Практикум по статистике. (2 издание). Тащкент изд. «Iqtisod-moliya»

7-masala. Dehqonchilikka ixtisoslashgan agrofirmaning hisobot yilidagi faoliyati to’g’risida quyidagi ma’lumotlari berilgan, mln so’m:

T/r	Ko’rsatkichlar	Miqdori
1.	Donli ekinlarning yalpi hosili	110
2.	Paxta xom-ashyosining yalpi hosili	590
3.	Poliz va sabzavot ekinlarining yalpi hosili	255
4.	Em-xashak ekinlarining yalpi hosili	195
5.	Urug’lik va ekish materiallari qiymati	60
6.	Mineral o’g’itlar va yadoximikatlar qiymati	140
7.	Asosiy ishlab chiqarish fondlarining amortizatsiyasi	45
8.	Xizmat-safari xarajatlari (yo’l va mehmonxona xizmatlari haqi)	55
9.	Moliyaviy vositachilik xizmatlari haqi	45
10.	Reklama va marketing xizmatlari uchun sarflar	25
11.	Ta’mirlash korxonasining xizmatlari haqi	35
12.	Yuridik xizmatlar haqi	30
13.	Yollangan avtomashinaning xizmat haqi	70
14.	Yoqilg’i va moylash materiallari xarajati	150

“Dehqonchilik” tarmog’i bo’yicha aniqlang:

1) yalpi ishlab chiqarish qiymatini;
2) oraliq iste’moli va uning tarkibini;
3) yalpi va sof qo’shilgan qiymatni.


8-masala. Joriy yilda “Davlat boshqaruvi” sektori bo’yicha quyidagi ma’lumotlar mavjud, mln so’m:

T/r	Ko’rsatkichlar	Miqdori
1.	Sotib olingan kantselyariya tovarlari qiymati	60
2.	Kommunal xizmatlar haqi	570
3.	Imoratlarni qurish xarajatlari	1600
4.	To’langan ijtimoiy nafaqalar	1300
5.	Ijtimoiy sug’urta ajratmasi	200
6.	Ijtimoiy sug’urta tashkilotlari tomonidan aholiga bepul berilgan yo’llanmalar qiymati	880
7.	Sotib olingan avtomobillar qiymati	240
8.	Idoralarni jihozlash uchun mebellar xaridi	100
9.	Xodimlarni ovqatlanio’i uchun dotatsiyalar	40
10.	Telegraf, pochta va internet xizmatlari haqi	10
11.	Mehnat haqi sarflari	120
12.	Asosiy vositalarni to’la tiklash uchun amortizatsiya ajratmalari	15
13.	Muhofaza xizmatlari haqi	2

Yalpi ishlab chiqarishni, oraliq iste’moliii va yalpi qo’shilgan qiymatni hisoblang.

9-masala. Viloyatning joriy yildagi iqtisodiy faoliyati quyidagi ma’lumotlar bilan tavsiflanadi, mlrd so’m:

T/r	Ko’rsatkichlar	Yalpi ishlab chiqarish	Oraliq iste’mol
1.	Tovarla ishlab chiqarish, shu jumladan tarmoqlar bo’yicha:
1.1.	Sanoat	6440	4564
1.2.	Qishloq xo’jaligi	8520	6840
1.3.	Qurilish	1420	980
2.	Tarmoqlarda bozor xizmatlarni ko’rsatish:
2.1.	Transport	2216	848
2.2.	Aloqa	422	164
2.3.	Savdo va umumiy ovqatlanish	5270	2000
2.4.	Geologiya va er osti boyliklarini izlash	104	46
2.5.	Uy-joy xo’jaligi	344	142
2.6.	Kommunal xo’jaligi	500	270
2.7.	Informatsion - hisoblash xizmati	26	10
2.8.	Moliya, kredit, sug’urta tizimlarida	474	164
2.9.	Madaniyat va san’at sohasida	762	300
2.10.	Fan va ilmiy tadqiqot xizmati	320	190
2.11.	Sog’liqni saqlash, jismoniy tarbiya, ijtimoiy ta’minot	756	400
2.12.	Ma’muriy-boshqaruv tizimlarida	1518	740
3.	Tarmoqlarda nobozor xizmatlarni ko’rsatish:
3.1.	Geologiya va er osti boyliklarini izlash	1	2
3.2.	Uy-joy xo’jaligi	50	16
3.3.	Fan va ilmiy tadqiqot xizmati	30	17
3.4.	Sog’liqni saqlash, jismoniy tarbiya, ijtimoiy ta’minot	438	256
3.5.	Ta’lim sohasida	376	132
3.6.	Madaniyat va san’at sohasida	54	30
3.7.	Ma’muriy - boshqaruv tizimlarida	1284	722
3.8.	Jamoat birlashmalarida	84	64
4.	Shartli moliyaviy vositachilik xizmatlari		236

