Psixologiy asi

etamivan, geksabindin
va 
etojillin.
Shuning uchun ham bu dori bosh miyaning faoliyati, ayniqsa, 
qon aylanishiga kom pleks t a ’sir k o 'rsa ta d i. 
Etamivan
m iya ustunida 
joylashgan retikulyar form atsiyaning faoliyatini kuchaytiradi, buning 
natijasida po'stloq va p o 'stlo q osti tuzilm alarining funksional faolligi 
oshadi.
Geksabindin
n e y ro n la rn in g g ly u k o za va k is lo r o d d a n t o 'la
foydalanishini kuchaytiradi, ularning quvvatini oshiradi, shuningdek, 
bo sh m iy a va y u ra k m u s h a k la rin in g q o n b ila n t a ’m in la n is h in i 
kuchaytiradi.
Etofdiin
yurakning m inutli hajmini oshirish hisobiga bosh miyaning 
ishemiya va gipoksiyaga uchragan sohalarining qon tom irlarida perfuzion 
bosimni oshiradi. Buning natijasida, ulam ing qon bilan t a ’minlanishi va 
m etabolizmi yaxshilanadi. Instenon insult oqibatida rivojlanadigan nutq 
buzilishlarini ham tiklaydi (Z.R. Ibodullayev, 2002).
Instenonning yuqorida k o'rsatilgan xususiyatlari uni psixonevrologik 
b u zilishlar va psixosom atik sin d ro m larn i dav o lashd a keng q o 'lla sh
imkonini yaratadi. Bizning am aliyotda apatiya bilan kechuvchi depressiv 
s in d r o m la r , x o tir a va n u tq b u z ilis h la ri, p six o g e n a s tm a la r va 
k a rd io se n e sto p a tik sin d ro m la rd a in sten o n n i tav siy a q ilib , sezilarli 
natijalarga erishildi.
Psixonevrologik b u z ilish la r va psix o so m atik sin d ro m la rd a 2 ml 
in ste n o n m u sh a k o ra s ig a
1 0
k u n m o b a y n id a y u b o rila d i, s o 'n g
1 
tabletkadan kuniga 2-3 m ahal buyuriladi. Davolash davomiyligi o'rtacha 
20-30 k u n n i ta sh k il q ila d i. In ste n o n kuchli riv o jla n g a n m iya ichi 
gipertenziyalari, tu tq an o q kasalligi va gem orragik insu ltlard a tavsiya 
q ilin m a y d i. H o m ila d o rlik va la k ta ts iy a d a v rid a z a ru r a tg a q a ra b
b u y u rila d i. In ste n o n ta b le tk a (30 va 50 d o n a ) va a m p u la (2 ml) 
ko'rinishida ishlab chiqariladi.
Nootropil - nootrop dorilar orasida nafaqat nevrologik kasalliklarni, 
balki ruhiy buzilishlarni davolashda ham eng k o 'p qo'llanilishi bilan 
ajralib turadi. Bu dorini barcha yoshdagi (1 yoshdan boshlab) bemorlarga 
tavsiya qilish m umkin, chunki nootropilning zaharli ta ’siri o 'ta pastdir.
365

---

N o o tro p il d iq q a t, xo tira, nutq va fikrlash qobiliyatini yaxshilaydi. 
N o o tro p iln i nevrozning barch a tu rla rin i, y a ’ni depressiya, asten ik
holatlar, ipoxondrik buzilishlar, fobik sindrom larni davolashda samarali 
vosita sifatida keng tavsiya qilish mumkin. N ootropil sedativ dorilar va 
a n tid e p re ssan tlar t a ’sirini ku ch ay tirad i, shuning uchun ham u o g 'ir 
holatdagi depressiyalarda qo'shim cha dori sifatida buyuriladi. N ootropil 
shizofreniya va boshqa ruhiy k asallik larn i dav olashda ham tavsiya 
qilinadi.
Surunkali alkogolizm va giyohvandlikda deliriy va abstinent holatlam i 
pasaytirishda nootropil samarali vositadir. M orfin, barbituratlar va spirtli 
ichimliklar bilan zaharlanishlam i b artaraf qilishda ham nootropil beriladi.
B osh m iyadagi integrativ va k ognitiv ja ra y o n la rg a ijobiy t a ’siri 
Bolalarda serebrasteniya, ensefalopatiyalar, aqliy rivojlanishdan orqada 
qolishlar, x ulq-atvor buzilishlarini davolashda ham nootropil tavsiya 
qilinadi. N ootropilni boshqa psixotrop dorilar bilan birga tavsiya qilish 
ham m um kin. Yosh bolalarga nootropilni granulalardan tayyorlangan 
s h a rb a t k o 'r in is h id a berish m u m k in . S h a rb a tn i tay y o rlash uch u n
granulalar qaynatilgan yoki distillangan suvda eritiladi. T ayyorlangan 
eritm a 100 ml dan oshmasligi kerak. 1 yoshdan 5 yoshgacha boMgan 
bolalarga o'lchovli qoshiqcha (10 ml) bilan kuniga 3 mahal beriladi. Bu 
yoshdagi bolalar uchun kundalik doza 30-40 ml 5-16 yoshgacha nootropil 
sharbati 20 m l dan kuniga 3 m ahal buyuriladi. Davolash 3 haftadan 2-6 
oygacha davom ettiriladi. Z aruratga qarab, 2-3 oydan so‘ng davolash 
takrorlanadi.