“Педагогика назарияси” ва “Педагогика тарихи” фанларини ўқитиш бўйича ўқув-методик мажмуа

 
III БЎЛИМ. ХАЛҚ ПЕДАГОГИКАСИ ВА УНИНГ УСТУВОР ҒОЯЛАРИ 
 
233.
 
Халқ педагогикаси нима? 
Халқ педагогикаси – этномаданий анъаналар, халқнинг поэтик ва бадиий 
ижодиётига асосланган оғзаки билимлар, тарбиявий (фаолият) кўникмалар 
мажмуи, болаларнинг бир-бирлари ва катталар билан қиладиган мулоқотининг 
барқарор шакллари бўлиб, унда турли халқларнинг болаларни тарбиялашга оид 
кўп асрлик тажрибаси, тарбия анъаналари мужассамланган.
234.
 
Этнопедагогика тушунчаси илк бор ким томонидан қўлланилган 
ва у қандай фан? 
Этнопедагогика (юнонча “ethnos” – халқ) тушунчаси илк бор ўтган асрнинг 
60-йилларида Г.Н.Волков томонидан қўлланилган. Этнопедагогика – этник 
гуруҳларнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим беришга оид амалий 
тажрибалари, оила, уруғ, қабила, халқ, миллатнинг қадимги ахлоқий-этик, 
эстетик қарашлари тўғрисидаги фан. 
235.
 
“Халқ педагогикаси” ва “Этнопедагогика” бир фаннинг икки хил 
номи саналадими? 
Йўқ, гарчи луғавий жиҳатдан “халқ педагогикаси” ва “этнопедагогика” 
тушунчалари бир хил маънони англатса-да, бироқ, улар бир фаннинг икки хил 
номи эмас. Этнопедагогика тарихий шароитлар таъсирида юзага келган миллий 
характер хусусиятларини ўрганади. И.Т.Огородниковнинг эътироф этишича, 
халқ педагогикасига муайян халқнинг тарбия борасидаги тажрибаси, унинг 
тавсифи, воситалари ва ғоялари тааллуқли бўлса, этнопедагогика – этник 
гуруҳларнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим беришга оид амалий 
тажрибалари, оила, уруғ, қабила, халқ, миллатнинг қадимги ахлоқий-этик, 
эстетик қарашларининг тарихий ривожланишини тадқиқ этади.
236.
 
Халқ педагогикасининг объекти ва предметини нима ташкил 
этади? 
Халқ педагогикасининг объектини муайян халқнинг асрлар давомида
болани парваришлаш, тарбиялаш йўлида олиб борган амалий ҳаракатининг 
моҳияти, мавжуд тажрибаси, анъанавий ёндашувини ёритувчи таълим ва тарбия 
жараёни ташкил этади. 

---

46 
Халқ педагогикасининг предмети
 
асрлар давомида муайян халқнинг 
болани парваришлаш, тарбиялаш йўлида олиб борган амалий ҳаракатининг 
моҳияти, мавжуд тажрибаси, анъанавий ёндашувини ёритувчи таълим ва 
тарбиянинг мазмуни, устувор ғоялари, қонуниятлари, тамойиллари, ташкилий-
методик асослари, механизмидан иборат.