Ma’lumot tariqasida:

1. 
   Asosiy fondlarni tiklash amortizatsiyasi ajratmalari — 1440, shu jumladan, xizmatlar sohasi bo’yicha — 830
   
2. 
   Mahsulot va import solig’i — 1150
   
3. 
   Boshqa ishlab chiqarish solig’i – 1010
   
4. 
   Mahsulot subsidiyasi — 510
   
5. 
   Ishlab chiqarish subsidiyasi — 310
   

Aniqlang:
1) sohalar faoliyati bo’yicha yalpi ishlab chiqarish va oraliq iste’mol qiymatlari strukturasini;
2) jami va sohalar faoliyati bo’yicha yalpi va sof qo’shilgan qiymatni;
3) yalpi va sof ichki mahsulotini.


10-masala. Shartli “B” viloyatining iqtisodiy faoliyatini ifodalovchi quyidagi ma’lumotlar mavjud, mln so’m.

№	Ko’rsatkichlar	Yalpi ishlab chiqarish	Oraliq iste’mol
1 1.1	Tarmoqlarda tovarlar ishlab chiqarish, shu jumladan: Sanoatda	672	400
1.2	Qishloq va o’rmon xo’jaligida	1220	380
1.3	Qurilishda	1040	500
2 2.1	Pullik xizmat ko’rsatish sohalarida, shu jumladan: Transportda	600	200
2.2	Aloqada	1140	470
2.3	Savdo, umumovqatlanish, tayyorlov tashkilotlarida	2900	880
2.4	Geologiya va er osti boyliklarini izlashda	40	20
2.5	Uy-joy xo’jaligida	160	64
2.6	Kommunal xo’jaligida	280	160
2.7	Informatsion-hisoblash ta’minotida	10	4
2.8	Moliya, kredit, sug’urta tizimlarida	180	86
2.9	Madaniyat va san’at sohasida	40	22
2.10	Fan va ilmiy ta’minot sohasida	150	90
2.11	Sog’liqni saqlash, jismoniy tarbiya, ijtimoiy ta’minot tizimida	122	40
2.12	Ma’muriy-boshqaruv tizimida	54	12
3	Nobozor xizmatlarini ko’rsatish sohasida:
3.1	Uy-joy xo’jaligida	52	14
3.2	Fan va ilmiy ta’minotda	22	10
3.3	Sog’liqni saqlash, jismoniy tarbiya, ijtimoiy ta’minot tizimida	280	164
3.4	Ta’lim sohasida	260	86
3.5	Madaniyat va san’at sohasida	36	16
3.6	Ma’muriy-boshqaruv tizimida	800	414
3.7	Jamoat birlashmalarida	60	46
4	Shartli moliyaviy vositachilik xizmat-lari		24

Ma’lumot tariqasida:

1. 
   Asosiy fondlar iste’moli – 960,
   

shu jumladan, xizmatlar sohasida – 422

2. 
   Mahsulot va import solig’i – 1220
   
3. 
   Mahsulot va importga subsidiya – 240
   

Aniqlang:
1) tovarlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko’rsatish sohalarining yalpi ishlab chiqarishini va oraliq iste’moli qiymatlarini;
2) yalpi va sof hududiy mahsulot qiymatini;
3) sohalar faoliyati bo’yicha yalpi va sof qo’shilgan qiymatni.

11-masala. Davlatning iqtisodiy faoliyatini ifodalovchi ko’rsatkichlari quyidagicha (joriy baholarda, mlrd so’m):

№	Ko’rsatkichlar	2010- yil	2011 yil	2012 yil
1.	Yalpi ishlab chiqarish, asosiy bahoda	9325,2	14010,6	18234,4
2.	Oraliq iste’moli	4984,0	7498,4	9741,6
3.	Mahsulot va import solig’i	612,4	976,0	1374,1
4.	Ishlab chiqarishga boshqa soliqlar	159,0	277,0	335,3
5.	Mahsulot va import subsidiyasi	28,3	37,9	29,0
6.	Ishlab chiqarishga boshqa subsidiyalar	80,3	82,9	119,7
7.	Mehnat haqi	1711,2	2519,6	3143,1
8.	Yalpi ichki mahsulot deflyatori,%	145,2	146,8	124,3

Aniqlang:
1) iqtisodiyotning yalpi foydasini;
2) yalpi ichki mahsulotni va yillar bo’yicha o’sish darajasini;
3) ishlab chiqarish va daromadning shakllanish schyotlarini tuzing va tahlil qiling.


