Print("Assalom alaykum")

05.DARS.STRING USTIDA AMALLAR

Matnlarni qo'shish operatori (+)

Matnlarni qo'shish uchun + operatoridan foydalanmiz:
In [7]:
ism = 'Ahmad'
print("Mening ismim " + ism)
Mening ismim Ahmad
In [8]:
ism = 'Ahad'
familiya = 'Qayum'
print(ism + familiya)
AhadQayum
Yuqoridagi kodda ism va familiya orasiga bo'shliq belgisini qo'shmaganimiz uchun ikki matn qo'shilib yozildi. Buni to'g'rilash uchun, 3-qatorni quyidagicha yozamiz:
In [9]:
ism = 'Ahad'
familiya = 'Qayum'
print(ism + ' ' + familiya) # ikki o'zgaruvchi orasiga bo'sh joy qo'shamiz
Ahad Qayum

f-string

Ikki (va undan ko'p) matn ko'rinishidagi o'zgaruvchilarni birlashtirish uchun f-string usulidan f"{matn1} {matn2}" ham foydalansak bo'ladi:
In [10]:
ism = "Ahad"
familiya = 'Qayum'
ism_sharif = f"{ism} {familiya}"
print(ism_sharif)
Ahad Qayum
Bu usul yordamida uzun matnlarni ham yasash mumkin:
In [12]:
ism = "James"
familiya = 'Bond'
print(f"Salom, mening ismim {familiya}. {ism} {familiya}!")
Salom, mening ismim Bond. James Bond!

Maxsus belgilar

Matnga bo'shliq qo'shish uchun \t belgisidan, yangi qatordan boshlash uchun \n belgisidan foydalanamiz:
In [13]:
print('Hello World!')
print('Hello \tWorld!')
print('Hello \nWorld!')
Hello World! Hello World! Hello World!

STRING METODLARI

Pythonda string ustida amalga oshirish mumkin bo'lgan tayyor amallar to'plami mavjud. Bunday amallar to'plami metodlar deb ataladi.
Metodlarni qo'llash uchun metod nomi matndan so'ng .metod_nomi() ko'rinishida yoziladi. Keling shunday metodlarning ba'zilari bilan tanishaylik.

upper() va lower() metodlari

upper() metodi matndagi har bir harfni katta harfga o'zgartiradi.
In [14]:
ism = 'Ahad'
familiya = 'Qayum'
ism_sharif = f"{ism} {familiya}"
print(ism_sharif.upper())
AHAD QAYUM
lower() metodi esa aksincha, har bir harfni kichik harfga o'zgartiradi.
In [15]:
ism = 'Ahad'
familiya = 'Qayum'
ism_sharif = f"{ism} {familiya}"
print(ism_sharif.lower())
ahad qayum

title() va capitalize() metodlari

title() metodi matndagi har bir so'zning birinchi harfini katta harf bilan yozadi.
In [16]:
ism_sharif = 'james bond'
print(ism_sharif.title())
James Bond
capitalize() esa faqatgina eng birinchi so'zning birinchi harfini katta bilan yozadi.
In [17]:
ism_sharif = 'james bond'
print(ism_sharif.capitalize())
James bond
Metodlarni faqat o'zgaruvchilarga emas, balki to'g'ridan-to'g'ri matnga ham qo'llash mumkin (aslida o'zgaruvchi ham matnning (yoki boshqa ma'lumotning) manzili xolos)
In [18]:
print('james bond'.upper())
JAMES BOND

strip(), rstrip() va lstrip() metodlari

Bu metodlar matnning boshi va oxiridagi bo'sh joylarni olib tashlaydi.

• 
  lstrip() — matn boshidagi bo'shliqni,
  
• 
  rstrip() – matn oxiridagi bo'shliqni,
  
• 
  strip() — matn boshi va oxiridagi bo'shliqlarni olib tashlaydi
  

In [21]:
meva = " olma "
print("Men " + meva.lstrip() + " yaxshi ko'raman")
print("Men " + meva.rstrip() + " yaxshi ko'raman")
print("Men " + meva.strip() + " yaxshi ko'raman")
print("Men " + meva + " yaxshi ko'raman")
Men olma yaxshi ko'raman Men olma yaxshi ko'raman Men olma yaxshi ko'raman Men olma yaxshi ko'raman
Matnlar bilan ishlaydigan metodlar ko'p. Ularning ba'zilari bilan kelajakda yana tanishamiz, to'liq ro'yhatni esa quyidagi sahifada ko'rishingiz mumkin.