Pedagogika kafedrasi

«Podsho va kanizak rivoyat»
ida bayon etilishicha, bir podsho ko‘ngil 
ochmoq uchun shikorga chiqadi. Yo‘lda bir kanizakni ko‘rib, chiroyiga maftun 
bo‘lib, uni sevib qoladi. Nogahon qiz bemorlanib hushidan ketadi. Shoh tabiblarni 
chaqirtiradi, biroq ular davo topolmaydilar. Shunda shoh masjidga boradi va 
mehrobda turib tangriga nolalar qilib, yig‘lab, qizga davo berishni so‘raydi, 
uyquga ketadi. Tushida bir mo‘ysafid ko‘rinadi va ertaga qizni davolaydigan 
hakim kelajagin aytadi. Hakim kelganda shoh uni izzat-ikrom bilan kutib oladi. 
Hakim malika yotgan joyga kirib, yoqimli so‘zlar bilan undan hol-ahvol so‘raydi. 
Malika boshdan o‘tgan siru sinoatlarini bayon qilib, sevgilisi Samarqandda zargar 
yigit ekanini va uning turar joylarini aytib beradi. Hakim shohni voqeadan 
xabardor qiladi. Shoh Samarqandga odam yuborib, yigitni oldirib keladi, unga 
in’omlar taqdim etadi. Qiz sevgilisi bilan topishadi, sog‘ayadi, yori bilan 
Samarqandga ketadi. Oradan olti oy o‘tganda qizni tuzatgan hakim yigitning 
do‘koniga kelib payt poylab unga ajal sharbatini ichiradi, u olamdan o‘tadi. Qiz 
g‘am-anduhda ranglari sarg‘ayadi, oxirida taqdirga tan beradi. 
Bu rivoyatida Rumiy podshoning kanizakka nisbatan ko‘rsatgan mehr-
shafqatini, boadabligini e’zozlab, adab birlan jahon nurga to‘lishini, falak pok, 
musaffo bo‘lishini ta’kidlab: 
Nurga to‘lgay, boq, adab birlan falak,
Pok, musaffodir adab birlan malak,
—deydi.
Rumiy vafodorlikni, sevgida sadoqatli bo‘lishni tashviq etadi, ishq Allohning 
usturlobi asrori ekanini, unga davo yo‘qligini aytadi, odamlarni fitna, xunrezlikni 
orzu qilmaslikka da’vat ztadi.