Proyektiv metodikasi

G. Uz-ozidan qoniqmaslik tuygusi
Rasm juda kichkina
Oxiri yoq
Qoli orqasida
Nomutanosib bolgan kalta qollar
Nomutanosib tor yelka
Nomutanosib tarvaqaylagan shoxlar
Nomutanosib katta ikki xil ulchamli barg
Bargsiz, quruq daraxt
«Nimjon» poydevorsiz uy
Faqat oddiy qora qalamdan foydalanish yoki buyoqlar
D. Ganimlik
Deraza yoq
Qolfli eshik
Juda katta daraxt
Tahdid soluvchi rasm muxiti
Odam, daraxtning qaytarma shakli
Barmoqdek ikki ulchovli shoxlar
Koz kosasi bush
Uzun otkir barmoqlar (6 yoshdan keyin)
Tish oqi koringan holda
Odam tajovuz holatda
Ye. Ziddiyat (frustrasiya)
Boshliqning chegaralanganligi
Pastki korinish (chuvalchang nigoh)
Qayta chizilgan obyekt
Biror-bir obyektni chizishdan bosh tortish
Ikkita daraxtdek chizilgan daraxt
Rasmlardan birining sifati yaqqol bir-biriga tugri kelmasligi
Rasm va gaplarning bir-biriga tugri kelmasligi
Bel qismi ajratib chizilgan
Tomda predmetlarning yoqligi
Kul rang qalam, toq ranglarning ustunligi
J.Muloqotdagi kiyinchilik
Eshikning yoqdigi
Juda kichkina yoki ushlagichi yoq eshik
Derazaning yoqligi
Mahkam berkitilgan deraza
Yuzi oxirida chizilgan
Yuzdagi asosiy detallarning yoqligi
Odam sxematik tarzda tayoqchalardan chizilgan
Uy, odam yon tarafdan chizilgan
Qol ximoya qilish holatida
Dostlarisiz, yolgiz odam chizilganligi haqida fikr
Tushkunlik
Rasm qogozning eng kuyi kismiga joylashtirilgan
Uy yoki daraxtning yoqrridan korinishi
Asosiy chiziqning pastga qarab ketishi
Rasm chizish jarayonida chiziqni zaiflashishi
Rasm chizib bolgandan song toliqish
Juda kichkina rasm
Faqat oddiy qora qalam bilan chizish
Toq, ranglar ustunligi
Charchaganlik yoki bajara olmaslik sababli testdan voz kechish
Odamning rasmi nomutanosib, toq rangda «gujanak» holatda
Bola uy, daraxt, odam rasmini muayyan testni utkazish vaziyatda chizgandagina uni tahlil qilish mumkin. U bolaning tasviriy faoliyatini psixologik korib chikish mumkin degani emas, lekin bunday hollarda tahlilning boshqa usullaridan foydalaniladi, rasmni baholash mohiyati ham farq qiladi.
Agar bola tengdoshlariga nisbatan sezilarli darajada yomon chizsa, agar rasmda salbiy istiqbol bolsa, mutanosibligida buzilish, chizilayotgan obyektlarda asosiy detallarni yoqligi, uchta chizilgan rasmning sifati yaxshi bolmasa, bu aqliy rivojlanishdan orqada qolish haqida xulosa uchun yetarli darajada asos bolmaydi. Bu koproq, pedagogik qarovsizlikdan dalolat berib, uni qoshimcha usullar orqali tashxis qilish zarur. Kelgusidagi tekshiruvni bolaning intellektu al xususiyatlarini aniqlashga yonaltirish zarur. Agar rasmlar orasida biror- tasi salbiy sifati bilan ajralib tursa, ehtiyoj u sinaluvchining kop hollarda yorkin emotsional tasirini yuzaga keltiradi. Agar uchta rasm boyicha bir qancha belgilar toplami namoyon bolsa, mazkur bola uchun emotsional muammolarni xal qilish zarur deb tahmin qilish muhim.
Amaliyotda UDO testini qollashga asoslanishning samarasi, testda chizilgan rasmlar markaziy nerv tizimining (MNT) organik jarohatlanishini aniqlashga yordam berishi mumkin. Psixolog va nevropotolog tomonidan bolani MNTning organik jarohatlanishiga asoslangan qoshimcha tekshirish zaruriyati belgisi sifatida korinish mumkin bolgan beshta korsatkich mavjud:
1— rasmda ikkita chiziq;
2— chiziqlarning bir-biri bilan totashmaganligi;
3— chizilgan shaklda qattiq, qiyalik;
4— juda katta bosh;
5— rasmda odamni adekvat bolmagan holda ajratib korsatish.
MNT da organik jarohatlanishning figura qismlari mavjudligi bolaning aqliy rivojlanishdan orqada qolishidan dalolat bermaydi, biroq, maktabda fanlarni ozlashtira olmaydigan bolalarni tashxis qilishda asosiy omil hisoblanadi. Bunday bolalar tez charchaydilar, diqqati sust, maktabda va uyda alohida tartibni hamda oquv jarayonini alohida tashkillashtirishni talab etadi. Ular tuzalgunlariga qadar maktabgacha va maktab yoshidagi bolalar psixologlarning diqqat markazida bolishi zarur. Bunday bolalarning ota-onalari bilan psixologik maslaxat korinishida yaqin aloqa ornatish zarur hisoblanadi.
yuqorida korsatib otilgandek, testni bajarish ikki qismdan iborat: rasm chizish jarayoni va undan keyingi suhbat. Bu suhbatdan bolaning maktab talimiga tayyorgarlik darajasini aniqlashda, nutq rivojlanishini tashxis qilishda foydalanish mumkin. Bundan tashqari u umumlashtirish qobiliyati va mantiqiy tafakkur rivojlanishini aniqlashga imkon beradi.