10
BOSHLANG‘ICH TA’LIMDA O‘QITISH SIFATINI YAXSHILASH
Mirzarahimova Nargizaxon Akbaraliyevna
Jalaquduq tumani 7-maktabning
boshlang‘ich ta’lim fani o‘qituvchisi
Telefon:(90) 381 68 53
Annotatsiya:
Boshlang‘ich ta’lim jarayonida amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etishda
multimediadan foydalanish usullarini aniqlash, ta’limda multimediadan foydalanishning
ahamiyatini o‘rganish,zamonaviy axborot texnologiyalari yordamida ta’lim jarayoni samarasini
oshirishga qo‘yilgan talablarni o‘rganish, boshlang‘ich ta’lim jarayonida amaliy mashg‘ulotlarni
tashkil etishda multimedia ilovali metodik qo‘llanmalarning ahamiyati haqida so‘z yuritiladi.
Kalit so‘zlar:
Zamonaviy axborot texnologiyalari, boshlang‘ich,multimedia
Bugungi kunda dunyo miqiyosida axborot kommunikatsiya tizimining yuksak darajada rivoj
topib borayotganligi va bu boshqa sohalar qatorida ta’lim jarayoniga ham kirib kelib, uni yanada
sifatli tashkil etishga o‘z ta’sirini ko‘rsatayotganligi barchamizga ma’lum. bunday sharoitda inson
faoliyatining nazariy va amaliy qirralari ham uzluksiz yangilanib turishi tabiiydir. Pedagogik
faoliyat ham alohida va murakkab mehnat turi sifatida bundan mustasno emas. Pedagoglar o‘z
faoliyatlarida kafolatlangan natijalarni qo‘lga kiritishga urinmoqdalar.
Boshlang‘ich ta’limning asosiy maqsadi bolaning o‘qishga bo‘lgan ijodiy munosabatini, eng
zarur bo‘lgan o‘qish savodxonligi turli ma’lumotlar bilan ishlash, asosiy matematik amallarni
bilish va ularni kundalik hayotda qo‘llay olish, mantiqiy va ijodiy fikrlash, o‘z-o‘zini boshqarish,
jamoada o‘zini tuta bilish, yozma va og‘zaki muloqot madaniyati qoidalarini egallash, ta’limiy
faoliyatini tashkil etish kabi ko‘nikmalarini shakillantirishdan iboratdir.
Boshlang‘ich sinf o‘qituvchisining kasbiy salohiyati va ma’lumot darajasi bolalar psixologiyasi
hozirgi zamon boshlang‘ich ta’lim metodikasini bilishi boshlang‘ich ta’lim sifatini oshirishda
muhim ahamiyatga ega. boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida zarur ko‘nikmalarni shakllantirish,
boshlang‘ich ta’lim sifat-sama-radorligini yangi bosqichga ko‘tarish o‘qitishning zamonaviy usul
va vositalarini amaliyotga joriy etish maqsadga muvofiqdir. hozirgi kunda ta’lim jarayonida
innovotsion texnologiyalar, pedagogikva axborot texnologiyalarini o‘quv jarayoniga qo‘llashga
bo‘lgan qiziqish, e’tibor kundan kunga kuchayib bormoqda. buning asosiy sabablaridan biri
an’anaviy ta’limda o‘quvchilarni faqat tayyor bilimlarni egallashga o‘rgatilgan bo‘lsa boshlang‘ich
ta’limda zamonaviy texnologiyalar ularni egallayotgan bilimlarini o‘zlari qidirib topishlariga,
mustaqil o‘rganib, tahlil qilishlariga, hatto xulosalarini ham o‘zlari keltirib chiqarishlariga
o‘rgatadi.
Boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi bu jarayonda shaxsning rivojlanishi, shakllanishi, bilim olishi va
tarbiyalanishiga sharoit yaratadi. barcha umumta’lim maktablarining boshlang‘ich ta’lim sifati va
samaradorligini oshirishda zamonaviy pedagogik, innovotsion va axborot texnologiyalarini ta’lim
jarayoniga tatbiq etish, ilg‘or ish tajribalarini ommalashtirishni taqozo etadi.
Ijodiy guruhlar tomonidan 1-4-sinf o‘quv darsturlarini va darsliklarini shu yoshdagi bolalarning
psixo-fiziologik xususiyatlarini hisobga olgan holda tanqidiy asoslangan xulosalar asosida
1-4-sinfo‘quv dasturlarini ilg‘or pedagogik, axborot-kommunikatsion texnologiyalarni keng joriy
etish va kompetensiyaviy yondashuv nuqtai nazardan takomillashtirish tavsiyalari ishlab chiqildi
va o‘quv jarayoniga tatbiq etilmoqda.
Boshlangich sinf darsliklari uchun multimediya ishlanmalarini bosqichma-bosqich ishlab
chiqqan holda o‘qitishning o‘yinli shakllari va medimedia texnoligi-yalardan foydalanishni
kengaytirish vazifalari belgilab olindi.
Boshlang‘ich ta’lim jarayonida amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etishda multimediadan
foydalanish usullarini aniqlash quyidagicha:
-Ta’limda multimediadan foydalanishning ahamiyatini o‘rganish
-zamonaviy axborot texnologiyalari yordamida ta’lim jarayoni samarasini oshirishga qo‘yilgan
talablarni o‘rganish
-Boshlang‘ich ta’lim jarayonida amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etishda multimedia ilovali
metodik qo‘llanmalarning ahamiyati
kompyuter va zamonaviy axborot texnologiyalaridan bugungi kunda boshlang‘ich sinflarda
176
10
matematika fanlarini o‘qitishda keng doiradagi masala va maqsadlar uchun foydalanish
mumkin. Ular ta’lim samarasini oshirishi bilan birga o‘qituvchilarning pedagogik faoliyatlarini
yengillashtiradi va mashg‘ulotlarga qo‘yilgan barcha turdagi maqsadlarni muvafaqqiyatli amalga
oshirishda muhim vosita rolini o‘ynaydi. Ushbu tadqiqot doirasida quyidagi faraz ilgari surilgan
edi: ta’lim jarayonida, ya’ni boshlang‘ich sinflarda matematika fanini o‘qitishda zamonaviy
axborot texnologiyalaridan foydalanish ta’lim jarayoni samarasini orttirib, o‘quvchilarning ijodiy
faolligini oshiradi.
Mashg‘ulotlarda axborot texnologiyalaridan foydalanish uslubiy jihatdan to‘g‘ri, sanitariya-
gigiena qoidalariga mos, maqsadli va o‘rinli bo‘lsa, ular ta’lim jarayoni samarasini oshirishi
mumkinligini ko‘rsatdi.
Demak, barcha ta’lim muassasalarida, jumladan boshlang‘ich maktablarda ham
kompyuterlashgan ta’limni yo‘lga qo‘yish, zamonaviy axborot texnologiyalaridan ta’lim
jarayonida keng foydalanishga o‘tish lozim.
ko‘rgazmalilik didaktikaning eng asosiy tamoyillaridan hisoblanadi.bu tamoyil ayniqsa
boshlang‘ich sinflarda ta’lim samaradorligini hal qiluvchi omil hisoblanadi. hayotning hamma
sohalariga, shu jumladan ta’lim sohasiga ham tobora chuqur kirib borayotgan kompyuter
va zamonaviy axborot texnologiyalari ana shu tamoyilni ta’minlay oladigan eng zamonaviy
vositalardan biriga aylanib bormoqda. Ulardan boshlang‘ich sinflarda o‘qitishda foydalanish
jarayonida kichik yoshdagi o‘quvchilarning individual va psixologik hususiyatlarini e’tiborga
olish zarur.
foydalanilgan adabiyotlar.
1. О‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 6-apreldagi “Umumiy о‘rta
va о‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining davlat ta’lim standartlarini tasdiqlash tо‘g‘risida”gi
187-sonli qarori;
2. Azizxo‘jaеv N.N. Zamonaviy pеdagogik tеxnologiyalar (Rеklama - rеjalar). – Toshkеnt,
2002-yil
3. Ishmuhamеdov R., Abduqodirov A., Pardaеv A. Tarbiyada innovatsion tеxnologiyalar. T:,
2010-yil
4. Sayidaxmеdov N.S. Yangi pеdagogik tеxnologiyalar: Nazariya va amaliyot – Toshkеnt,
«Moliya», 2003-yi
5. WWW.ziyonet.uz
177
Do'stlaringiz bilan baham: |