12-masala. Quyidagi jadvalda iqtisodiy sektorlarning birlamchi daromadlari berilgan (joriy bahoda, mlrd so’m):

№	Iqtisodiy sektorlar	YAQQ	Mehnat haqi	Ishlab chiqarishga boshqa sof soliqlar	Yalpi foyda va yalpi aralash daromadlar
1.	Nomoliyaviy korxonalar	1940,6	950,1	70,1	920,4
2.	Moliya tashkilotlari	196,4	43,4	5,7	147,3
3.	Davlat boshqaruv idoralari	565,5	490,9	2,6	72,0
4.	Uy xo’jaliklari-ga xizmat ko’rsatuvchi notijorat tashkilotlar	29,9	24,6	0,2	5,1
5.	Uy xo’jaliklari	1708,9	202,2	0,2	1506,5

Iqtisodiy sektorlarning birlamchi daromadlarini va ularning iqtisodiyotning birlamchi daromadlaridagi ulushini aniqlab, xulosa chiqaring.

13-masala. Quyidagi jadvalda mamlakat iqtisodiyot sektorlarining birlamchi va ikkilamchi taqsimlash schyotlarining ma’lumotlari berilgan (joriy baholarda, mln so’m):

Ko’rsatkichlar	Nomo-liyaviy korxo-nalar	Moliya tashki-lotlari	Davlat boshqaruv idoralari	Uy xo’jaligi	Uy xo’jali-giga xiz-mat ko’rsa-tuvchi notijorat tashkilotlar
Yalpi foyda va yalpi aralash daromadlar	3046394,7	240905,8	196528,5	3244184,2	13212,1
Yollangan ishchi-xizmatchilarning mehnat haqi	2153453,8	86680,8	1022268,4	332436,1	64721,9
Ishlab chiqarishga boshqa sof soliqlar	229497,5	2961,5	4448,2	29842,8	422,7
Mulkdan olingan daromad	105195,1	276215,0	69836,3	92309,3	1414,7
Mulkdan foydalanganligi uchun to’langan haq	346320,0	148357,2	153072,0	26023,4	343,1
Olingan joriy transfertlar	38942,1	7201,9	1639978,1	1649616,4	168512,4
Berilgan joriy transfertlar	52969,5	42802,5	1223755,6	1345193,2	1600,1
Iqtisodiyot sektorining mahsulot va importga sof solig’i =1741783,3

Tuzing:
1) iqtisodiyotning «Daromadning shakllanishi, daromadning birlamchi va ikkilamchi taqsimlash schyotlari»ni;
2) nomoliyaviy korxonalar sektorining «Daromadning shakllanishi, daromadning birlamchi va ikkilamchi taqsimlash schyotlari»ni;
3) moliyaviy tashkilotlar sektorining «Daromadning shakllanishi, daromadning birlamchi va ikkilamchi taqsimlash schyotlari»ni;
4) davlat boshqaruv idoralari sektorining «Daromadning shakllanishi, daromadning birlamchi va ikkilamchi taqsimlash schyotlari»ni;
5) uy xo’jaligi sektorining «Daromadning shakllanishi, daromadning birlamchi va ikkilamchi taqsimlash schyotlari»ni;
6) uy xo’jaligiga xizmat ko’rsatuvchi notijorat tashkilotlar sektorining «Daromadning shakllanishi, daromadning birlamchi va ikkilamchi taqsimlash schyotlari»ni.


14-masala. Quyidagi jadvalda mamlakat iqtisodiyoti daromadining shakllanishi, birlamchi va ikkilamchi taqsimlash schyotlarining ma’lumotlari berilgan (joriy baholarda, mln so’m):

Ko’rsatkichlar	2000-y.	2001-y.	2002-y.	2003-y.	2004-y.
1. Yalpi foyda va yalpi aralash daromadlar	1636323,5	2551226,1	3812192,0	5161150,4	6609336,3
2. Yollangan ishchi-xiz-matchilar mehnat haqi	1142946,1	1711226,6	2519606,3	3143098,7	3738556,8
3. Mahsulot va import solig’i	428979,3	612393,8	975967,2	1374117,8	1751793,9
4. Ishlab chiqarishga boshqa solig’i	127593,1	159036,4	277031,7	335333,4	374669,7
5. Mahsulot va import subsidiyasi	21337,9	28323,9	37951,0	29036,5	26874,3
6. Ishlab chiqarishga boshqa subsidiyalar	58937,4	80289,2	82929,9	119721,4	107497,0
7. Tashqi dunyodan olingan mulk daromadi	11036,0	15408,5	5617,4	4177,0	544970,4
8. Tashqi dunyoga berilgan mulk daromadi	60056,6	102388,5	130107,1	143377,1	674115,7
9. Tashqi dunyodan olingan joriy transfertlar	3086,9	18287,0	92340,0	361065,6	428208,0
10. Tashqi dunyoga berilgan joriy transfertlar	0,0	0,0	0,0	51580,8	66968,0