishi uchun kurash olib bordilar. Ularning 
ayrimlari hokim yoki qonun chiqaruvchilar sifatida o`z g`oyalarini amalga oshirishga 
harakat  qildilar.  Masalan, 
Solon 
xususiy va davlat qarzlarini bekor qildi, qarz 
berishni adolatli asosga qo`ydi. Solon tomonidan tashkil etilgan polis demokratiyasi 
demos bilan zadogonlarni, boylar bilan kambag`allarni murosaga keltirish uchun 
ishlab chiqilgan qoidalarga asoslanar edi. Solon bir tomonning ikkinchi tomon 
manfaatlarini erga urish asosida ustunlikka erishishlarini ochiq qoralaydi. 
Ijtimoiy,  siyosiy-huquqiy tartiblarning  falsafiy g`oyalar asosida  qayta 
o`zgartirish fikrlarini ilgari surgan Pifagor (eramizgacha 580-500 yillar) va uning 
izdoshlari (Arxit, Lizis, Dgigolay va boshqalar), hamda qadimgi dunyoning atoqli 
faylasufi Geraklit (eramizgacha 530-470) demokratiyani tanqid qilib aristokratik 
boshqaruv usulini, aqlan va axloqiy etuk odamlar hokimiyatini yoqlab chiqdilar. 
Pifagor
 va uning hamfikrlari dunyoqarashlari bir qadar mistik bo`lsada, ammo 
ular olamning asosini moddiylik belgisi sonlar tashkil etadi deb hisoblashdi. Xamma 
narsaning mohiyati oxir oqibatda sonlarga borib taqaladi. Axloqiy va siyosiy-huquqiy 
voqealarning ham moxiyatini sonlar xarakteristikasidan izlash kerak, masalan, adolat 
tushunchasi tenglarga tenglik bilan javob qaytarish demakdir. 
Pifagorchilar ideali polis edi. Ammo polisda adolatli qonunlar mavjud bo`lishi 
kerak. Pifagorning ko`rsatishicha, xudodan so`ng, ota-onani va qonunni hurmat qilish 
kerak, xudo, ota-ona va qonun. Pifagorchilar tartibsizlik, anarxiyadan qattiq 
nafratlanar, insoniy munosabatlar anarxiya zulmidan ozod etilib huqiqiy tartib va 
garmoniyaga ega bo`lishi kerak degan g`oyani ilgari surdilar.