Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik

1.4. Boshqaruv rivojlanishining bosqichlari
Boshqaruv tarixiga nazar tashlansa, inson faoliyatining bu sohasiga oid 
g’oyatda muhim muayyan tamoyillari bundan yuzlab, hatto minglab yillar 
ilgari mavjud bo’lganligini kuzatish mumkin.
Jumladan, Qadimiy Misrda ehromlarning bunyod etilishi bugungi 
kunda “personalni boshqarish” nomini olgan ushbu faoliyat turini 
rejalashtirilishiga misol bo’la oladi. Shuni ta’kidlash joizki, ehromlar har 
biri qariyb 2,5 tonna og’irlikka ega og’ir toshlardan qad rostlagan. Bu 
toshlar ehromlar barpo etilayotgan joydan ancha olisda tayyorlangan. 
Shuning uchun ularni tayyorlash, olib kelish va o’rnatish puxta 
rejalashtirishni talab etgan. Ayniqsa, ehromlarni barpo qilayotgan, asosan 
qullardan iborat 100 ming kishilik mehnat armiyasini yigirma, o’ttiz yil 
davomida boshqarib turish oson bo’lmagan.
23

---

Miloddan avvalgi birinchi ming yillik boshida Quddusdagi ibodatxona 
qurilishida bugungi kunda neft’ va gaz sanoatida keng rusum bo’lgan vaxta 
usuliga xos mehnatni tashkil etishdan foydalanilgani yaxshi ma’lum. Bu 
qurilishga jalb etilgan 70 ming tosh tashuvchilar va 80 ming tosh teruvchilar 
mehnati uch ming kuzatuvchilar tomonidan nazorat qilib turilgan. Ushbu 
joyda mehnat qilayotganlar 1 oy ishlaganlaridan so’ng ikki oyga uylariga 
qo’yib yuborilar, qurilishga ular o’rniga boshqa ishchilar jalb etilardi. 
Vavilonda miloddan avvalgi besh yuzinchi yillardayoq ish haqining ilgor 
usuli hamda bugungi kodlashtirilishga o’xshash xom- ashyo va 
metallarning harakatini nazorat qilish tizimi qo’llanila boshlagan edi.
Mehnatni tashkil etishning yuqori samarali usullari qadimgi Rim va 
SHarqda ham mavjud edi.
O’zbekiston Respublikasi mustaqil taraqqiyot yo’liga o’tib, nafaq 
iqtisodiy, balki madaniy va ma’naviy yuksalish jarayoniga dadil kirib 
bormokda.
Ayniqsa, buyuk Amir Temurning davlatni boshqarish, bunyodkorlik, 
harbiy va boshqa sohalardagi tashkilotchilik usullari juda katta ahamiyatga 
egadir.
Amir Temurning daho darajasidagi sarkarda bo’lganini butun dunyo 
tan oladi, Sohibqiron Amir Temur asos solgan markazlashgan buyuk 
saltanatni idora etish tartibi o’z davrida boshqaruv namunasi deb 
hisoblanadi. Buyuk Amir Temur hokimi mutlaq bo’lgan, ijroiya 
hokimiyatni devonbegi - bosh vazir boshliq 7 vazirlikdan iborat arkoni 
davlat -