Psixologik trening asoslari. N. Ismoilova

XIII. SHAXSNI RIVOJLANTIRUVCHI 
(BARKAMOLLASIITIRUVCHI) TRENINGLAR. 
13.1. Shaxsni rivojlantiruvchi treninglarning tarixi  
Shaxsni  rivojlantiruvchi  (barkamollashtiruvchi)  treninglarning  tarixi  XX  asming  60-yillari 
oxiriga  borib  taqaladi.  Aql  dinamikasi  ("Mind  Dynamics")  treningi  ayni  s“u  nomdagi  konTaniya 
tarkibida  1968  yilda  AQShning  Texas  shtatida  yuzaga  kelgan  bo‘lib,  uning  asoschisi  Aleksandr 
Everettdir.  Aleksandr  Everettning  treningi  “Shaxsni  barkamollashtiruvchi  treninglaridagi  turmush 
tarzidagi  haqiqatlami  anglash,  liderlik  tajribalari,  guruhiy  effektivlik”  treninglarining  prototipi 
(timsoli) va darakchisi hisoblanadi. 
Biz  yuqorida  -  trening  gumhlarining  rivojlanish  tarixi  haqidagi  ma’lumotlarda  trening 
guruhlari dastawal AQSh va G'arbiy Yevropada rivojlanganligini va “Shaxsni barkamollashtiruvchi 
trening”Iar dastlab A.Everett tomonidan o'tkazilganligi haqidagi maTumotlami tahlil qilgan edik. 
A.Everett asli Angliyalik bo'lib, 1962 yilda AQShga keladi va shu yerda o‘z ishlarini davom 
ettiradi.  Everett  o'zining  yetti  yillik  ish  faoliyati  davomida  “Aql  dinamikasi”  shiTkatini  Fort  Uayt 
maktabiga aylantirdi. A.Everett o‘zining “His qilish”, “Shaxs imkoniyatlarmi ochish” mavzulariga 
yo'naltirilgan eng samarali treninglami vujudga keltirish bilan o‘z ishini davom ettirdi. Aynan mana 
shu  treninglar  keyinchalik  “Est”,  “Layfspring”,  “Aktualizasiya”  kabi  treninglarning  yuzaga 
kelishiga sabab bo‘ldi.  
“Aql dinamikasi” Everettga katta shuhrat olib kelishi bilan bir qatorda, unga omad ham kulib 
boqqandi.  Chunki  “Xoliday  Medjik”  nomli  atir-upalar  bilan  savdo  qiluvchi  bir  qancha  do'konlar 
egasi  boTgan  Uilyam  Penn  Patrik  A.Everett  va  uning  ishlari  bilan  qiziqib  qolgan  edi.  Penn  Patrik 
bir  qancha  do'konlar  egasi  bo’ishi  bilan  bir  qatorda  “Sardorlik  dinamikasi”  trening  shirkatining 

---

 
82
boshlig‘i ham edi. 1970 yilda Uilyam Penn Patrik A.Everettning “Aql dinamikasi” shirkatini sotib 
oladi  va  o'zining  trening  shirkatiga  qo'shadi.  Buning  natijasida  ‘Tansformasion  trening”  shirkati 
rivojlanadi.  Biroq  Uilyam  Penn  Patrikning  atir-upalar  bilan  savdo  qiluvchi  do'konlarining 
marketing ishlari noqonuniy hisoblanib yopiladi. Bu esa Aql dinamikasi” trening shirkatining ham 
ish faoliyati to'xtatilishiga olib keladi. 
Bu yo'nalishdagi treninglar Rossiyaga XX asming 90-yillarida O ‘arbdan kirib kelgan. Bizda 
esa  bu  yo'nalishdagi  treninglar  hali  yetarli  darajada  rivojlangani  yo‘q  va  deyarli  o'tkazilmaydi, 
deyish mumkin.