Q. Shodiyeva nutq 0 ‘stirish uslubiyoti

uchburchak, kvadrat, t o ‘g ‘ri
to'rtburchak, oval, doirci
va b o s h q a l a r n i ; v aq t t u s h u n c h a l a r i n i:
ertalab, k u n d u zi, kechqurun, k e c h a si, sa h ar, shorn, xu fto n ;
o 'l c h a m l a r n i n g n o m la rin i: 
katta, kichik, uzun, qisqa, ba lan d ,
past
va h o k a z o ; fazoviy t u s h u n c h a l a r n i :
pastda, balandda, yo n d a ,
orqada, oldinda
va son t u s h u n c h a l a r i n i bilib oladilar. J i s m o n i y
tarbiya m a s h g ‘u lo tla rid a esa h a r a k a t n o m l a r i n i , m a s a la n , 
yurish,
o ‘tish, kelish, ketish, kirish; qadam q o ‘yish, qadam tashlab o'tish;
yugurish, chopish, yugurib borish, sakrab-sakrab o'tish, tirm ashib
tushish
v a h o k a z o la r n i bilib o l a d i l a r v a u la rn i o ‘z n u t q l a r i d a
ishlatishga o ‘rg a n ad ilar. S h u n d a y q ilib , b o l a l a r b o g ‘c h a s id a l u g 'a t
ishi turli xildagi vositalar y ig ‘in d i s in i n g b o la la rg a t a ’sir e t i s h i
asosida a m a lg a oshiriladi.
1. M u k ta b g a c h a tarbiya yoshidagi b o l a l a r t o m o n i d a n lu g'atni e g a lla s h
x u s u s i y a tla r in i b ay o n e ting.
2. B o lala r b o g 'c h a s id a lu g‘at ¡sh in in g vazifalari va u la rn in g m a z m u n i
h a q i d a n i m a l a r n i bilasiz?
3. „B o la la r bog'chasida t a 'l im - ta r b iy a d a s tu ri“ d a turli yosh g u r u h l a r i d a
l u g 'a t is h i n i n g m a z m u n i n i m a l a r d a n ib o r a t ?
4. L u g 'a t ishi u slid a is h l a s h n in g q a n d a y usullarin i bilasiz?
5. B o la la rn i te v a r a k - a t r o f bilan t a n i s h t i r i s h va lu g 'a tin i r i v o jla n tir is h
b o ' y i c h a q a n d a y m a s h g 'u l o t tu r l a r i m a v ju d ?
6. B o l a la r l u g la t in i b o y iti s h d a k u z a t i s h m a s h g 'u l o t i va u n i t a s h k i l
etish u siu b iy o tla ri h a q i d a g a p i r i b b e r in g .
Takrorlash uchun savol va topshiriqlar

