«применение современных информационно коммуникационных технологий в проведении реформ в новом узбекистане»

MURAKKAB FRAKTAL SHAKLLARNI KOMPYUTER 
MODELLASHTIRISHNING AHAMIYATI 
Berdiyev Gʻolib Rashidovich, Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent 
axborot texnologiyalari universiteti, tayanch doktorant. 
Saidkulov Elyor Abdullayevich, Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent 
axborot texnologiyalari universiteti Samarqand filiali, Axborot texnologiyalari 
kafedrasi assistenti. 
 
Kompyuter modellashtirish tamoyillarida har doim generativ dizayn jarayoni 
orqali nostandart shakllarga erishish uchun motivatsiya mavjud. Zamonaviy 
arxitekturada qoidalarga asoslangan generativ tizimlardan foydalanish orqali 
murakkab fraktal strukturalarni yaratishga katta qiziqish mavjud. Dizaynerlar uchun 
ko‘plab alternativalarga ega bo‘lish uchun yangi osonroq generativ tartiblarni ishlab 

---

«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya 
Andijon 
 
27-29 oktabr 2021 yil 
598 
chiqish muhim ahamiyatga ega. Takrorlash qoidalari va rekursiya chuqurligini 
ishlab chiqish qiziqarli natijalarga olib kelishi mumkin, lekin takrorlash qoidalari va 
rekursiya chuqurligini aniqlash qiyin [1-2]. 
Maqolada fraktal va L-tizim usullarini interaktiv ravishda kengaytirishga 
imkon beradigan oddiy yondashuv taqdim etilgan. Ushbu yondashuvdan foydalanib, 
dizaynerlarga shakl yaratish jarayonining har bir bosqichini boshqarishga, yaratilish 
vaqtida interaktivlik darajasini oshirishga va turli xil shakllarga erishish uchun 
modifikatorlarning moslashuvchan to‘plamidan foydalanishga imkon beradigan 
tizim ishlab chiqildi.
Tizimning eng muhim afzalliklaridan biri - 3D printer yordamida 
prototiplashga tayyor modellarni yaratishidir. Ko‘p qirrali sirtlarni asosiy tushuncha 
sifatida ishlatish 3D-bosmaga tayyor ulangan sirt tuzilishini berdi. Bu muhim 
xususiyat tizimida modellarni yaratish, baholash va ularni ishlab chiqarish uchun 
keng imkoniyat beradi. 
Maqolada fraktal va L-tizim usullarining interaktiv va uch o‘lchovli 
kengayishiga imkon beradigan oddiy yondashuvi taqdim etildi. Yangi yondashuv 
bilan, foydalanuvchilar osonlikcha bir-biriga bog‘langan "o‘ziga o‘xshash" ko‘p 
qirrali sirtlarni yaratishi mumkin. Ajratilgan sirtlar "virtual" kompyuter grafikasi 
uchun mos keladi, u yerda ob’ektlar faqat ko‘rsatish maqsadida ishlatiladi. Biroq, 
arxitekturada odatda shakllarni jismonan qurish muhim. Ob’ektni yaratish uchun 
shakllar bir-biriga bog‘langan bo‘lishi va sirtlar ko‘p qirrali bo‘lishi kerak. 
Foydalanuvchilar usul yordamida qanday qilib nozik shakillarni yaratishi 
mumkinligi 1-rasmda ko‘rsatilgan.