Berilgan ma’lumotlar asosida:
mamlakatning yalpi milliy va yalpi milliy ixtiyordagi daromadlarini hisoblang;
mamlakatning “Daromadni birlamchi taqsimlash” va “Daromadlarni ikkilamchi taqsimlash” schyotlarini tuzing;
2000, 2001, 2002, 2003, 2004 - yillarda schyotlar ko’rsatkichlari tarkibidagi o’zgarishlarni tahlil qiling va izoh bering.
masala. Birlamchi daromadlar tarkibidan shakllangan YAIM qiymatlari quyidagi jadvalda berilgan (haqiqiy joriy bahoda, %):
-
Ko’rsatkichlar
|
2000-y.
|
2001-y.
|
2002-y.
|
2003-y.
|
Yalpi ichki mahsulot, mln so’m
|
325566,7
|
4925269,8
|
7450234,6
|
9837840,7
|
Yollangan xizmatchilarning mehnat haqi
|
35,1
|
34,7
|
33,6
|
31,7
|
Mahsulot va import solig’i
|
13,2
|
13,2
|
13,1
|
14,0
|
Ishlab chiqarishga boshqa soliqlar
|
3,9
|
20,6
|
3,7
|
3,4
|
Mahsulot va import subsidiyasi
|
0,6
|
1,6
|
0,5
|
0,3
|
Ishlab chiqarishga boshqa subsidiyalar
|
1,8
|
|
1,1
|
1,2
|
Berilgan ma’lumotlar asosida:
yillar bo’yicha yalpi foyda va yalpi aralash daromadlar qiymatini hisoblang.
yillar bo’yicha iqtisodiyotning daromadni shakllanish schyotini tuzing va tahlil qiling.
masala. Shartli mamlakatning 2000, 2001, 2002, 2003 yillardagi pirovard iste’moli va haqiqiy piravard iste’moli xarajatlarini ifodalovchi ko’rsatkichlarning
ma’lumotlari berilgan (joriy baholarda mln so’m):
-
Ko’rsatkichlar
|
2000-y.
|
2001-y.
|
2002-y.
|
2003-y.
|
1. Uy xo’jaligining pirovard iste’moli
|
1985,2
|
2986,1
|
4417,9
|
?
|
2. Davlat muassasalarining pirovard
iste’moli, shundan:
|
?
|
906,8
|
1339,1
|
1717,4
|
2.1 Individual tovarlar va xizmatlar
iste’moli
|
302,8
|
452,7
|
667,6
|
?
|
2.2 Jamoa xizmatlari iste’moli
|
304,4
|
?
|
671,5
|
857,1
|
3. Uy xo’jaligiga xizmat ko’rsatuvchi notijorat tashkilotlarning
pirovard iste’moli
|
31,2
|
46,3
|
70,6
|
107,9
|
4. Natura ko’rinishidagi ij-timoiy
transfertlar
|
334,0
|
499,0
|
?
|
968,2
|
5. Uy xo’jaligining haqiqiy pirovard
iste’mol xarajati
|
2319,2
|
?
|
5156,1
|
6335,1
|
6. Davlat idoralarini haqiqiy pirovard
iste’moli
|
304,4
|
454,1
|
?
|
|
Har bir yil uchun:
so’roq qo’yilgan ko’rsatkichlarni hisoblang;
uy xo’jaligi va davlat boshqaruv idoralarining pirovard va haqiqiy piravard iste’mollari tarkibini aniqlang va izohlang.
masala. Quyida shartli hududning 2000-2004- yillar va 2004-2008-yillardagi pirovard iste’moli xarajatlarini ifodalovchi ko’rsatkichlari berilgan(joriy baholarda, mlnso’m):
-
Ko’rsatkichlar
|
2000-y.
|
2004-y.
|
2008-y.
|
Pirovard iste’mol xarajatlari
|
1016,6
|
2003,8
|
7397,1
|
Uy xo’jaligining pirovard iste’moli
|
719,8
|
1462,3
|
5417,1
|
Davlat boshqaruv idoralarining pirovard iste’moli,
shundan:
|
272,5
|
492,6
|
1836,8
|
-individual tovarlar va xizmatlar xarajati
|
127,5
|
214,3
|
873,9
|
-jamoa xizmatlari xarajati
|
145,0
|
278,4
|
962,9
|
Uy xo’jaligiga xizmat ko’rsatuvchi notijorat
tashkilotlarning pirovard iste’moli
|
24,3
|
48,9
|
143,2
|
Natura ko’rinishidagi ijtimoiy transfertlar
|
151,8
|
263,2
|
1017,2
|
Uy xo’jaligining haqiqiy pirovard iste’moli
|
?
|
?
|
?
|
Davlat idoralarining haqiqiy pirovard iste’moli
|
?
|
?
|
?
|
Yalpi ixtiyordagi daromad
|
2445,2
|
3584,1
|
10248,2
|
Berilgan ma’lumotlar asosida:
jadvalda so’roqlar qo’yilgan ko’rsatkichlarni aniqlang;
shartli hudud sektorlarining yalpi jamg’arish ko’rsatkichlarini hisoblang;
yalpi jamg’arish ulushini yalpi ixtiyoridagi daromadga nisbatan hisoblang hamda
2000-2004-yil va 2004-2008-yillarda o’zgarish dinamikasini izohlang;
uy xo’jaligini haqiqiy pirovard iste’molini yillar bo’yicha aniqlang va uning yalpi ixtiyordagi daromadga nisbatan o’zgarishini izohlab bering.
masala. Hududda uy xo’jaligining haqiqiy pirovard iste’moli tarkibi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan (joriy bozor baholarida mln so’m).
