Томас Карлейл
131
Қ
чалик жасур бўлишингиз керак. Ёлғончилар ва
муттаҳамлар жасурлик билан яшайдилар. Сиз
тўғри инсон бўлиб, нимадан қўрқасиз?
Қўрқув, шубҳа ва хавотирлар атрофингизни
ўраган деворлардир. Бу ҳаётда катта ютуқлар
ва муваффақиятларга эришишни истасангиз,
бу девордан ташқарига, ичида ўзингизни қулай
ҳис қилган ҳаётингиздан умрнинг гавжум кўча-
сига қаранг, шундагина тажрибангиз ортади.
Муваффақиятлар томон дадил қадам ташлашга
шай турганингизда йўлингизни қу йидаги хаёл-
лар чалғитмасин:
• Бу ишим ўхшамайди.
• Буни қилишга пул йўқ.
• Буни олдин ҳеч ким амалга оширмаган.
• Бунга тайёр эмасман.
• Қанақа бўларкин...
Муваффақият сизнинг олдингизга келмайди.
Сиз унинг олдига интилиб, курашиб борасиз. Бу
йўл давомида ҳар хил қийинчиликларга учрай-
сиз. Дуч келинган ҳар қандай қийинчилик сизни
ҳаётга янада яқинлаштиради. Минг марта қи-
линган насиҳатдан битта мусибат афзал, деган
гап бежиз эмас.
Машҳур рус ёзувчиси Фёдор Достоевский 28
132 С
Х
ёшида Чор Империясига қарши бир йиғилиш
ўтказгани учун қўлга тушади. У ўлим жазоси-
га ҳукм қилинади. Тунда уни қамоқ ҳужрасидан
олиб чиқиб, кўзлари боғлиқ ҳолда ўлим ҳукми
бажариладиган жойга олиб келишади.
«Ўқ от» деган буйруқ берилишига бир нафас
қолганида асл ҳукмни эълон қилишади:
«Тўрт йиллик қамоқ жазоси».
Орадан йиллар ўтиб Стрефан Цвейг дўсти
Достоевский ҳақида шундай ёзади:
«Тўрт йилдан сўнг қамоқдан чиққанида, соғ-
лиғи анча ёмонлашганди. Лекин яшашга бўл-
ган завқи жуда катта эди».
Кўзингизни юминг ва Достоевский бошидан
ўтказган ўша оғир дақиқаларни тасаввур қилиб
кўринг. Балки, ўзингиз учун муаммога айлан-
тирган, катталаштирган оддий, майда-чуйда ва
арзимас ташвишларингизни унутарсиз.
Хитойликлар бамбук дарахтининг уруғини
экишади. Уни беш йил давомида ўғит ва сув би-
лан парваришлашади. Нақд беш йил шу ишни
қилишади. Бу вақтгача ҳатто кичик новда бўл-
маган бамбук олтинчи йилда секин уна бошлай-
ди. Сўнг бир неча ҳафтада йигирма етти метрга
етади.
Сиз ҳам вақти келганда, албатта ғалаба, ютуқ
ва натижага эришасиз. Бунга ҳамиша ишонинг
ва доим қатъият билан интилинг. Унутманг,
133
Қ
муваффақиятга ўзингиз хоҳлаган пайтингизда
эмас, синов ва қийинчиликлардан ўтиб, унга
муносиб бўлганингизда эришилади. Асосийси,
сиз унга етишишингизга ишонинг.
Қадимда бир бадавлат савдогар бўлиб,
унинг катта тижорати ва кўплаб хизмат-
чилари бўлган экан. Кунларнинг бирида савдо-
гарнинг тижорат юклари ортилган карвонга
йўлда қароқчилар ҳужум қилиб, карвонини та-
лабди, молларини олиб, карвонбошини ўлдири-
шибди.
Савдогар қийин вазиятда қолибди. Қора кун-
лар келганини ҳис қилиб, узоқларга бош олиб
кетибди. Қанчадир йўл юргач, олдидан бир боғ
чиқибди. Боғнинг эгаси билан танишиб, боши-
дан ўтган воқеаларни айтиб берибди. Шунда
боғ эгаси: «Боғимнинг мана шу қисми сенга.
Ўзинг парваришла. Ҳосили ҳам сенга. Йили-
га бир тонна мева беради», дебди. Савдогар
миннатдорчилик билдириб, дарахтларни пар-
варишлай бошлабди. Ҳосил вақти келибди. Бу-
тун боғдаги дарахтлар мева берибди. Лекин
айнан савдогарга ажратилган дарахтларда
бирорта мева йўқ экан.
Савдогар парваришлаб, ўғит ва сувини кан-
да қилмай боққа яхшилаб қарай бошлабди. Ик-
кинчи йили яна ҳамма дарахтлар мева берса
ҳам, унга ажратилган дарахтларда битта
134 С
Х
ҳам мева йўқ эди.
Савдогар меҳнат қилишда давом этиб,
учинчи йили ҳам боғни парваришлай бошлаб-
ди. Шу йили боғнинг унга ажратилган қисми уч
тонна мева берибди.
Савдогар боққа, дарахтдаги меваларга қа-
раб, хурсанд бўлиб, боғ эгасига миннатдор-
чилик билдирибди ва хайрлашибди. Боғ эгаси
ажабланиб: «Уч йил меҳнат қилдинг. Мева-
ларни териб олмайсанми?», деб сўраганида,
савдогар унга: «Раҳмат, мен керакли тажри-
бани ўргандим. Энди нима иш қилсам ҳам ба-
роридан келишига ишонаман», дебди.
Умр йўлида ҳатто жарликка йиқилганингиз-
да ҳам, бир кун албатта у чуқурдан чиқишнинг
йўли топилади. Туннинг зулматли қисми, тонг
отиб қуёш чиқишидан даракдир. Муҳими, ма-
тонат билан курашиб, албатта, бунга ишони-
шингиз керак.
Ҳаётда кучли ва кучсиз инсонларнинг фарқи
шундайдир:
135
Қ
Do'stlaringiz bilan baham: |