Pedagogika kafedrasi «pedagogik riskologiya»

Xavflar identifikatsiyasi. Identifikatsiyasi – deganda hayot faoliyatini ta’minlashga yo’naltirilgan oldini olish va tezkor tadbirlarni yaratishga zarur va yetarli bo’lgan sonly, vaqtinchalik, fazoviy va boshqa tavsiflarni toppish va aniqlash jarayonini tushunamiz. Identifikatsiyasi jarayonida aniq masalalarni yechish uchun muhim bo’lgan xavflar nomenklanturasi va ularni paydo bo’lish ehtimolligi, joyini yakkalash, ko’zda tutilgan zarar va shunga o’xshash o’lchamlari aniqlanadi.

Sabab va oqibat. Potensial (yashirish) xavflarni yuzaga keltiruvchi sharoit sabablar deyiladi. Boshqacha qilib aytganda, sabablar vaziyatlar to’plamini xaraterlaydi, unga ko’ra xavflar paydo bo’ladi va u yoki bu kutilmagan oqibatlar va zararlarini keltirib chiqaradi. Xavf, sabablar va oqibatlar – bular shunday voqealar, ya’ni baxtsiz hodisa, favqulotdda holat va yong’inlarning asosiy ko’rsatgichlaridir. Uchlik “xavf – sabablar – ko’ngilsiz oqibatlar” – bu rivojlanishning logic jarayoni bo’lib potensial xavfni bor bo’lgan zararga olib keladi. Qoida bo’yicha bu jarayon bir necha sabablarni o’z ichiga oladi, ya’ni u ko’p sabablidir. Xavf ko’ngilsiz voqeaga har xil sabablar bilan aylanishi mumkin. Baxtsiz hodisalarning oldini olish asosida sababini qidirish yotadi. Bir qancha misollar keltiramiz: - ma’lumot (xavf) – e’tiborsizlik (sabab) – savodsizlik (ko’ngilsiz oqibat).