Psixologik trening asoslari. N. Ismoilova

7.5. 0‘yinlarning turlari. 
 O  ‘yinlar  o  ‘z  maqsadiga  k  o  ‘ra  bir  qancha  turlarga  b  o  ‘linadi.  Trening  jarayonida 
o'tkaziladigan o‘yinlami ulaming maqsadiga ko‘ra quyidagi turlarga ajratish mumkin:  
• Tanishuv  
• Tana (taktil) to'siqlarini bartaraf qiluvchi o‘yinlar 
• Guruhning kayfiyatini ko‘taruvchi o'yinlar  
• Kuzatish va eshitish o‘yinlari  

---

 
47
• Ishonch muxitini xosil kiluvchi o'yinlar  
• Ahillashtiruvchi  
• Sinchkovlikni oshiruvchi  
• Diqqatni jamlovchi  
Kuyida biz anashu myin turlarining asosiy jihatlariga to’xtalamiz:  
Tanishuv  o‘yinlari  Har  bir  guruh  bilan  olib  boriladigan  mashg'ulot  qanday  maqsadda 
o'tkazilishidan  qat’iy  nazar  guruh  a’zolari  bir-birlarini  yaxshiroq  bilib  olishlari  uchun 
ishtirokchilaming  tanishishuvidan  boshlanadi.  Bu  qismni  o'yin  orqali  tashkil  etilishi  maqsadga 
muvofiqdir.  Tanishuv  o'yinlarii  —  guruhning  barcha  a’zolari  o'zlarini  har  jihatdan  qulay,  dadil 
tutishlari,  shuningdek,  o'zaro  ishonch  hosil  qilishlari  uchun  birinchi  va  eng  muhim  qadam 
hisoblanadi. 
Ishtirokchilar  bir-birlariga  notanish  bo'lgan  guruhlarda  guruh  a’zolari  bir-birlari  bilan 
inuloqatga  kirishishlari  oson  boTishi  va  bir-birlarining  ismlarini  eslab  qolishlari  uchun  yordam 
beruvchi 
о
  yin  o'tkazish  lozim.  Eng  borada  keng  tarqalgan 
о
  ’yin  —  "Qor  uyumi"  o'yinidir. 
Ayniqsa,  ishtirokchilar  faqat  ismlarinigina  aytish  bilan  kifoyalanib  qolmasdan, 
о
  zining  holati, 
kayfiyati  va  hatto  harakterini  ham  ifodalay  olishiga  imkon  beruvchi 
о
  yinlar  o'tkazilsa,  bu  juda 
yaxshi  samara  beradi.  Bunday 
о
  yinlarga  Ismlar  fazilatlar”,  “Men  hech  qachon  ...  maganman”, 
“Mening kayfiyatini”, “Holatimning rangi” kabi o'yinlami kiritish mumkin Tana (taktil) to'siqlarini 
bartaraf  qiluvchi  o'yinlar  Odam  notanish  guruhga  tushib  qolsa,  u  albatta  o'zini  noqulay,  siqilib 
qolganday xis qiladi, uyaladi. Agar biz kimningdir yelkasiga qo'limizni qo'yishga, soch turmagining 
u yoq bu yog'ini to'g'rilab qo'yishga haddimiz sig'sa, o'sha odam yonida 
о
 zimizni dadil va xotirjam 
his  etamiz.  Agar  odamlar  bir-birini  yaxshi  idnimasa,  bilmasa,  bunday  xatti-harakatlami  bajara 
olmaydilar va o'zaro muloqotda mhiy zo'riqish, noaulaylik kabi hislar paydo bo'ladi. Lekin shunday 
o'yinlar  borki,  ular  bunday  to’siqlami  bartaraf  etishga  yordam  beradi.  "Tana  to‘siqlarini  bartaraf 
qjlish"  o’yinlarining  mohiyati  shundaki,  guruh  a’zolari  bir-birlariga  tega  olish  lariga  imkon 
yaratiladi. Guruh a’zolari o‘rtasida o’zaro ishonch va ishchaulik muhirim yuzaga keltirish uchun bu 
o’yinni "Tanishuv o’yinlari" o’tkazilganidan keyinoq boshlash maqsadga muvofiqdir. Bu o’yinning 
eng oddiy va keng tarqalgan turi "Chigilni yechish"dir.