-
Ko’rsatkichlar
|
2000-y.
|
2003-y
|
«2006-y
|
1 Haqiqiy pirovard iste’mol, shu jumladan:
|
1834,2
|
4312,2
|
9651,3
|
1.1 uy xo’jaligining iste’moli sarflari, shundan:
|
1511,7
|
3789,3
|
?
|
1.1.1 tovarlar xaridi
|
1048,5
|
2618,0
|
5561,6
|
1.1.2 xizmat xaridi
|
306,7
|
682,6
|
1616,1
|
1.1.3 natura shaklidagi tovar va xizmatlar iste’moli
|
146,1
|
388,8
|
636,8
|
1.1.4 rezidentlarning tashqi dunyodan sof sotib olgan
tovar va xizmatlari
|
10,4
|
99,9
|
-311,3
|
1.2 Davlat massasalari va uy xo’jaligiga xizmat ko’rsatuvchi notijorat tishkilotlarinngi natura ko’rinishdagi ijtimoiy transfertlari, shundan sohalar
bo’yicha:
|
|
|
2148,1
|
1.2.1 ta’lim
|
147,4
|
233,6
|
795,1
|
1.2.2 madaniyat va san’at
|
21,0
|
26,3
|
?
|
1.2.3 sog’liqni saqlash, jismoniy tarbiya va ijtimoiy
ta’minot
|
154,1
|
246,2
|
921,9
|
1.2.4 uy – joy - kommunal xo’jaliklari
|
-
|
10,8
|
152,2
|
Berilgan ma’lumotlar asosida:
ko’rsatkichlarni etishmaydigan qiymatlarini hisoblang;
uy xo’jaligining haqiqiy pirovard iste’moli sarflarini tarkibiy o’zgarishlarini izohlang;
ijtimoiy transfertlar tarkibini tarmoqlar bo’yicha tahlil qiling.
masala. Mamlakatning davlat boshqaruvi idoralari sektorining yalpi ixtiyoridagi daromadidan foydalanish ko’rsatkichlarini ifodalovchi quyidagi ma’lumotlari berilgan (amaldagi haqiqiy baholarda mln so’m):
-
Ko’rsatkichlar
|
2000-y.
|
2001-y.
|
2002-y.
|
2003-y.
|
Yalpi ixtiyoridagi daromad
|
833874,9
|
1141874,5
|
1725250,4
|
2183839,9
|
Davlat boshqaruvi idoralari pirovard
iste’mol sarflari:
|
|
|
|
|
-individual tovar va xizmatlarga
|
302814,8
|
452662,4
|
667626,7
|
860282,3
|
-jamoatchilik xizmatlariga
|
304449,9
|
454148,1
|
671543,6
|
857094,1
|
Berilgan ma’lumotlarga asoslanib:
davlat boshqaruvi idoralari sektorining yillar bo’yicha yalpi jamg’arish ko’rsatkichini hisoblang;
davlat boshqaruvi idoralari sektori bo’yicha daromadlardan foydalanish schyotini tuzing va tahlil qiling;
yillar bo’yicha yalpi ixtiyordagi daromadda yalpi jamg’arish va pirovard iste’molning ulushini va siljishlarini aniqlang.
masala. Respublikada 2000 va 2001-yillarning birinchi choragida yalpi ichki mahsulotning pirovard iste’moli yo’nalishi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan (joriy baholarda, mln so’m):
-
Ko’rsatkichlar
|
2000-y
1-chorak
|
2001-y.
1-chorak
|
Deflyator
%
|
1. Yalpi ichki mahsulot
|
1619953,3
|
2080734,1
|
122,5
|
2. Pirovard iste’mol xarajati(PIX)
|
1116353,0
|
?
|
113,2
|
2.1. Uy xo’jaligini pirovard iste’moli
|
891470,5
|
1026773,6
|
108,8
|
- tovarlar sotib olish xarajati
|
536041,5
|
600038,3
|
106,5
|
- xizmatlar sarf-xarajati
|
176537,4
|
225699,0
|
118,1
|
- xususiy uy-joyning shartli xizmati
|
42825,9
|
52673,0
|
120,7
|
2.2. Davlat boshqaruv organlari PIX
|
213664,8
|
282678,5
|
131,6
|
2.3. Uy xo’jaligiga xizmat ko’rsatuvchi notijorat
tashkilotlari
|
11217,7
|
14779,9
|
130,1
|
3. Yalpi jamg’arish
|
273721,3
|
450758,7
|
-
|
3.1. Asosiy fondlar jamg’armasi
|
374785,3
|
451201,3
|
121,7
|
3.2. Aylanma moddiy mablag’lar zaxirasining
o’zgarishi
|
-101064,0
|
-442,6
|
-
|
4. Sof eksport
|
?
|
?
|
-
|
4.1. Tovarlar va xizmatlar eksporti
|
891589,9
|
1199032,3
|
109,4
|
4.2. Tovarlar va xizmatlar importi
|
661710,9
|
893288,9
|
109,9
|
Do'stlaringiz bilan baham: |