Психика — бу инсон руҳиятининг шундай ҳолати­ки, у ташқи оламни (ички руҳий оламни ҳам) онгли тарзда акс этишимизни, яъни билишимиз, англашимизни таъминлайди. Психологиянинг предмети



Download 105,13 Kb.
bet2/15
Sana24.02.2022
Hajmi105,13 Kb.
#232352
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
3.1. Спорт фаолияти психологияси МАЛАКА ОШИРИШ

Шахснинг билиш жараёнлари:
1.Сезги
2. Идрок
3. Хотира
4.Тафаккур
5. Хаёл
6. Нутқ
7. Диққат
Спортчи мусобақада яхши натижа кўрсатган ҳолатини, шунингдек, мағлубияти сабабларини ўзи таҳлил қилишга одатланса, спортчи диққати яхши ривожланади ва бўлажак мусобақаларда яхши иштирок этиш имкониятига эга бўлади.
Америкалик машҳур психолог М. Найдиффер томонидан спортда тўрт тип диққат мавжудлиги аниқланган:
1. Кенг ички марказлашган диққат.
2. Кенг ташқи марказлашган диққат.
3. Тор ташқи марказлашган диққат.
4. Тор ички марказлашган диққат.
Биринчи тип кенг ички марказлашган диққат соҳиби бўлган спортчининг диққати барқарор, ички дунёси, фикри доимо назоратда бўлади, мусобақада содир бўлаётган воқеаларни яхши тушунади ва таҳлил қилади, катта ҳажмдаги ахборотларни қабул қилиб, фикран, ақлий хулоса чиқара билиш қобилияти яхши ривожланган, мусобақа жараёнида йўл қўйган хатоларини ўз вақтида тез тушуниб олади ва бошқа такрорламаслика ҳаракат қилади. Ўйинда ҳар-хил тактик ҳаракатлар билан рақибини ваҳимага туширади, ўйиндаги вазиятни ўзгартиради ва ўйин натижасини нима билан тугаши ҳақида олдиндан тўғри хулоса чиқариш имкониятига эга бўлади.
Иккинчи тип-кенг катта ҳажмдаги ташқи марказлашган диққат тури спортчилар учун муваффақият келтиради. Бу тип диққат соҳиблари ташқи таъсирларга нисбатан қисқа вақтда, тез ва аниқ қарорга келиши билан фарқланади. Футболчиларнинг кўпчилиги кенг ташқи марказлашган диққаттга эгадир. Улар ташқи вазиятнинг ўзгарганини тезда сезиб олади ва шунга қараб ўзларинг ўйин ҳаракатларини осонлик билан ўзгартиради.
Учинчи тип тор ташқи марказлашган, яъни учинчи тип диққатт барча якка кураш спорт турлари ва теннисчилар учун қулай имкониятлар яратиб беришга хизмат қилади. Бу диққат хусусияти яхши ривожланган спортчилар бир неча объектда бўлаётган ҳаракатларга диққатини тез кўчира олади ва тез, аниқ қарорга келади. Машҳур баскетбол ўйинчиси Уолт Фрезер : «Мен бундай диққат хусусиятига эга бўлган рақибни жону дилим билан севаман»,-деган экан. Чунки, бу ўйинчи диққатини фақат олдида турган рақибга йўналтиради, тўсатдан бошқа бир ўйинчи ундан осонлик билан тўпни олиб кетади.
Тўртинчи тип - тор ички марказлашган диққат, узоқ масофага чопишга, боғир атлетика, улоқтириш, сузиш ва бошқа чидамлиликни талаб қиладиган спорт тури билан шуғулланувчи спортчиларга муваффаққият келтиради. Спортчи ўзининг жисмоний имкониятини аниқ баҳолай олади, мусобақада масофани қандай тезликда чопиб ўтишини яхши ҳис қилади, яхши кўрсаткичларга эришади, аммо улар ташқи таъсирларнинг ички салбий ҳис-туйғуларидан сақланишга одатланиши зарур.

Download 105,13 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish