Psixika taraqqiyoti

Biotik omillarga nisbatan o’ziga xos harakatlar bilan javob berish usullari tropizmlar yoki toksislar deb ataladi. Tropizmning bir necha xillari bor: foto tropizm, gelio tropizm, xemo tropizm, topo tropizm, termo tropizm va boshqalar. Masalan, derazadagi gulning yorug’likka qarab intilishi - fototropizm, o’simlikning quyoshga intilishi geliotropizm, kimyoviy moddalarga moslashuvi xemotropizm, tebranish va qimirlashdan ta’sirlanish topotropizm deyiladi va boshqalar.

Hayvonlarga mansub shaqllarda ta’sirlanuvchanlikning yangi turi - sezuvchanlik paydo bo’ladi. A. N. Leontьevning gipotezasiga ko’ra, sezuvchanlik «genetik jihatdan qaraganda, muhitning organizmni boshqa ta’sirotlar bilan bog’lovchi, organizmni muhitda mo’ljal olishiga yordam beruvchi, signal beruvchilik vazifasini o’tovchi ta’sirlarga javob ta’siridan bo’lak narsa emas.