Q usmonov, U. Jo‘rayev, N. Norquloy о ‘zbekiston tarixi

39-  §.  0 ‘zbek  xonliklari  va  Rossiya  imperiyasi 
munosabatlari
Savdo  aloqalari 
Markaziy  Osiyo va Rossiya xalqlari o‘r-
tasidagi  munosabatlar,  savdo  aloqalari 
tarixi  uzoq  zamonlarga  borib  taqaladi.  Volgabo‘yi  orqali  rus 
savdogariari  ham,  Markaziy  Osiyo  savdogariari  ham  ikki  min- 
taqa  o‘rtasida  savdo  aloqalarini  rivojlantirishda  muhim  rol 
o‘ynaganlar.
XVI  asrda jahondagi yirik davlatlar tomonidan dunyoni bo‘lib 
olish boshlangan  davrda  Rossiya  Qozon,  Astraxan,  Sibir xonlik- 
larini  zabt  etdi.  Natijada  Rossiya  va  o‘zbek  xonliklari  bir-biriga 
bevosita  qo‘slmi  bo‘lib  qoldi.  Bu  holat  ulaming  o‘zaro  muno- 
sabatlarini  yanada  rivojlantirishga  imkoniyat  yaratdi.  Markaziy 
Osiyoning  savdo-hunarmandchilik  doiralari  o‘z  mahsulotlarini, 
ayniqsa,  ipak,  paxtadan  to‘qilgan  matolami  talab  qilayotgan 
Rossiya bilan savdo-tijorat munosabatlarini  rivojlantirishdan g‘oyat 
manfaatdor  edi.  Rossiyaning  movut,  temir,  mis,  mo‘yna,  charm 
va  boshqa  mollari  Markaziy  Osiyoda  xaridorgir  edi.  Savdo-sotiq 
ishlari  uchun  qulay  shart-sharoit  yaratishda  o‘zbek  xonliklari  va 
Rossiya  o‘rtasidagi  elchilik  munosabatlari  muliim  o‘rin  tutardi.
141

---