Psixika taraqqiyoti

Hayvonlarga mansub shaqllarda ta’sirlanuvchanlikning yangi turi - sezuvchanlik paydo bo’ladi. A. N. Leontьevning gipotezasiga ko’ra, sezuvchanlik «genetik jihatdan qaraganda, muhitning organizmni boshqa ta’sirotlar bilan bog’lovchi, organizmni muhitda mo’ljal olishiga yordam beruvchi, signal beruvchilik vazifasini o’tovchi ta’sirlarga javob ta’siridan bo’lak narsa emas.

In’ikos etish darajasi ko’p hujayrali hayvonlarda ancha yuksakroqdir. Ko’p xujayralilarning murakkabligi hujayralar ko’pligida emas, har xilligidadir. Masalan, tanasining tashqi qismida sanchiladigan (chaqadigan) hujayralar joylashgan bo’lsa, ichki qismi esa ovqat hazm qiladigan hujayralar bilan qoplangan. Ko’p hujayralilarning organizmida, shuningdek organizmning biron bir qismida ro’y bergan qo’zg’alishning o’tkazgichi funktsiyasini bajaradigan alohida sezuvchan protoplazmali hujayralar o’zaro birikib, hayvonning butun tanasiga yoyilgan nerv shoxobchasini tashkil etadi. Kovakichaqlilardagi qisqichlar - o’ljani ushlab turish organlari yuksak darajada sezuvchandir. Organizmning turli qismida joylashgan hujayralar o’rtasidagi bog’lanishlar shartli reflekslar paydo bo’lishiga, xotira jarayoni shaqllanishiga olib kelgan bo’lishi kerak.