Qadimgi Bobildagi tenglamalar Hindistondagi tenglamalar Bikvadrat tenglamalarni o'rganish


Misol : x2 + 2x + 6 = 0. Agar etakchi koeffitsient 1 dan farq qilsa, kvadrat tenglama kamaytirilmagan deb ataladi. Misol



Download 97,5 Kb.
bet3/6
Sana04.11.2022
Hajmi97,5 Kb.
#860442
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
BIKVADRAT TENGLAMALAR

Misol :
x2 + 2x + 6 = 0.
Agar etakchi koeffitsient 1 dan farq qilsa, kvadrat tenglama kamaytirilmagan deb ataladi.
Misol :
2x2 + 8x + 3 = 0.
To'liq kvadrat tenglama - bu uchala haddan iborat bo'lgan kvadrat tenglama, boshqacha aytganda, bu b va c koeffitsientlari nolga teng bo'lmagan tenglamadir.
Misol :
3x2 + 4x + 2 = 0.
To'liq bo'lmagan kvadrat tenglama - kamida bitta b, c koeffitsienti nolga teng bo'lgan kvadrat tenglama.
Shunday qilib, to'liq bo'lmagan kvadrat tenglamalarning uchta turi mavjud:
1) ax² = 0 (ikkita bir xil ildizga ega x = 0).
2) ax² + bx = 0 (ikkita ildizga ega x1 = 0 va x2 = - )
Misol :
x2 + 5x = 0
x(x+5)=0
x1=0, x2=-5.
Javob : x1=0, x2= -5.
3) ax² + c = 0
Agar - <0 - tenglamaning ildizlari yo'q.
Misol :
5x2 + 6 = 0
Javob : tenglamaning ildizi yo'q.
Agar – > 0 bo‘lsa, x1,2 = ± bo‘ladi
Misol :
2x2 - 6 = 0
x 2 \u003d ±
x 1,2 =±
Javob : x 1 , 2 \u003d ±
Har qanday kvadrat tenglama diskriminant (b² - 4ac) orqali echilishi mumkin. Odatda b² - 4ac ifodasi D harfi bilan belgilanadi va ax² + bx + c = 0 kvadrat tenglamaning diskriminanti (yoki ax² + bx + c kvadrat uch hadining diskriminanti) deb ataladi.
Misol :
x 2 +14x - 23 = 0
D \u003d b2 - 4ac \u003d 144 + 92 \u003d 256
x1,2 =
x1 =
x2 =
Javob : x1 = 1, x2 = - 15.
Diskriminantga qarab, tenglama yechimga ega bo'lishi yoki bo'lmasligi mumkin.
1) Agar D < 0 bo'lsa, uning yechimi yo'q.
2) Agar D = 0 bo'lsa, u holda tenglamaning ikkita mos keladigan yechimlari x1,2 = bo'ladi
3) Agar D > 0 boʻlsa, uning ikkita yechimi boʻlib, ular quyidagi formula boʻyicha topiladi:
x1,2 =
2.2 X uchun juft koeffitsient formulalari
Biz kvadrat tenglamaning ildizlari ekanligiga o'rganib qolganmiz
ax² + bx + c = 0 formula bo'yicha topiladi
x1,2 =
Ammo matematiklar o'zlarining hisob-kitoblarini osonlashtirish imkoniyatidan hech qachon o'tib ketmaydilar. Ular bu formulani b koeffitsienti b = 2k ko'rinishda bo'lganda, xususan, agar b juft son bo'lsa, soddalashtirish mumkinligini aniqladilar.
bx + c = 0 kvadrat tenglama b = 2k ko'rinishdagi b koeffitsientiga ega bo'lsin. Formulamizda b o'rniga 2k raqamini qo'ysak, biz quyidagilarni olamiz:
x1,2=
=
Demak, ax² + 2kx + c = 0 kvadrat tenglamaning ildizlarini quyidagi formula bilan hisoblash mumkin:
x1,2=
Misol :
5x2 - 2 x + 1 = 0

x1,2=


Bu formulaning afzalligi shundaki, bu kvadratdan b soni emas, balki uning yarmi, 4ac emas, oddiygina ac ayiriladi va nihoyat, maxrajda 2a emas, oddiygina a mavjud.
Agar kvadrat tenglama berilgan bo'lsa, bizning formulamiz quyidagicha ko'rinadi:
x1,2=-k ± .

Download 97,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish