Pedagogika. Psixologiya

Negativ  guruhlar  -  shundayki,  shaxs  ularning  hatti-harakatlaridan  ataylab  voz  kechadi, 

chunki ular shaxsiy qarashlardan mutloq farq qiladi. Masalan, ikki qo'shni bir-biri bilan murosalari 

kelishmasa,  hattoki,  devorlarini  oqlashda  ham  biri    tanlagan  rangni  ikkinchisi  tanlamaydi.  Biri 

«oq» desa, ikkinchisi - aksincha, «qora» deb turaveradi 

7.2. Mehnat psixologiyasi va yoshlarning kasbiy yo'nalganligi. 

Mehnat  shaxs  va  jamiyatning  moddiy  va  ma'naviy  ehtiyojlarini  qondirishi  uchun  zarur 

bo'lgan  ijtimoiy  mahsulotlarni  etishtirishga  qaratilgan  faoliyatdir.  Mehnat  inson  faoliyatining 

tarixan  vujudga  kelgan  dastlabki  turi  bo'lib,  odam  yashashining  asosiy  va  birinchi  shartidir. 

Mehnat tufayli odam ongi shakllanadi.  

Mehnat shaxsni rivojlanish shartidir. Odamning psixik jarayonlari faqat faoliyat jarayonida 

vujudga  keladi.  Shuning  uchun  faoliyatning  turli  ko'rinishlarini  o'rganish  keng  psixologik 

ahamiyatga egadir. Odamning hayot kechirishi va bilish faoliyatining asosiy sharti bo'lgan odam 

faoliyati ongining rivojlanishi sharti hamdir. Mehnat jarayonida odam o'z tabiatini o'zgartira bordi.  

Mehnatda bola ma'naviy jihatdan o'zgaradi... Mehnatni mensimaydigan, tantiq, erka, nozik 

– nihol bolalarda ijobiy sifatlarni tarbiyalashga alohida e'tibor berish muhimdir.  

Mehnat  jarayonida  insonning  hamma  ijobiy  sifatlari:  o'z  –  o'zini  tuta  bilish,sabr,  toqat, 

hamkorlik, do'stlik va birodarlik, chidam kabi hislatlari shakllanadi. Shuning uchun ham mehnat 

odam psixikasining tarkib topish faktori sifatida tan olinadi. Bu haqda K. D. Ushinskiy shunday 

deydi: _“odamda jiddiy mehnatga qattiq havas o'tini yoqish kerak, odam bunday mehnatsiz inson 

sha'niga yarashadigan hayot qura olmaydi ham,  baxtli hayot  kechira olmaydi ham” .1 

Mehnat  ma'lum  ijtimoiy  foydali,  moddiy  yoki  ma'naviy  mahsulot  ishlab  chiqarishga 

qaratilgan  faoliyatdan  iboratdir.  Mehnat  faoliyati  odamning  asosiy,  etakchi  faoliyatidir.  Agar 

mehnat qilishdan to'xtab qolinadigan bo'lsa, insoniyat zoti o'z hayotini tugatgan bo'lur edi. Shuning 

uchun  ham  mehnat  faoliyatiga  odamning  yashashini  ta'minlovchi  boshqa  turlar  ustidan  g'alaba 

qozontiruvchi hamda  tabiat kuchlari va narsalaridan va odamni foydalantiruvchi maxsus insoniy 

hatti – harakat turi deb qarash mumkin.