Поль брэгг асаб кучи т арж им он: м ирафзал м ирфайзиев

Уйқу - асаб кучини тиклашдаги иккинчи
қадам
Бақувват асаб кучини барпо қилувчи энг буюк 
воситалардан бири - уйқу. Агар сиз мўъжизали 
кун бўлиш и ни х о ҳ л асан ги з, аввал у н д ан -д а
яхш ироқ кечага эга бўлишингиз керак.
А гар си з чарчаб , тй н ч л ан ган а қ л ва бўш 
ош қозон билан уйқуга кетсангиз, худди соғлом 
ёш боладек ухлашингиз керак. Агар сиз тонгда 
турсангиз, табиий озуқа билан овқатлансангиз, 
очиқ ҳавода турли машкдар бажарсангиз, албатга, 
чуқур, чарчоқни олувчи, бардам қилувчи уйқу 
билан мукофотланасиз. 8-10 соатли уйқу қаттиқ 
чарчаган ва асабийлашган одамни нормал ҳолатга 
келтиради.
52

---

Яна шуни ҳам айтиш зарурки, уйқунинг неча 
соатлилиги эмас, балки сифати кўпроқ аҳамиятга 
эга. Бу асосий талаб. Ёмон ухлаган бўлсангиз, 
ўзингиздан сўранг, нима учун?
Яхши ухлаш омиллари
Агар асаб тизимингизни чой, тамаки, кофе, 
алкоголь кабилар билан зўри қти раверсан ги з, 
уйқунгиз яхши бўлмайди. Соғлом парҳез ва очиқ 
ҳаводаги жисмоний машқлар катта аҳамиятга эга. 
Соғлом болалар кундузи ж исмонан жуда фаол 
бўлишади. Шунинг учун кечаси қаттиқ ухлашади.
Ҳозирги замон қийинчиликларига дучор бўлган 
одам яхши ухлай олмайди. Чунки у кераклича 
кислородга тўйинмаган. Агар сизга яхши уйқу 
керак бўлса, унга "меҳнат қилиб" сазовор бўлинг. 
Кун бўйи уйда ўтириб, ҳаракатсиз ҳаёт кечириб, 
дангасалик қилиб яхш и уйқута эриш а олмайсиз.
У й қ у в а қ т и д а а с а б э н е р г и я с и з а ҳ и р а с и
янгиланади, тана дам олади, уйқу чуқур ва туш 
к ў р и ш д а н х о л и б ў л с а г и н а , а с а б л а р и н г и з
тинчланиб уйғонасиз. Агар сизни қўрқув, турли 
фантазиялар безовта қилса, бу соғлом уйқу эмас, 
балки уйқусизликдан ҳам ёмон. Сизни қийноққа 
солувчи ҳар хил тушлар кўриш қон бузилиши, 
заҳ а р л а н и ш д а н к ел и б ч и қ ад и (изоҳ: ж и н -у
ш а й т о н л а р ҳ а м қ о н й ў л и д а ю р а д и , б у н и
унутманг).
Уйқу бузилиб, т е з - т е з уйғони б турсангиз, 
сизни нг ж исм они й м увозанати нгиз бузилган. 
Уйқу ҳаётнинг ритмик бўлаги, шунинг учун у 
бир вақтда доимий бўлиб, ўртача 8 соат давом 
этиши маъқул. Кун тартибига риоя қилиш, соғлом
53

---

турмуш тарзи уйқунинг ҳам шифобахш бўлишига 
таъсир қилади. Дангасалик қилманг! Танангизни 
ёқимли да раж ада чарчаш и учун ҳаракат қилинг. 
М иянгизни тинчлантиринг, шунда сиздан табиат 
талаб қиладиган уйқу пайдо бўлади. Баъзан тўрт 
соатлик чуқур уйқу саккиз соат тўшакда ярим 
ухлаб, мудроқ босиб, ағдарилиб ётганингиздан 
я х ш и р о қ дам беради , а с а б л а р и н ги з кучи ни 
тиклайди.