|
2.Układ jednostek SI.
Podstawą wyrażania wszelkich pojęć z zakresu elektrotechniki oraz pokrewnych jej dziedzin jest Międzynarodowy Układ Jednostek SI (ang. Standard International). Względem tych jednostek, są formułowane wszelkie prawa i wyrażane definicje. W tablicy 2.1 przedstawiono zestawienie wszystkich podstawowych jednostek układu SI stosowanych w elektrotechnice.
Tablica 2.1.
Lp
|
Wielkość miary
|
Nazwa jednostki miary
|
Oznaczenie
|
1
|
długość
|
metr
|
m
|
2
|
masa
|
kilogram
|
kg
|
3
|
czas
|
sekunda
|
s
|
4
|
prąd elektryczny
|
amper
|
A
|
5
|
temperatura
|
kelwin
|
K
|
6
|
liczność materii
|
mol
|
mol
|
7
|
światłość
|
kandela
|
cd
|
8
|
kąt płaski
|
radian
|
rad
|
9
|
kąt bryłowy
|
Stera dian
|
sr
|
Należy zaznaczyć, że jednostka kilogram została przyjęta historycznie (w skutek braku odpowiedniego wzorca masy w chwili przyjmowania tej jednostki), dlatego jest to jedyna jednostka w układzie SI posiadająca przedrostek.
3.Przeliczanie wielokrotności dziesiętnych dla jednostek używanych w elektrotechnice.
Do wyrażenia wielkości danej wartości stosowane są przeliczniki jednostek. Służą one do wyrażania wielokrotności wielkości danej jednostki. Sposób ten polega na dołączeniu do nazwy (lub symbolu) danej jednostki odpowiedniego przedrostka wyrażającego odpowiedni mnożnik dziesiętny. Połączenie symbolu przedrostka z symbolem danej jednostki staje się nowym wymiarem danej wielkości, który może być przedstawiony jako wartość podniesioną do potęgi danego mnożnika. W tablicy 3.1 przedstawiono zestawienie wszystkich nazw i ich mnożników dla wyrażania wielkości jednostek stosowanych w elektrotechnice.
Tablica 3.1.
Przedrostek
|
Oznaczenie
|
Mnożnik
|
Jotta
|
Y
|
1 000 000 000 000 000 000 000 000
|
Zetta
|
Z
|
1 000 000 000 000 000 000 000
|
Eksa
|
E
|
1 000 000 000 000 000 000
|
Peta
|
P
|
1 000 000 000 000 000
|
Tera
|
T
|
1 000 000 000 000
|
Giga
|
G
|
1 000 000 000
|
Mega
|
M
|
1 000 000
|
kilo
|
k
|
1 000
|
hekto
|
h
|
1 00
|
deka
|
da
|
1 0
|
decy
|
d
|
0, 1
|
centy
|
c
|
0, 01
|
mili
|
M
|
0, 001
|
mikro
|
μ
|
0, 000 001
|
nano
|
n
|
0, 000 000 001
|
piko
|
p
|
0, 000 000 000 001
|
femto
|
F
|
0, 000 000 000 000 001
|
atto
|
a
|
0, 000 000 000 000 000 001
|
zepto
|
z
|
0, 000 000 000 000 000 000 001
|
jokto
|
y
|
0, 000 000 000 000 000 000 000 001
|
4.Zestawienie podstawowych jednostek wielkości fizycznych stosowanych w elektrotechnice.
W elektrotechnice występuje wiele wielkości fizycznych, związanych z występowaniem dwóch postaci energii – energii potencjalnej wyrażanej przez napięcie elektryczne, oraz energii kinetycznej wyrażanej przez prąd elektryczny. Zależnie od wzajemnego stosunku tych wielkości oraz od własności danego środowiska (lub ośrodka jako miejsca) ich wzajemnego oddziaływania występują dzięki nim jednostki pochodne. Jednostki pochodne określają cechę zjawiska fizycznego lub własność obiektu, mającą określony wymiar – stanowiącą ich jednostkę fizyczną.
Wartość danej wielkości, której przyporządkowano daną jednostkę, nazywa się jednostką miary tej wielkości. Zbiór wielkości tych jednostek stanowi układ ich wielkości. W układzie tym można wyróżnić wielkości podstawowe (niezależne od pozostałych) – zwane podstawowymi i wielkości pochodne.
