Pedagogika kafedrasi «pedagogik riskologiya»

Mahmud Qoshg’ariy

“Devon”da bosiqlik, halimlik, ota-onaga, kattalarga hurmat bilan birga, mehmon va mehmondorchilik haqida ham o’z fikrini bildiradi. U mehmonga imkoniyat doirasida hurmat ko’rsatish, uning ko’nglini xushnud etish karakligini aytadi. “Anuq o’tru tutsa, yo’qqa sanmas” - mehmonga bor taom taqdim qilingach, ko’rmadim demaydi. Bu o’rinda M. Qoshg’ariy, uy egasi bor narsasini mehmonga taqdim qilishi zarur degan fikrni izhor etadi. U mehmonga ters qarashni uning betiga issiq kul sepish bilam barorar hisoblaydi.¹⁶

Xulosa sifatida shuni ta’kidlash mumkinki, sharq allomalarining ma’naviy-axloqiy tarbiya mazmunini boyitishda xizmatlari beqiyos. Chunki bugungi kunda, ularning beqiyos ma’naviy me’rosi “komil inson”, “kamolot”, “yetuk va barkamol shaxs” kabi tushunchalarning milliy ko’rinishi shakkalnishida asos bo’lib xizmat qilmoqda. Shu o’rinda umumbashar shoiri Jaloliddin Rumiyning ma’naviy me’rosini ham ta’lim-tarbiya jarayonidagi o’rni va ahamiyati beqiyosdir. Uning hikmatli so’zlari, hikoya va masallari insonni o’zligini anglashi o’z faoliyati va mohiyatini tushunishi kabi fikriy jarayonni shaxs ongida akslanishiga yuksak pedagogik mazmunga ega.