Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik

Ijtimoiy sheriklik
bozor iqtisodiyotiga xos bo’lgan ijtimoiy mehnat 
munosabatlarining alohida turi hisoblanib, u turli ijtimoiy guruhlar, 
bkrinchi navbatda ish beruvchilar va xodimlar asosiy manfaatlari eng 
maqbul nisbatini ta’minlashga yo’naltirilgandir.
Ijtimoiy sheriklik va mehnat munosabatlarini kengaytirish va 
chuqurlashtirish bugungi kunda personalni boshqarishning eng muhim 
vazifalaridan biriga aylanmokda. Bunday sherikliqda alohida ijtimoiy 
guruhlarning turli ijtimoiy manfaatlarini o’zaro bog’liqligini e’tirof etish 
hamda shu sababli ularga iqtisodiy jarayonlarda, qaror qabul qilishda 
ishtirok etish huquklari berilishi ham nazarda tutiladi.
Xalqaro Mehnat Tashkiloti tomonidan qabul qilingan konventsiya va 
tavsiyanomalarda ish beruvchilar va xodimlar vakillik organlari o’rtasida 
sheriklik munosabatlarini rivojlantirish bo’yicha tavsiyalar nazarda 
tutilgan holda O’zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 10-
moddasida „O’zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomasida yoki 
Xalqaro mehnat tashkilotining O’zbekiston tomonidan ratifikasiya qilingan 
konventsiyasida xodimlar uchun mehnat to’g’risidagi qonunlar yoki 
boshqa normativ hujjatlarga nisbatan imtiyozliroq qoidalar belgilangan 
bo’lsa, xalqaro shartnoma yoki konvensiyaning qoidalari qo’llaniladi” — 
deb e’tirof etilgan. Ya’ni davlatimizdagi amaldagi qonunchilikka ko’ra 
ijtimoiy sherikchilik tamoyillarini kengaytirish va chuqurlashtirishga 
alohida ahamiyat berilgan.
Ijtimoiy sheriklik tizimining quyidagi xususiyatlarini nazarda tutish 
501

---

kerak:
Ijtimoiy sheriklikning asosiy tamoyillari:
-
davlatning ijtimoiy sherikchilikni demokratik asosda 
mustahkamlash va rivojlantirishga ko’maklashishi;
-
muzokara ishtirokchilarining manfaatlarini hurmat qilish va 
hisobga olish;
-
tomonlarning shartnoma munosabatlarida ishtirok etishlaridan 
manfaatdorligi;
-
ijtimoiy sheriklar va ular vakillarining amaldagi qonunlar va 
me’yoriy hujjatlarga qat’iy amal qilishlari;
-
tomonlarning teng huquqligi va o’zaro munosabatlaridagi 
ishonch;
-
bir-birlarining ishlariga aralashmaslik;
-
ijtimoiy sheriklikka taalluqli masalalarni tanlash va muhokama 
qilish erkinligi;
-
ijtimoiy sheriklar tomonidan o’zaro kelishuv asosida 
majburiyatlar qabul qilishning ixtiyoriyligi;
-
ijtimoiy sheriklikka taalluqli masalalar yuzasidan muntazam 
ravishda maslahat uchrashuvlari va muzokaralar o’tkazish;
-
ijtimoiy sheriklar tomonidan qabul qilingan majburiyatlarning 
bajarilishini amalda ta’minlash;
-
kelishilgan ahdlashuvlar ijrosining majburiyligi;
-
ijtimoiy sheriklik doirasida qabul qilingan bitimlar, shartnomalar 
va qarorlar ijrosi ustidan doimiy nazoratni ta’minlash;
-
tomonlar, ular vakillari, mansabdor shaxslarning mas’ulligi.