---

7. S a y o h a t m a s h g ' u l o i i d a lu g 'a t ishi q a n d a y ta sh k il etiladi va u shbu 
m a s h g 'u l o t n i o ' t k a z i s h g a q o 'y ilg a n p e d a g o g i k t a l a b l a r n i m a l a r -
d a n ib o r a t?
8. N a r s a - b u y u m l a r n i k o ' r i b chiqish va t a q q o s i a s h m a s h g 'u l o t l a r i d a
lu g ‘a t ishi v a u s h b u m a s h g 'u l o t n i o 't k a z i s h u s lu b iy o tin i t u -
sh u n tirin g .
9. S u ra tla rn i k o ' r i b c h i q is h va u h a q d a s u h b a t m a s h g 'u l o t i d a su ratlar 
q a n d a y rol o ' y n a y d i ? U s h b u m a s h g 'u l o t n i o ' t k a z i s h uslu b iy o tin i 
tushuntiring.
10. L u g 'a t ish id a t a ' l i m i y o ' y i n l a r q a n d a y rol o 'y n a y d i ? U sh b u m a s h -
g ' u l o t t u r in i o ' t k a z i s h ta rt ib in i t u s h u n t i ri b b e r in g .
11. S o 'z li t a ’lim iy o ' y i n l a r n i o 'tk a z i s h u slu b i y o ti q a n d a y ?
12. B o l a la r l u g ' a t i n i b o v i t i s h , m u s t a h k a m l a s h va f a o ll a s h ti ris h d a
t o p i s h m o q l a r n i t o p i s h va fikrlashga o ' r g a t u v c h i m a s h g ’u lo tla r n in g
tu tg a n o ‘rni v a u l a r n i o ' t k a z i s h ta rtibini y o r i t i b bering.
13. B o l a la rn i n g h a r xil f aoliyat tu r la rid a va b o s h q a m a s h g 'u l o t l a r
j a r a y o n i d a g i l u g ' a t ish in i izohlang.
14. „ B o l a l a r b o g ' c h a s i d a t a ’lim -t a rb iy a d a s t u r i “ a s o s id a tu rli yosh 
g u r u h l a r i d a t e v a r a k - a t r o f b ila n t a n i s h t i r i s h v a ijt im o iy h a y o t 
hodisa la riga q iz iq is h n i tarbiyalash, lu g 'a tin i b o y itish, faollashtirish, 
m u s t a h k a m l a s h b o ' y i c h a ish vazifalarini ta h lil qiling.
15. K ic h i k g u ru h b o la la r in in g lug'atini aniqlang. B uning u c h u n am aliyot 
o 't a y d i g a n g u r u h i n g i z d a n 3 ta b o l a n i n g l u g 'a t b oyligini erta lab k i 
s o a td a t e k s h i r u v d a n o ' t k a z i n g . T e k s h iris h u c h u n u c h g u r u h d a g i 
b u y u m l a r d a n ( p a y p o q , golfl; kreslo, s io l . kursi; p iy o la , s ta k a n )
na v b a t b ila n b o l a l a r g a k o 'r s a t i n g va u l a r d a n h a r b ir in in g n o m in i 
a y t is h n i s o ' r a n g . B u n i n g u c h u n ,,Bu n i m a ? " yoki ,.Bu b u y u m
n i m a d e b a t a l a d i ? “ d e g a n savol bering. B o la b u y u m n i n g n o m in i 
a y t g a c h , h a r b i r b u y u m t o 'g 'r is i d a : „ S e n b u n i n g ... eka n lig in i 
q a n d a y b i l d i n g ? “ d e g a n savol bering.
16. O 'r t a , k a t l a , m a k t a b g a ta y y o rlo v g u r u h i d a a m a l i y o t o ' t a y o t g a n d a
b o la la r lu g 'a tid a g i u n n im l a s h t iru v c h i s o 'z la r n i a n i q la s h m a q sa d id a
u c h g u r u h d a g i b u y u m l a r n i (ra sm in i o lis h m u m k i n ) : t r a n s p o r t 
( a v t o b u s , m a s h i n a , s a m o l y o t . p a r o x o d , p o y e z d ) ; s a b z a v o t l a r
( b o d r in g , t u r p , p o m i d o r , piyoz. re d isk a , k a r a m ); u y -jihoz lari 
( s t o l , s t u l , x o n t a x t a , d i v a n , j a v o n , k r e s l o ) t a n l a n g . B o l a la r
l u g 'a t id a g i „ t r a n s p o r t “ s o 'z i n i a n iq la s h u c h u n b i r g u r u h ta rkibiga 
kiradigan tr a n s p o r t tasvirid an 2 — 3 tasini bolaga ko'rsating (avtobus, 
m a s h in a , v e l o s ip e d ) va „ N i m a ta sv ir la n g a n ? “ d e b s o 'r a n g , s o 'n g ra
,,Bu b u y u m l a r n i b i r s o ' z b ila n q a n d a y a y t is h m u m k i n ? “ d e b
s o 'r a n g . X u d d i s h u t a r t i b d a b o s h q a g u r u h ta rk i b ig a kirad ig an b u ­
y u m l a r b o ' y i c h a s u h b a t o 'tk a z in g . B u l a r n i n g na tija la r in i d afta rg a 
y o z ib b o rin g .

---

17. Ikkinchi kichik va katta guruh bolalari uchun kattalarning meh- 
natini (masalan, enaganing, oshpazning, hamshiraning va bosh- 
qalar) kuzatish mashg'uloti ishlanmasini tuzing va ushbu mash- 
g'ulotni bog'c hada o'tkazing hamda uning natijasini mudira, katta 
pedagog, amaliyot rahbari, guruh tarbiyachisi bilan tahlil qiling, 
tahlil mazm unini majlis bayoni sifatida izohlang.
18. Bolalarning transport t o ‘g‘risidagi tasavvurlarini mustahkamlash 
maqsadida shahar ko'chasi bo‘ylab sayohat uyushtirish uchun 
mashg'ulot ishlanmasini tuzing. Mashg‘ulot ishlanmasini tuzishda 
sayohat mashg'ulotini o'tkazish ta nibiga amal qiling. Bolaiar 
lug‘atiga: