4.
Ilimiy magliumatlar sistemasi bilimler kolemi, ilimiy ondiris natiyjeleri .
5.
Ilimiy tusinik xem kategoriyalar .
Ilimnin usliay tusindirilui zamanagoy darejesin xem jagdayin saulelendirip beredi .
Rauajlaniudin baslangish baskishinda ilim oz aldina shekklengen uaziypalardi koydi, ol
adamlarga ozin korshap turgan dun`ya kubilislarin tusinip aliuga jerdem beredi.
Birak ilim barkulla ozinin tusindiriushi xizmetin tabisli orinlay almay kiyatir .
Turmista payda bolgan kopshilik soraular boyinsha anik, jeterli derejede tallaular
jurgize almadi. Sebebi ilim tek gana tabiyat kubilislarin tusindire beriu menen sheklenip
koymastan ozinin sheksizligi menen ayirilip turatugin edi. Ilimde usinislar, ele sheshilmegen
meseleler jude kop bolganligi ilimpazlarp olar ushin juuap tabiuga izleniudi talap etti . Este akirin
bilimler jiynnagi toplanip bir kalipte aniklanip bardi. Ilim jedel turde insaniyat ushin oylaniu,
ondiristin rauajlaniuina olardi turmiska kirgizile basladi. Ondiris en aldi menen tabiygiy ilimnin
rauajlaniuina kizigiushiligi artip xem oni belsene kollap kuuatladi. Xezirgi uakitta kizigiushilik
jemiyetlik panlerge artmakta, misali: pedagogika, psixologiya, sotsiologiya, filosofiya .
Ilimiy-texnikalik ozgerislerdin bir sistemada ken turde kayta isleniui, insan omirinin
tarmaklarin oz ishine alip, byuul ushin bir neshshe min ilimpazdi ilim izertleu boyinsha
shugillaniuga mejbur etti .
Ozinin tabisli rauajlaniui ushin jana ilimpazlar oylarina, olardin doretiushiligine mutej
edi. Ilimdi rauajlandiriu ushin anik tayarliklar kerek bolip, ol bilim jerdeminde emelge asirilatugin
edi. Ilimnin shinina erisiu onin tiykarin uyreniuden baslanadi . Bul ilim tiykarlari okiu panlerine
kirgizilgen bolip, ilim xem okiu pani bir-biri menen tigiz baylaniskan . Bir bul baylanislar jude
kiyin xem kuramali . Ilim oz predmeti xakkindagi bilimlerdi oz ishine aladi .Onin uaziypasi
terenirek xem toligirak oz predmetin biliu , al basli funktsiyasi izertleu. Ilim okitiu boyinsha bir
kansha anik ilimiy isler alip bardi,birak funktsiya en baslisi emes edi. Okiu predmeti ilimnin
barligin oz ishine almay, al onin arnauli tanlap alingan okitiu uaziypalarinin tiykarin, okiushilardin
jasin xem tayarligin esapka algan xalda oz ishine algan . Onin tiykargi funktsiyasi okiu. Predmet
ilim strukturasinin del kopiyasi emes . Okitiu peni boyinsha bilimler menen kurallandiriui gana
predmettin anik strukturasi bola aladi. Ozinin tiykargi okitiu funktsiyasin orinlay otirip, okiu
predmeti anik bir sistemada duziledi . Bir kansha jagdaylarda bul sistemanin duziliui, iliminin
sistemaliligin da oz tesirin tiygizedi .
Mekteplerde xem orta arnauli kesip texnikalik kolledjlerdi okiu predmetleri menen
jokari okiu orinolarinin okiu predmetleri arasinda bir kansha ayirmashiliklar bar .
Jokari okiu orinlarinda okiu predmetleri ilimiy strukturaga jakin boladi. Onda tek gana
ilimde ashilgan janaliklardi gana emes, bilim aliu jollarin izleniu uaktinddagi tabislardi xem
setsizliklerdi oz ishine aladi. Bunnan baska institut xem universitetlerde okiu panlerdi ilimiy
izertleu talabalarga ilimiy izleuinde bir kansha kolayliklar, imkaniyatlar xem ilim xakkinda
bilimlerdi uyreniuge jerdem beredi.
Do'stlaringiz bilan baham: