Пиёзли сабзавотлар, биологик хусусияти ва етиштириш технологияси

E 72.M5356

• ENZA ZADEN | Абдулла Нуров | Январ2011

Е 72.L5259

• ENZA ZADEN | Абдулла Нуров | Январ2011

• КАССИОПЕА

• ENZA ZADEN | Абдулла Нуров | Январ2011

Биологик хусусиятлари

• Бош пиёз навига, экилаётган районига, парваришлаш усулига караб, икки, уч ёки кўп йиллик ўсимлик бўлиши мумкин. Ўрта Осиёда уруғидан экилган пиёз биринчи йилиёк йирик пиёзбош ҳосил килиб. келгуси йилда гулновда чиқариб гуллайди ва уруғ ҳосил қилади.
• Пиёз совуққа чидамли ўсимлик. 3-50 ҳароратда уруғи унади ва пиёзбоши ўсади, аммо пиёз учун оптимал ҳарорат 18-200 ҳисобланади. Майсалари 2-30 гача бўлган паст ҳароратга бардош беради, етилган пиёз бошлари эса 10-120гача бўлган қисқа муддатли совуққа ҳам чидайди. Яхлаган ва аста секин яхдан тушган пиёзлар ҳаётчанглигини йўқотмайди. Пиёзнинг барги 6-70гача совуққа бардош бера олади. Пиёзнинг уруғи қаттиқ пуст билан ўралган ва таркибида эфир мойи бор. Шунинг учун улар секин бўртади ва унади. Баҳорда экилган пиёз уруғи 15-18 кунда майса чиқаради.

Пиёз майсалари дастлаб жуда секин усади, шунинг учун ҳам уларни бегона ўтлар босиб нормал ўсишига ҳалал беради, улар қатқалоқдан, намнинг етишмаслиги ва бошқа ноқулай шароитда қаттиқ қийналади. Шу сабабли пиёзни ўсув даврининг бошида яхши парвариш қилиш талаб этилади.

• Пиёз майсалари дастлаб жуда секин усади, шунинг учун ҳам уларни бегона ўтлар босиб нормал ўсишига ҳалал беради, улар қатқалоқдан, намнинг етишмаслиги ва бошқа ноқулай шароитда қаттиқ қийналади. Шу сабабли пиёзни ўсув даврининг бошида яхши парвариш қилиш талаб этилади.
• Ўрта Осиё маҳаллий пиёзларининг ўсув даври уруғидан экилганда 130 кундан 160-180 кунгача давом этади. Уруғлик пиёз бош ўтказилгандан то уруғ пишгунча 110-130 кун ўтади. Пиёзбошнинг шаклланиши учун энг қулай ҳарорат 20-300. Ҳарорат бундан пастроқ бўлса, пиёзбош суст усади: ҳарорат юқори бўлса, таркибидаги пластик моддаларнинг нафас олишига сарфланиши туфайли пиёзбош майда бўлиб колади.
• Шимолий нав пиёзларининг ўсиши учун 15-18 соатлик узун кун қўлоай ҳисобланади. Узун кун шароитида пиёзбош тез шаклланади, барварк етилади ва анча йирик бўлади. қисқа кунда эса пиёзбошларнинг шаклланиши ва етилиши кечиқади. Жанубий пиёз навлари учун, аксинча, қисқа кун керак. Бу пиёзлар шимолда экилди, узун кун шароитида пишмай қолади.
• Пиёз шаклланаётган вақтда пиёз тубидаги серэт пардалар орасида бошлангич мўртак бўлиб. булардан эса келаси йили гулпоялар ёки майда ёш пиёзбошлар ҳосил бўлади. Кўртакдан янги пиёзбош ҳосил бўлиши ёки гулпоя чиқиши турли сабабларга, биринчи навбатда пиёзбошнинг сақланиш ҳароратсига боғлиқ.