«применение современных информационно коммуникационных технологий в проведении реформ в новом узбекистане»

27-29 oktabr 2021 yil 
206 
Quyidagi 2.1.5-rasmda ketma – ket registrning funksional sxemasi keltirilgan. 
Ushbu ketma – ket registr siljitish registri deb ham aytiladi, chunki kiritish kodi oldin 
birinchi triggerga beriladi, so‘ngra keyingi triggerlarga razryadli bo‘yicha yuqori 
razryaddan boshlab uzatiladi. Sinxronizasiyalovchi impuls esa barcha triggerlarga 
bir vaqtda beriladi. Bu operasiyalarda har bir keyingi triggerlarda chiqish signali 
tufayli saqlanib qoladi. Agar registr ta triggerlardan iborat bo‘lsa, uni to‘ldirish 
uchun ta-sinxroimpuls berish kerak bo‘ladi. 
Shu nuqtai nazardan yuqorida registrlar atamsi, ularning turlari, zamonaviy 
axborot kommunikatsiya texnologiyalarda qo’llash, registrlarning ishlash prinsipi, 
registrlar sxematexnikasi tahlili va hisoblash jarayonlari haqida yetarlicha ma’lumot 
berib o’tildi. Albatta, fizikaviy, elektrotexnik, elektronik va sxemotexnik darslarini 
o’zlashtirishda 
axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalaridan 
foydalanishda 
zamonaviy kompyuterlarning o’rni beqiyos. Lekin ular rivojlanib, o’ta ixcham 
shaklga aylanib bormoqda. Buning samarasida insnlr hayoti yengillashib ketmoqda. 
Bu narsaning ham o’ziga xos talablari ham mavjud. Multisim (EWB) dasturi 
tajribasini umumlashtirish, umumiy ta'lim ko'nikmalarini egallash, fanni bilish va 
sxemalarni yaratishga qiziqish uyg'otish uchun shart-sharoitlar yaratishdan iborat. 
Bunday sxemalarni yaratish virtaul dastur va laboratoriyalarda shuningdek, virtual 
asbob-uskunalarni tanlash, tajribaga oid vertual stendlar yaratish, fizik jarayondagi 
berilgan parametrlar uchun qidirishli modellashtirish, hisob-kitob va grafiklar 
qurishlar ham amalga oshiriladi. 
Registrlar sxematexnikasini yaratishda, uni hisoblash jarayonlarini amalga 
oshirishda hozirgi kundagi eng yaxshi dasturiyb vosita bu Miltisim (EWB) dasturi 
hisoblanadi. Ushbu dastur yordamida virtual va kompyuterli labaratoriya 
mashg’ulotlarini o’tkazishda yuksak samaradorlikka va jihozlar tejamkorligiga 
erishish mumkin deb hisoblaymiz.
Ishimiz davomidagi hisoblashlar va sxemalardan olingan natijalarni ushbu 
dasturdan foydalangan holda amalga oshirilgan. Bu esa o’rganuvchilar uchun tahlil 
etilayotgan jarayonni chuqur tasavvur qila olishiga va jarayonning qanday 
kechayotganini tezda o’rganib olishiga sabab bo’ladi. Shu sababli ham virtual 
laboratoriya yaratish samaraliroq va foydali bo’ladi.