Q davranov, B. Aliqulov nanobiotexnologiya

132-rasm. Gibridom a ishlab chiqqan antitana.
Komplementarlik
aniqlangan
qismiar
238

---

U o ‘ziga xos komplementar bo‘lgan antigen uchastkasini tanib 
olishini ta’minlaydi va u bilan aloqaga kiradi. Shu bilan antitana 
antigenni zararsizlantiradi.
4. Gumanizatsiya. 
Gen injenerlari, sichqonni antitana polipeptidini 
kodlovchi genini (DNK uchastkasini) o'zgartiradi. Natijada sichqonni 
antitanalarida odam antitanalari polipeptidlarini fragmentlari paydo 
bo‘ladi. Mana shu modifikatsiya tufayli kasalni immun sistemasi 
sichqonni antitanasini xuddi begona moddaga o‘xshatib qabul qilmay 
qo‘yadi.
Antitanalarni ishlatilishi. 
Antigenlar sog‘lom hujayralami ham, 
rak hujayralami ham plazmalemmalarida uchraydi. Ammo kasallangan 
hujayrani antigeni bilan sog‘lom hujayrani antigeni orasida farq bor. Bu 
kasal hujayra orqali bir antitana, sog'lom hujayra bilan boshqa antitana 
bog‘lanadi degan tushunchani beradi.
Mana shu sog‘lom va rak hujayralari antigenlari orasidagi
farqdan onkologik kasalliklarni davolashda foydalansa bo‘ladimi?
Bu muammoni yechish uchun olimlar, rak hujayralari antigenlariga mos 
keladigan 
antitanadan 
(monoklonal 
antitanadan) 
foydalandilar. 
Antitanalar ferromagnit mikroboMakchalariga «bog‘landi». Shu yo‘l 
bilan rak hujayralari uchun o‘ziga xos bo‘lgan 
immunomagnitli
sorbent 
tayyorlab olindi. Organda bu sorbent faqat kasal hujayralar 
bilan birikma hosil qiladi xolos. Bunday organ magnit maydoniga 
solinganda undan rak hujayralami tanlab chiqishi kuzatildi. Bunday 
ajralib chiqishni sorbentning mikrobo‘lakchalari amalga oshirdi. 
Mikrobo‘lakchalar rak hujayralari bilan «bog‘lanib», magnit maydonida 
bir tomonlama harakatlandi. Organ rak hujayradan tozalanadi. Mana shu 
tartibda, olimlar yuqorida keltirilgan muammoni yechishga muvaffaq 
bo'ldilar va antitanalar asosida samarali hamda nisbatan xavfsiz boMgan 
davolash usulini yaratdilar.
Onkologik kasallik og‘ir o'tayotgan holatlarda, organdan rak 
hujayralami ajratib, chiqarib tashlash organni sog'lomlashtirish uchun 
yetarli emas. Bunday holatlarda, organ (yoki uni bir qismi) sog'lom 
hujayralami transplantatsiyasiga muhtojlik sezadi.