Pedagogika, innovatsiya, integratsiya

z o 'r i q is h )   h o la tla r ig a   o ‘tis h in i  a n iq la s h   ( p s ix o d ia g n o s t ik   ish la r ).
2. 0 ‘quv faoliyatini tashkil etish, nazorat qilish va boshqarish jaray o n id a 
o ‘quv  faolligi  va  sam aradorligiga  salbiy  ta ’sir  etish  m um kin  b o 'lg an  
holatlarini  oldindan  k o ‘ra  bilish  va  ularni  b arta raf etish  uchun  m untazam  
ravishda tegishli  tadbirlar o'tk azish   (psixoprofilaktik  ishlar).
3.  0 ‘quvchilarning  fanlarni  o ‘zlashtira  olm aslik  sabablarini  aniqlash 
va  shu  asosda  ular  bilan  alohida  m ustaqil  ishlar  olib  borish,  ulardagi 
im koniyatlarni  keng  m iqyosda  o 'rganish  va  rivojlantirish  orqali  o 'q u v ch i 
shaxsidagi 
faollikni 
oshirish 
y o 'llarin i 
izlash 
(rivojlantiruvchi 
va 
psixokorreksion  ishlar).
4.  Har bir o 'q u v ch in in g  o'zig ag in a xos iqtidori,  qiziqishlari, m aqsadlari, 
o 'q ish   im koniyatlari  haqida shu  o 'quvchining o 'z ig a ,  s in f rahbariga v a ota- 
onasiga  o 'z   vaqtida  tegishli  m a ’lum otlar  bera  olish  (psixologik  m aslahat 
ishlari).
5.  Psixologik xizm at nizom iga am al qilgan holda har bir o 'q u v c h i  uchun 
«Shaxs  psixologik  varaqasi»  ni  to 'ldirish.  H ar  bir  sinfdagi  o 'q u v ch ilar 
guruhi,  rasiniy  va  norasm iy  kichik  guruhlar,  sardorlar  va  ayrim   «ajralib 
qolgan»  o 'q u v c h ilar  bilan  individual-psixologik  ishlar  olib  borish  rejalarini 
tuzish.  O 'quvchilarni  m aktabga  qabul  qilishda  faol  ishtirok  etish  va  ularni 
k asb g a y o 'lla sh   bilan b o g 'liq  tadbirlar k o'lam ini  belgilash (um um iy faoliyat 
tadbirlari).
240

---

Q isqasi,  har  bir  o ‘quvchi  uchun  psixologik  m uhofaza  im koniyatlarini 
yaratish  va  shu  asosda  o ‘quv  faoliyati  sam aradorligini  t a ’m inlash  zarur 
b o ‘ladi.  M aktab  o ‘quvchilariga  xos  psixologik  qonuniyatlarga  to ‘liq 
rioya  qilish  ta ’limni  tashkil  etishda  katta  aham iyatga  ega.  Shuningdek, 
bolalarga  bilim lari  va huquqlari  doirasida  boshlang‘ich  ta ’lim tizim ida olib 
borilayotgan darslarni psixologik jihatdan tahlil qilish v ateg ish li tavsiyalarni 
ishlab  chiqish  ta ’limdagi  yutuqlar  omili  bo ‘ladi.  Bu  jarayonda,  ayniqsa, 
aqliy va nutqiy taraqqiyotida nuqsoni  bo'lgan  ayrim  o ‘quvchilar faoliyatiga 
alohida  e ’tiborni  qaratish  kerak  b o ‘ladi.  0 ‘ylaym izki,  m aktab  psixologlari 
tom onidan  yuqorida  qayd  etilgan  m uam m olarning  b artaraf  etilishi  va 
vazifalarning m uvaffaqiyatli am alga oshirilishi  0 ‘zbekistonda boshlang‘ich 
ta ’lim  tizimi  istiqbollarim  yana-da  yuksakroq  saviyaga  k o ‘tarishga  xizm at 
qiladi.