Педагогика 5111800 Мактабгача таълим

ж) мудира ишини режалаштириш.
Мудира ишида қиёсий текширув ҳам муҳим ўрин эгаллайди.Унинг фарқловчи хусусияти тарбиячининг педагогик жараёнини бошқанинг иш тажрибаси билан солиштириш, таҳлил қилиш ва баҳолашдир. Пареллел гуруҳлар тарбиячилар ишларини солиштириш мумкин.
Қиёсий текширувни дастурнинг айрим бўлимларини бажарилишини текширишда турли тарбиячилар болалардаги билим, кўникма ва малакалар сифатини таҳлил қилишда қўллаш мақсадга мувофиқдир. Солиштирма натижалари педагоглар кенгашида муҳокома материали бўлиши мумкин.
Қиёсий текширув - гуруҳларга кириш ва тарбиячилар ишларини кузатиш, режаларни, болалар ишларини ва бошқа ҳужжатларни, таҳлил қилиш шаклида ўтказилиш мумкин.
Мудира – кундалик педагогик жараёнларни, иш, ўқишларни ва бошқаларни, билимларсифатин, болаларнинг фаолиятларини тарбиячилар билан бирга таҳлил қилади, биргаликда ишнинг самарилироқ шаклларини излайди.
Қиёсий текшириш – энг яхши иш тажрибанинг тарқалишига, таълим-тарбиявий жараёнининг янгиланишига ёрдам беради ва барча гуруҳ тарбиячиларининг умумпедагогик даражасини оширишга ёрдам беради.
Назоратнинг исталган тури-агарда унга мудира жиддий, пухта тайёргарлик кўрган ҳолдагина самарали бўлиши мумкин.
Энг аввало текшириш мақсадини аниқ белгилаш лозим. Масалан: кичик гуруҳда болаларнинг кун давомидаги хилма-хил фаолиятлари учун шароитларни яратилишини кузатиш; катта гуруҳда болаларнинг ўйин ва меҳнатдаги ўзаро муносабатларини кузатиш (улар иноқ ўйнай оладиларми ва ҳамжиҳатлик билан меҳнат қила оладиларми).
Ўрта гуруҳда нутқ ўстиришга доир дастурнинг ўзлаштиришлиши болаларнинг нутқ активлиги, нутқий кўникмаларни даражасини текширади.
Мақсадни белгилаб, мудира тарбиячининг таълим-тарбиявий иш режаси билан, Учинчи минйилликнинг боласи дастури талабларини солишттириб топишади, олдинги текширув натижалари таҳлилининг ёзувлари билан танишади, болалар ишларини ўрганади, олдиндан тарбиячи ва болалар билан суҳбатлашади, методик адабиётлар янгиликлари илғор педагогик тажрибани умумлаштириш материаллари ва илмий тадқиқотлар материаллари билан ва ниҳоят текшириш жараёнида жавоб олмоқчи бўлган саволларни мўлжаллаб текширишнинг қисқа, аммо аниқ режасини ишлаб чиқади.
Гуруҳларга кириш мўлжалланганлиги ҳақида мудира педагогни, агарда бу кириш ишида илгари камчиликларни бартараф қилиш мақсадида амалга оширилаётган бўлса, олдиндан огоҳлантирилади. Гуруҳга кўпроқ огоҳлантиришсиз кириш ёки кириш ҳақида куни эрталаб огоҳлантириш лозим. Бу эса тарбиячиларда аста-секин ишда маълум ритмни шакллантиради. Бирор бир бўлим бўйича дастур талабларининг бажарилишини текшириш ҳақида тарбиячи олдиндан(квартал ёки ярим йил олдин) огоҳлантирилади. Бундай огоҳлантириш педагогларни ўз ишларидаги камчиликларни мустақил аниқлашга, ҳар бир боланинг ривожланиши ва дастурни ўзлаштиришини холисона баҳолашга сафарбар этади. Шуни унутмаслик керакки, гуруҳга бир марта,бир лаҳзага кириш тарбиячининг иши ҳақида хулоса чиқариш ҳуқуқини бермайди.
Агар мудира бир фаолият туриши ёки режим жараёнини таҳлил қилишни мақсад қилиб қўйган бўлса, у ҳолда фаолиятнинг бу турини бошдан охиригача тўлиқ кузатиб чиқиш керак бўлади.
Ҳар қандай текширув агарда мудира қабул қилган кўрсатма, тавсия қарорларнинг ижросини текшириб бормаса, ижобий самара бермайди. Ижрони мунтазам назорат қилиб бориш кишиларни интизомга одатлантиради.
Мунтазам назорат – бу фақат илгари айтилган кўрсатма ва таклифларнинг ижросини текширишгина эмас, балки гуруҳда маълум вақт бўлагида қилинган ишларни солиштириб кўриш ҳамдир. Масалан: ўқув йилининг бошида болаларнинг машғулотлардаги тафаккур фаолиятларининг активлигини текшириш тарбиячилар муаммоли характердаги савол ва вазиятлардан кам фойдаланишларини болаларда мустақиллик ҳамда фикрларнинг танқидийлигини етарлича ривожлантирмасликлари ва шу кабиларни кўрсатади. Бу камчиликлар сабабаларини педагоглар жамоасида биргаликда муҳокама қилиб ва уларни бартараф қилиш йўлларини белгилаб, мудира ярим йилдан сўнг бошланғич маълумотларни янги машғулотлар билан солиштириб яна текширади.
Назоратнинг юқорида кўрсатиб ўтилган тур ва формаларнинг амалга оширилиши мудирага гуруҳларда таълим-тарбиявий педагогик жараёнларни йўлга қўйилганлигини ўрганиш, ўз интилишини тарбиячиларга мураккаб ишларида ёрдам беришга аниқроқ йўллаш имконини беради. Мудира- юқоридаги текшириш усулларидан фойдаланиб, мактабгача таълим муассасаси ишига тўлиқ раҳбарлик қилади.