W tablicy 4.1 przedstawiono zestawienie stosowanych podstawowych (zasadniczych) i pochodnych nazw jednostek i ich oznaczeń dla wyrażania wartości wielkości jednostek stosowanych w elektrotechnice.
Tablica 4.1.
Lp.
|
Wielkość fizyczna
|
Oznaczenie
|
Nazwa oznaczenia
|
Jednostka
|
1.
|
Natężenie prądu elektrycznego
|
I
|
Amper
|
A
|
2.
|
Gęstość prądu elektrycznego
|
J
|
Amper na metr kwadratowy
|
A/m2
|
3.
|
Ładunek elektryczny
|
Q, q
|
Kulomb
|
C
|
4.
|
Napięcie elektryczne
|
U
|
Wolt
|
V
|
5.
|
Siła elektromotoryczna
|
E
|
Wolt
|
V
|
6.
|
Potencjał elektryczny
|
J/C
|
Wolt na Kulomb
|
V
|
7.
|
Natężenie pola elektrycznego
|
E
|
Wolt na metr
|
V/m
|
8.
|
Indukcja elektryczna
|
D
|
Kulomb na metr kwadratowy
|
C/m2
|
9.
|
Strumień indukcji elektrycznej
|
C
|
Kulomb
|
A s2
|
10.
|
Pojemność elektryczna
|
C
|
Farad
|
F
|
11.
|
Przenikalność elektryczna bezwzględna
|
e
|
Farad na metr
|
F/m
|
12.
|
Przenikalność elektryczna względna
|
e r
|
|
|
13.
|
Opór elektryczny
|
R
|
Om
|
Ω
|
14.
|
Rezystancja (opór czynny)
|
R
|
Om
|
Ω
|
15.
|
Reaktancja (opór bierny)
|
X
|
Om
|
Ω
|
16.
|
Impedancja (opór pozorny)
|
Z
|
Om
|
Ω
|
17.
|
Rezystywność (opór elektryczny właściwy)
|
r
|
Omometr
|
Ω *m
|
18.
|
Kondunktancja przewodność elektryczna
|
G
|
Simens
|
S
|
19.
|
Konduktancja (przewodność czynna)
|
G
|
Simens
|
S
|
20.
|
Susceptancja (przewodność bierna)
|
B
|
Simens
|
S
|
21.
|
Admitacja (przewodność pozorna)
|
Y
|
Simens
|
S
|
22.
|
Konduktywność (przewodność elektryczna właściwa)
|
s , g
|
Simens na metr
|
S/m
|
23.
|
Strumień magnetyczny
|
Φ
|
Weber
|
Wb
|
24.
|
Strumień magnetyczny skojarzony
|
y
|
Weber
|
Wb
|
25.
|
Indukcja magnetyczna
|
B
|
Tesla
|
T
|
26.
|
Natężenie pola magnetycznego
|
H
|
Amper na metr
|
A/m
|
27.
|
Indukcyjność własna
|
L
|
Henr
|
H
|
28.
|
Indukcyjność wzajemna
|
M, Lmn
|
Henr
|
H
|
29.
|
Przenikalność magnetyczna bezwzględna
|
m
|
Henr na metr
|
H/m
|
30.
|
Przenikalność magnetyczna względna
|
m r
|
|
|
31.
|
Przepływ
|
q
|
Amper
|
A
|
32.
|
Siła magnetomotoryczna
|
Fm
|
Amper
|
A
|
33.
| Napięcie magnetyczne | Um | Amper | A |
34.
|
Reluktancja (opór magnetyczny)
|
Rm
|
Henr do potęgi minus pierwszej
|
H-1
|
35.
|
Permeanacja (przewodność magnetyczna)
|
L
|
Henr
|
H
|
36.
|
Energia pola elektrycznego
|
We
|
Dżul
|
J
|
37.
|
Energia pola magnetycznego
|
Wm
|
Dżul
|
J
|
38.
|
Częstotliwość
|
f
|
Herc
|
Hz
|
39.
|
Okres
|
T
|
Sekunda
|
s
|
40.
|
Pulsacja
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
